Skip to main content

Η αλαζονεία και το τέλος του ακραίου κέντρου

REUTERS/Heiko Becker

Ο «Μακρονισμός» γεννήθηκε το 2017 ως ένα κεντρώο και τεχνοκρατικό πείραμα: ένα κίνημα ελίτ που είχε ως στόχο να ξεπεράσει την αριστερά και τη δεξιά. Σήμερα, αυτό το εργαστήριο είναι ένα ναυάγιο

Η Γαλλία δεν μπορεί να βγει από τον Λαβύρινθο. Άλλος ένας πρωθυπουργός εξαναγκάζεται σε παραίτηση– ο πέμπτος τα τελευταία δύο χρόνια.

Αυτή τη φορά μάλιστα έσπασε και το ρεκόρ μικρότερης πρωθυπουργικής θητείας: Κάπου τρεις εβδομάδες «επιβίωσε» ο 39χρονος Σεμπαστιάν Λεκορνί.

Η πτώση του Λεκορνί δεν είναι τυχαία: είναι η τελική πράξη μιας διαδικασίας πολιτικής αποσύνθεσης με υπεύθυνο τον πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν, που έχει γίνει το ίδιο το σύμβολο της αστάθειας. Από τη δεύτερη θητεία του, δεν έχει κατορθώσει  να βρει σταθερή πλειοψηφία και χωρίς σαφή πολιτική ταυτότητα.

Η Γαλλία του Μακρόν είναι μια εξουσία χωρίς λαό, υποστηριζόμενη από ένα παράλυτο Κοινοβούλιο και μια γραφειοκρατία που τώρα κυβερνά από  αδράνεια.

Το ακροκεντρώο, νεοφιλελεύθερο κίνημα που υποστήριξε ο Μακρόν, είναι τώρα ένα πλοίο χωρίς κατεύθυνση, χωρίς καπετάνιο ικανό να βρει διέξοδο στην καταιγίδα.  Κάποτε βέβαια, συνέκρινε το στυλ διακυβέρνησής του με τον Δία, τον Θεό των θεών, αλλά είναι πλέον πιο πιθανό να εξισωθεί στο πολιτικό Παρίσι με τον Νέρωνα, που ξεκίνησε την πυρκαγιά που κατέστρεψε τη Ρώμη.

Γιατί ο «Μακρονισμός» αποδείχθηκε μια στάση διαρκούς αλαζονικής ανωτερότητας. Ο Μακρόν, ο οποίος συχνά συνέκρινε το στυλ διακυβέρνησής του με τον Δία, τον θεό των θεών, είναι πλέον πιο πιθανό να εξισωθεί στο πολιτικό Παρίσι με τον Ρωμαίο αυτοκράτορα Νέρωνα, ο οποίος λέγεται ότι ξεκίνησε την πυρκαγιά που κάποτε κατέστρεψε την πόλη του.

Φθαρμένος «μονάρχης»

Η πορεία της καταστροφής είναι σαφής: Από τον «νεαρό μεταρρυθμιστή» του 2017, η χώρα οδηγείται από έναν «φθαρμένο μονάρχη», το 2025.

Ολοι συμφωνούν πλέον ότι αυτό που εκτυλίσσεται στη Γαλλία, είναι στην πραγματικότητα μια συστημική κρίση που προκαλείται από τον ίδιο τον Πρόεδρο Μακρόν. Μια κρίση που απειλεί να διαλύσει ένα καθεστώς.

Η γαλλική κοινοβουλευτική πολιτική, η σταθερότητα των θεσμών της Πέμπτης Δημοκρατίας, αλλά και η η αξιοπιστία της  χώρας στις αγορές, διαβρώνονται σιγά σιγά από τότε που Εμμανουέλ Μακρόν αποφάσισε αλαζονικά «να παίξει το κεφάλι της χώρας στα ζάρια», προκηρύσσοντας πρόωρες εκλογές στις 9 Ιουνίου 2024.

Ο Μακρόν έδωσε βέβαια προθεσμία ως αύριο στον Λεκορνί να βρει μια λύση. Πράγμα μάλλον, απίθανο. Ενδεχομένως να αναθέσει τώρα τοβ σχηματισμό κυβέρνησης σε κάποιο μετριοπαθή σοσιαλιστή. Χωρίς όμως και πάλι προοπτική.

