Αξιωματούχοι από την Πολωνία και τις χώρες της Βαλτικής αντέδρασαν με οργή σε όσα εξέλαβαν ως έμμεση απόδοση ευθύνης εκ μέρους της πρώην καγκελαρίου της Γερμανίας Άνγκελα Μέρκελ για τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
Η επικριτική τους στάση απέναντι σε μία από τις σημαντικότερες Ευρωπαίες πολιτικούς των τελευταίων δύο δεκαετιών φέρνει εκ νέου στο φως την αποτυχία της πολιτικής της Μέρκελ έναντι της Ρωσίας και σκιάζει περαιτέρω την πολιτική της υστεροφημία, την ώρα που οι βασικές της επιλογές για τη μετανάστευση και την ενέργεια αποδομούνται από τους διαδόχους της.
Οι δηλώσεις Μέρκελ που εξόργισαν τις Βαλτικές
Σε συνέντευξή της στο ουγγρικό αντιπολιτευόμενο μέσο Partizán, που δημοσιεύθηκε την Παρασκευή, η Μέρκελ αναφέρθηκε στην άρνηση των ανατολικοευρωπαϊκών χωρών να επιτρέψουν απευθείας συνομιλίες ανάμεσα στην ίδια, τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν και τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν, περιγράφοντας την περίοδο πριν από την εισβολή του 2022.
«Τον Ιούνιο του 2021 ένιωσα ότι ο Πούτιν δεν έπαιρνε πλέον στα σοβαρά τη συμφωνία του Μινσκ», είπε η Μέρκελ, αναφερόμενη στη συμφωνία ειρήνης για τον έλεγχο της περιοχής του Ντονμπάς μετά τη σύγκρουση του 2014-2015. «Γι’ αυτό ήθελα μια νέα μορφή διαλόγου, όπου η Ευρωπαϊκή Ένωση θα μπορούσε να συνομιλήσει απευθείας με τον Πούτιν».
Στη συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου εκείνον τον μήνα, η Μέρκελ και ο Μακρόν πρότειναν άμεσες διαπραγματεύσεις με τον Ρώσο ηγέτη, ως απάντηση στη συγκέντρωση ρωσικών στρατευμάτων στα ουκρανικά σύνορα. Ωστόσο, μια ομάδα ανατολικοευρωπαϊκών χωρών, μεταξύ των οποίων και η Πολωνία, αντιτάχθηκε.
«Αυτό δεν υποστηρίχθηκε από ορισμένους. Κυρίως από τις Βαλτικές χώρες, αλλά και από την Πολωνία», είπε η Μέρκελ. Εξήγησε ότι οι χώρες αυτές «φοβούνταν» πως δεν θα υπήρχε κοινή ευρωπαϊκή γραμμή απέναντι στη Ρωσία. «Σε κάθε περίπτωση, αυτό δεν συνέβη. Έπειτα έφυγα από την καγκελαρία, και τότε ξεκίνησε η επιθετικότητα του Πούτιν».
Ευθύνη στη Μέρκελ επιρρίπτει ο πρώην πρωθυπουργός της Λετονίας
Απαντώντας, ο πρώην πρωθυπουργός της Λετονίας, Κρισιάνις Κάρινς, δήλωσε τη Δευτέρα ότι «εκείνη την εποχή, πολλές χώρες δεν είχαν κατανοήσει τη Ρωσία – συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας και της ίδιας της πρώην καγκελαρίου».
«Της έλεγα συνεχώς ότι δεν μπορείς να αντιμετωπίζεις τον Πούτιν με καλή πίστη, αλλά εκείνη πίστευε πως οι Βαλτικές χώρες έκαναν λάθος. Γνώριζα καλά τις απόψεις της Μέρκελ, αλλά είμαι έκπληκτος που, μετά από όλα όσα έχουν συμβεί στην Ουκρανία, εξακολουθεί να σκέφτεται έτσι», είπε ο Κάρινς.
«Ο Πούτιν ενεργεί όπως ενεργεί, και η Δύση έχει μόνο δύο επιλογές: ή να υποκύψει ή να αντισταθεί. Είναι εντυπωσιακό που η πρώην καγκελάριος λέει κάτι τέτοιο σήμερα, όταν θα έπρεπε να είναι προφανές σε όλους τι καθεστώς είναι η Ρωσία. Είμαι χαρούμενος που ο νέος καγκελάριος της Γερμανίας, Φρίντριχ Μερτς, δεν συμμερίζεται τις απόψεις της», πρόσθεσε.
