Εντολή στον στρατό να «παγώσει» την εκστρατεία για κατάκτηση της πόλης της Γάζας και να μειώσει στο ελάχιστο τις στρατιωτικές επιχειρήσεις στον παλαιστινιακό θύλακα, έδωσε η ισραηλινή πολιτική ηγεσία, όπως ανέφεραν δημοσιεύματα ισραηλινών και αμερικανικών ΜΜΕ. Παράλληλα το Ισραήλ δήλωσε έτοιμο για την «άμεση εφαρμογή» του πρώτου σταδίου του σχεδίου του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ.
Είχε προηγηθεί η απάντηση της Χαμάς στο σχέδιο Τραμπ, με την παλαιστινιακή οργάνωση να δηλώνει έτοιμη για άμεσες διαπραγματεύσεις για την απελευθέρωση των Ισραηλινών ομήρων που κρατούνται στη Λωρίδα της Γάζας και τον τερματισμό του διετούς πολέμου. Αντιδρώντας στην απάντηση του παλαιστινιακού ισλαμιστικού κινήματος, ο Αμερικανός πρόεδρος κάλεσε το Ισραήλ να «σταματήσει αμέσως τους βομβαρδισμούς».
Μετά την ανακοίνωση της απόφασης της Χαμάς, κραυγές δοξασίας στον Αλλάχ άρχισαν να ακούγονται από σκηνές του καταυλισμού αλ Μαουάσι, κοντά στην Χαν Γιουνίς, στη Γάζα, ανέφερε ανταποκριτής του Γαλλικού Πρακτορείου. «Ελπίζουμε ότι ο πόλεμος, οι βομβαρδισμοί και η καταστροφή θα τελειώσουν και η αιματοχυσία θα σταματήσει. Είμαστε εξαντλημένοι και αξίζουμε χαρά και ζωή», δήλωσε ο Μοάμεν Τζάσερ, ένας Παλαιστίνιος που γιόρτασε την είδηση.
Τραμπ: Είναι μια μεγάλη μέρα
Με ανάρτησή του στο δίκτυό του Truth Social, ο Τραμπ ανέφερε λίγο μετά τα μεσάνυχτα Παρασκευής προς Σάββατο ότι το Ισραήλ πρέπει να «σταματήσει αμέσως τους βομβαρδισμούς στη Λωρίδα της Γάζας» λέγοντας ότι η «Χαμάς είναι έτοιμη για διαρκή ειρήνη» μετά την απάντηση του παλαιστινιακού ισλαμιστικού κινήματος. «Το Ισραήλ πρέπει να σταματήσει αμέσως τους βομβαρδισμούς της Γάζας, ώστε να μπορέσουμε να απελευθερώσουμε τους ομήρους γρήγορα και με ασφάλεια», τόνισε ο Τραμπ σε ανάρτησή του στο Truth Social περίπου στις 00:15 Σάββατο, ώρα Ελλάδας. Με βιντεοσκοπημένο μήνυμά του που ανήρτησε περίπου στις 02:00 τα ξημερώματα, ο ένοικος του Λευκού Οίκου δήλωσε ότι «όλοι θα τύχουν δίκαιης μεταχείρισης» στο πλαίσιο του ειρηνευτικού του σχεδίου του για τη Λωρίδα της Γάζας. Στο βίντεο διάρκειας περίπου ενός λεπτού ο Τραμπ είπε μεταξύ άλλων: «Σήμερα είναι μια μεγάλη μέρα. Θα δούμε πώς θα εξελιχθεί. Τώρα είναι η ώρα να το οριστικοποιήσουμε συγκεκριμένα».
Η Χαμάς χαρακτήρισε «ενθαρρυντικές» τις δηλώσεις Τραμπ που κάλεσε το Ισραήλ να σταματήσει τους βομβαρδισμούς στη Γάζα. Το παλαιστινιακό κίνημα δήλωσε έτοιμο να διαπραγματευτεί άμεσα για την απελευθέρωση των ομήρων, τον τερματισμό του πολέμου και την αποχώρηση του Ισραήλ από τη Γάζα, αλλά δεν αναφέρθηκε στο βασικό ζήτημα του δικού της αφοπλισμού.