Το πιθανότερο είναι ο Γάλλος πρόεδρος να αναγκαστεί να διαλύσει την Εθνοσυνέλευση και να προκηρύξει εκλογές. Που θα φέρουν με μαθηματική ακρίβεια στην πρώτη θέση τον ακροδεξιό Εθνικό Συναγερμό της Μαρίν Λε Πεν και του νεαρού διαδόχους της, Ζορντάν Μπαρντελά.

Επώδυνα αγκάθια

Τα αγκάθια παραμένουν όμως και είναι επώδυνα: Η οικονομία απειλείται με εκτροχιασμό: Το δημοσιονομικό έλλειμμα είναι σχεδόν διπλάσιο από το τυπικό όριο αναφοράς της ΕΕ, το οποίο είναι 3% του ΑΕΠ και το δημόσιο χρέος έχει εκτιναχθεί επίσης διογκωθεί επικίνδυνα: ήταν 97% του ΑΕΠ όταν εξελέγη ο Μακρόν το 2017 και σήμερα ανέρχεται στο 113%

Το γαλλικό spread δεν έχει ακόμη εκτοξευθεί, αν και είναι άγνωστο αν η ΕΚΤ, υπό την Γαλλίδα Κριστίν Λαγκάρντ, έχει ήδη ξεκινήσει υποστηρικτικά μέτρα.

Ο Μακρόν αρνείται όμως σταθερά να αντιμετωπίσει την σοβαρά επιδεινούμενη κρίση μιας χώρας: οικονομικά, αλλά ακόμη περισσότερο κοινωνικά και πολιτικά, ίσως ακόμη και θεσμικά.

Εναγκαλισμός της εξουσίας

Ο Μακρόν έχει δείξει ότι παρακινείται από μια πάγια μέριμνα: να διατηρήσει την εξουσία μέχρι το τέλος της θητείας του, την άνοιξη του 2027, ακόμη και αγνοώντας τα επείγοντα συμφέροντα της χώρας. Παρά το γεγονός ότι το «προεδρικό στρατόπεδο» αποτελεί ολοένα και περισσότερο ισχνή μειοψηφία.

Ο «Μακρονισμός» γεννήθηκε το 2017 ως ένα κεντρώο και τεχνοκρατικό πείραμα: ένα κίνημα ελίτ που είχε ως στόχο να ξεπεράσει την αριστερά και τη δεξιά. Σήμερα, αυτό το εργαστήριο είναι ένα ναυάγιο. Δεν αντιπροσωπεύει πλέον κανέναν εκτός από τον στενό κύκλο της παρισινής διοικητικής και μιντιακής εξουσίας. Η ιδέα μιας «αποτελεσματικής, ευρωπαϊκής, προοδευτικής Γαλλίας» έχει διαλυθεί από την πραγματικότητα μιας διαιρεμένης κοινωνίας, απογοητευμένης και εχθρικής προς την εξουσία και τους θεσμούς της.

Στην εξωτερική πολιτική, ο Μακρόν μπορεί να μείνει στην ιστορία ως ο άνθρωπος που, την παραμονή της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, δήλωνε: «Το ΝΑΤΟ είναι εγκεφαλικά νεκρό». Γρήγορα απέσυρε αυτή τη δήλωση όταν ο Τζο Μπάιντεν κάλεσε τους συμμάχους του να εμπλακούν στον πόλεμο.

Δέσμιοι του ναρκισσισμού

Η γαλλική κρίση δεν είναι μόνο εσωτερική. Είναι το ρήγμα που διαπερνά ολόκληρη την τεχνοκρατική Δύση. Η πτώση του «Μακρονισμού» είναι το τέλος ενός παραδείγματος: Το τέλος της αλαζονείας του λεγόμενου ακραίου κέντρου-μιας πολιτικής ελίτ που θέλει να κυβερνά τον λαό, χωρίς να τον ακούει.

Ο Μακρόν, όπως και όλοι οι ακροκεντρώοι Ευρωπαίοι ηγέτες, είναι δέσμιοι του δικού τους θεσμικού ναρκισσισμού: δεν μπορούν πλέον να κερδίσει, αλλά εξακολουθούν  να αρνούνται να κάνουν πίσω.