Η απάντηση του Εσθονού ΥΠΕΞ
Ο Εσθονός υπουργός Εξωτερικών, Μάργκους Τσακνά, υπογράμμισε πως η Ρωσία φέρει αποκλειστικά την ευθύνη για τη σύγκρουση.
«Ο πόλεμος της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας οφείλεται μόνο στην άρνησή της να αποδεχθεί τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης και στις αδιάκοπες ιμπεριαλιστικές της φιλοδοξίες. Μόνο η Ρωσία ευθύνεται για αυτήν την επιθετικότητα», έγραψε σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα Χ.
Suggesting that the Baltics or Poland are to blame for Russia’s aggression against Ukraine is not only impertinent but simply wrong.
The real cause is Putin’s refusal to accept the USSR’s collapse and the West’s past appeasement while ignoring clear warning signs.
— Margus Tsahkna (@Tsahkna) October 6, 2025
Οργή στην Πολωνία
Οι δηλώσεις της Μέρκελ προκάλεσαν έντονες αντιδράσεις και στην Πολωνία, κυρίως από δεξιούς βουλευτές.
Ο πρώην πρωθυπουργός Ματέους Μοραβιέτσκι, σήμερα αντιπρόεδρος του εθνικιστικού κόμματος Νόμος και Δικαιοσύνη (PiS), δήλωσε: «Η Άνγκελα Μέρκελ, με αυτή τη σκέψη και τη συνέντευξή της, απέδειξε ότι υπήρξε μία από τις πιο επιζήμιες Γερμανίδες πολιτικούς για την Ευρώπη τον περασμένο αιώνα».
Ο ευρωβουλευτής του PiS, Βαλντεμάρ Μπουντά, πρόσθεσε: «Όταν η Μέρκελ λέει πως ήθελε να έρθει σε συμφωνία με τον Πούτιν, αυτό πιθανότατα θα οδηγούσε στον διαμελισμό της Ουκρανίας! Δεν καταλαβαίνουν ότι κάνοντας δουλειές με τον Πούτιν, έφεραν οι ίδιοι τον πόλεμο».
Η πρώην πρέσβης της Πολωνίας στη Ρωσία και νυν υπουργός Περιφερειακής Πολιτικής του κόμματος Πολωνία 2050, Καταρζίνα Πελτσίνσκα-Νάλετς, σημείωσε ότι οι δηλώσεις της Μέρκελ «τροφοδοτούν τη ρωσική προπαγάνδα». «Το να υπονοείς ότι υπάρχει ευθύνη επειδή κάποιος δεν κάθισε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων εγκαίρως ή δεν έσκυψε αρκετά μπροστά στη Μόσχα είναι παράλογο. Θα ήταν ακόμη χειρότερα», είπε.
Ωστόσο, ο πρώην πρέσβης της Πολωνίας στις ΗΠΑ, Μαρέκ Μαγκιέροφσκι, κατηγόρησε τα μέσα ενημέρωσης ότι διαστρέβλωσαν τα λόγια της Μέρκελ.
«Η πρώην καγκελάριος απλώς είπε ότι οι Βαλτικές χώρες και η Πολωνία δεν συμφώνησαν σε ένα νέο ευρωπαϊκό πλαίσιο συνομιλιών με τη Ρωσία», έγραψε στο Χ. «Από αυτή τη δήλωση μέχρι το να πεις ότι “η Πολωνία συνυπεύθυνη για τον πόλεμο του Πούτιν” υπάρχει μεγάλη απόσταση».
1/4 Skoro broniłem tutaj @potus przed przekręcaniem jego wypowiedzi, muszę też zapytać:
W którym miejscu wywiadu dla węgierskiego kanału Partizan Angela Merkel „obwinia Polskę za wybuch wojny na Ukrainie”? Słowa, tak obficie cytowane dziś przez media, z jej ust nie padają. pic.twitter.com/lTb22SESX4
— Marek Magierowski (@mmagierowski) October 6, 2025
Ωστόσο, δεν χαρίστηκε στη συνολική της θητεία, χαρακτηρίζοντάς την «μία μεγάλη καταστροφή για τη Γερμανία και την Ευρώπη».
Με πληροφορίες από POLITICO