Έτοιμο για «άμεση εφαρμογή» του α΄ σταδίου του σχεδίου Τραμπ δηλώνει το Ισραήλ
Από την ισραηλινή πλευρά, περίπου στις 03:00 τα ξημερώματα, ανακοίνωση του Ισραηλινού πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου τόνιζε ότι το Ισραήλ προετοιμάζεται «για την άμεση εφαρμογή του πρώτου σταδίου του σχεδίου Τραμπ για την απελευθέρωση όλων των ομήρων», χωρίς να αναφέρει άλλες πτυχές του σχεδίου σε αυτό το στάδιο.
Μέσα ενημέρωσης μετέδιδαν περίπου στις 04:00 πως η ισραηλινή πολιτική ηγεσία διέταξε τον ισραηλινό στρατό να «παγώσει» την εκστρατεία για την κατάκτηση της πόλης της Γάζας. Το ισραηλινό ραδιοφωνικό δίκτυο Army Radio μετέδωσε ότι η εντολή προς τον στρατό μιλά για μείωση των επιχειρήσεων στο «ελάχιστο», με τα στρατεύματα στο πεδίο να εκτελούν αυστηρά αμυντικούς ελιγμούς.
Αναφορές για ισραηλινά πλήγματα, παρά το κάλεσμα Τραμπ για τερματισμό των βομβαρδισμών
Ωστόσο οι τοπικές αρχές στη Γάζα ανακοίνωσαν πως παρά την έκκληση Τραμπ, έξι άνθρωποι σκοτώθηκαν από ισραηλινά πυρά σε όλη τη Λωρίδα της Γάζας.
Πολλοί διεθνείς ηγέτες χαιρέτισαν την ανακοίνωση της Χαμάς. Η απελευθέρωση των ομήρων και η κατάπαυση του πυρός είναι «εφικτές», δήλωσε ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, με τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες να δηλώνει «ενθαρρυμένος».
Το Κατάρ, βασικός μεσολαβητής μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς, χαιρέτισε τη «συμφωνία» της Χαμάς με το σχέδιο Τραμπ, με την Ντόχα να αναφέρει ότι έχει ξεκινήσει τον συντονισμό με την Αίγυπτο και τις ΗΠΑ για να συνεχιστούν οι συνομιλίες σχετικά με το σχέδιο για τον τερματισμό του πολέμου στη Λωρίδα της Γάζας.
Ο Τραμπ είχε δώσει χθες διορία στη Χαμάς έως τις 18:00 το απόγευμα της Κυριακής ώρα Ουάσιγκτον, (01.00 τη Δευτέρα ώρα Ελλάδας), προκειμένου να συνάψει μια συμφωνία με επίκεντρο το σχέδιό του για το μέλλον της Γάζας, χαρακτηρίζοντάς το ως τελευταία ευκαιρία για την παλαιστινιακή ισλαμιστική οργάνωση.
Το εμπόδιο του αφοπλισμού
Στην απάντησή της στο σχέδιο των 20 σημείων του Τραμπ, η Χαμάς δήλωσε έτοιμη να απελευθερώσει όλους τους ζωντανούς ομήρους και να επιστρέψει τις σορούς των νεκρών ομήρων σε αντάλλαγμα με Παλαιστίνιους κρατούμενους που κρατούνται από το Ισραήλ, καθώς και να ξεκινήσει άμεσες διαπραγματεύσεις για τις «λεπτομέρειες» αυτών των απελευθερώσεων.
Στο κείμενο της απάντησης ωστόσο δεν υπάρχει καμία αναφορά για τον αφοπλισμό του κινήματος – που απαιτεί το Ισραήλ – ή την εξορία των μαχητών του σε τρίτες χώρες, δύο βασικά σημεία του σχεδίου του Αμερικανού προέδρου, το οποίο υποστηρίζεται από πολλές αραβικές χώρες.
Το σχέδιο αυτό προβλέπει κατάπαυση του πυρός, απελευθέρωση εντός 72 ωρών των ομήρων που κρατούνται στη Λωρίδα της Γάζας, αφοπλισμό της Χαμάς και σταδιακή αποχώρηση του ισραηλινού στρατού.
Στην ανακοίνωση – απάντηση στο σχέδιο Τραμπ η Χαμάς τονίζει ότι «εκτιμά τις αραβικές, ισλαμικές και διεθνείς προσπάθειες, καθώς και τις προσπάθειες του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, που ζητούν τον τερματισμό του πολέμου στη Λωρίδα της Γάζας, την ανταλλαγή των κρατουμένων και την άμεση είσοδο βοήθειας» στον θύλακα. Προσθέτει ότι εγκρίνει «την απελευθέρωση όλων των αιχμαλώτων της κατοχής –ζωντανών και νεκρών– σύμφωνα με το σχέδιο ανταλλαγής (σ.σ. με Παλαιστίνιους κρατουμένους) που περιλαμβάνεται στην πρόταση του Τραμπ, υπό τις αναγκαίες συνθήκες επί του πεδίου για την υλοποίησή της». Στη συνέχεια ωστόσο, προσθέτει: «Υπό αυτό το πλαίσιο, το κίνημα επιβεβαιώνει την ετοιμότητά του να εμπλακεί, μέσω των διαμεσολαβητών, σε διαπραγματεύσεις για να συζητηθούν οι λεπτομέρειες».
Μιλώντας στο Al Jazeera, ένα υψηλόβαθμο στέλεχος της Χαμάς είπε ότι η παράδοση των ομήρων που κρατούνται στη Γάζα μέσα σε 72 ώρες είναι «θεωρητική και μη ρεαλιστική».
Η οργάνωση αναφέρει επίσης ότι είναι έτοιμη «να παραδώσει τη διακυβέρνηση της Λωρίδας της Γάζας σε μια ομάδα Παλαιστίνιων ανεξάρτητων (τεχνοκρατών) που θα βασίζεται στην παλαιστινιακή συναίνεση και θα έχει την αραβική και ισλαμική υποστήριξη».
«Αόριστη» και «διφορούμενη» η αμερικανική πρόταση
Ο Μούσα Αμπού Μαρζούκ, υψηλόβαθμο στέλεχος της Χαμάς, δήλωσε αργά την Παρασκευή στο τηλεοπτικό κανάλι Al Jazeera ότι η οργάνωση δεν θα αφοπλιστεί μέχρι να τερματιστεί η ισραηλινή «κατοχή», προσθέτοντας ότι τα ζητήματα που αφορούν το μέλλον της Γάζας θα πρέπει να συζητηθούν εντός ενός συνολικού εθνικού παλαιστινιακού πλαισίου, του οποίου μέρος θα αποτελεί και η ίδια. Ο Μαρζούκ είπε ότι η Χαμάς θα ξεκινήσει διαπραγματεύσεις για όλα τα ζητήματα που αφορούν την ίδια και τα όπλα της.
Ένας άλλος αξιωματούχος της Χαμάς, ο Μαχμούντ Μαρντάουι δήλωσε μετά την απάντηση του παλαιστινιακού κινήματος πως το σχέδιο Τραμπ είναι «ασαφές» και πως απαιτεί διαπραγματεύσεις σε πολλά βασικά σημεία. «Η αμερικανική πρόταση είναι αόριστη, διφορούμενη και (…) ως εκ τούτου, απαιτεί διαπραγματεύσεις μέσω μεσολαβητών», σημείωσε ο Μαρντάουι.
Η Ισλαμική Τζιχάντ στηρίζει την απάντηση της Χαμάς
Την στήριξή της στην απάντηση της Χαμάς στο σχέδιο του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για τον τερματισμό του πολέμου στη Γάζα εξέφρασε στο μεταξύ το Παλαιστινιακό Κίνημα της Ισλαμικής Τζιχάντ, που είναι σύμμαχος της ισλαμιστικής οργάνωσης, δηλώνοντας ότι αντιπροσωπεύει τη στάση της παλαιστινιακής αντίστασης. Η αποδοχή του σχεδίου από την Ισλαμική Τζιχάντ θα μπορούσε να εξυπηρετήσει την απελευθέρωση ομήρων που κρατούν και οι δύο ένοπλες οργανώσεις στη Γάζα.
Με πληροφορίες από AFP, Reuters, dpa, ΑΠΕ-ΜΠΕ