Μεγάλο άνοιγμα στην ελληνική ακτοπλοΐα σηματοδοτεί πλέον η προκήρυξη του διεθνούς διαγωνισμού από το υπουργείο Ναυτιλίας για την ανάθεση δημόσιας υπηρεσίας στις δρομολογιακές γραμμές της χώρας με τετραετή διάρκεια.
Πρόκειται για τις λεγόμενες «άγονες γραμμές», που αποτελούν ακτοπλοϊκές συνδέσεις απαραίτητες για τη διασύνδεση των νησιών αλλά δεν είναι εμπορικά βιώσιμες.
Ο ανοικτός διεθνής μειοδοτικός διαγωνισμός που αναρτήθηκε στη Διαύγεια θα διεξαχθεί στις 4
Νοεμβρίου 2025, αφορά την περίοδο 1.11.25 – 31.10.29 και έχει συνολική αξία 668 εκατ. ευρώ.
Αφορά 75 επιδοτούμενες θαλάσσιες γραμμές για την εξυπηρέτηση δρομολογίων που κρίνονται
ζωτικής σημασίας για τη νησιωτική σύνδεση.
«Με τετραετή ορίζοντα, με αυξημένη χρηματοδότηση και με τη δυνατότητα εισαγωγής νεότευκτων πλοίων, διασφαλίζουμε ότι οι θαλάσσιες συγκοινωνίες θα είναι αξιόπιστες και σύγχρονες.
Στηρίζουμε τις τοπικές κοινωνίες, δίνουμε στις ακτοπλοϊκές εταιρείες το πλαίσιο για να επενδύσουν και ανοίγουμε τον δρόμο για ένα πιο πράσινο μέλλον στην ελληνική ακτοπλοΐα», δήλωσε ο υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, Βασίλης Κικίλιας.
Τα οφέλη
Για τους κατοίκους των νησιών, ο νέος διαγωνισμός του υπουργείου Ναυτιλίας εγγυάται σταθερά και αξιόπιστα δρομολόγια, συνοδευόμενα από εκπτώσεις και κοινωνικές παροχές που διευκολύνουν τις μετακινήσεις, ενισχύοντας παράλληλα την τοπική οικονομία και τον τουρισμό.
Για τις ακτοπλοϊκές εταιρείες, οι τετραετείς συμβάσεις δημιουργούν πλαίσιο προβλεψιμότητας
και οικονομικής ασφάλειας, δίνοντας ώθηση για χρηματοδοτήσεις, επενδύσεις στον εκσυγχρονισμό του στόλου και προσαρμογή στις νέες περιβαλλοντικές απαιτήσεις.
Οι ακτοπλοϊκές εταιρείες θα μπορούν να απευθύνονται πιο εύκολα σε τραπεζικά ιδρύματα και να εξασφαλίζουν χρηματοδότηση για τον εκσυγχρονισμό και το «πρασίνισμα» των πλοίων τους, ενώ η σταθερή δρομολόγηση χωρίς καθυστερήσεις θα επιτρέψει καλύτερο σχεδιασμό στις τουριστικές και εμπορικές δραστηριότητες των νησιών.
Η συνολική προϋπολογισθείσα δαπάνη του νέου διεθνούς διαγωνισμού ανέρχεται σε 668 εκατ. ευρώ για την τετραετία (δηλαδή από 148 εκατ. ευρώ/έτος αυξάνεται σε 167 εκατ. ευρώ/έτος), ώστε να ανταποκρίνεται στις πραγματικές λειτουργικές ανάγκες του ακτοπλοϊκού δικτύου.
Στη συνολική προϋπολογισθείσα δαπάνη του διεθνούς διαγωνισμού για τις άγονες γραμμές υπάρχουν διακυμάνσεις για την κάθε ακτοπλοϊκή εταιρεία, καθώς το τελικό ύψος εξαρτάται από την κατηγορία των πλοίων που θα επιλεγούν.
Οι νεότευκτες και πιο σύγχρονες μονάδες πλοίων έχουν υψηλότερο μίσθωμα σε σχέση με τα πλοία κατηγορίας 2 ή 3, αυξάνοντας τη συνολική δαπάνη.
Παράλληλα, από το 2027 δίνεται η δυνατότητα στους αναδόχους να αντικαταστήσουν παλαιότερα πλοία με νέας τεχνολογίας, γεγονός που επίσης διαφοροποιεί το κόστος.
Έτσι, το εύρος του προϋπολογισμού αντανακλά τη μεταξύ οικονομίας και αναβάθμισης υπηρεσιών ισορροπία που επιδιώκει το υπουργείο Ναυτιλίας.
Οι προϋποθέσεις
Σε περίπτωση που είτε δεν υπάρξει συμμετοχή είτε οι συμμετέχοντες απορριφθούν από την
αρμόδια προς τούτο επιτροπή, ο διαγωνισμός δύναται να επαναληφθεί μετά από γνωμοδότηση του Συμβουλίου Ακτοπλοϊκών Συγκοινωνιών (ΣΑΣ), με τους ίδιους ή άλλους όρους.
Σύμφωνα με την προκήρυξη κάθε γραμμή αποτελεί ξεχωριστό αντικείμενο σύμβασης, ενώ οι ανάδοχοι θα επιλεγούν με βάση το χαμηλότερο μίσθωμα, δίχως να επιτρέπονται εναλλακτικές προσφορές.
Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στη διασφάλιση της ποιότητας υπηρεσιών: εφόσον υπάρξει αντικατάσταση πλοίου με νεότευκτο κατά τα τελευταία δύο χρόνια, ο ανάδοχος μπορεί να αιτηθεί τροποποίηση της σύμβασης με αυξημένο μίσθωμα.
Όπως αναφέρεται στην προκήρυξη, οι διευκρινίσεις θα δίνονται αποκλειστικά ηλεκτρονικά, με πλήρη διαφάνεια μέσα από την ιστοσελίδα του Λιμενικού Σώματος.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η πρόβλεψη για την αναβάθμιση υπηρεσιών: από το 2027 οι ανάδοχοι με πλοία κατώτερης κατηγορίας μπορούν να τα αντικαταστήσουν με νεότευκτα, με αύξηση μισθώματος, υπό την προϋπόθεση εξασφάλισης πρόσθετων πιστώσεων και έγκρισης από το ΣΑΣ και το Ελεγκτικό Συνέδριο.
Το νέο πλαίσιο συνδυάζει τη σταθερότητα των τετραετών συμβάσεων με την ευελιξία τροποποιήσεων που υπηρετούν καλύτερα τις νησιωτικές κοινωνίες.
Έτσι, η πολιτεία επιχειρεί να θωρακίσει τον ακτοπλοϊκό χάρτη της χώρας, διασφαλίζοντας ότι η επόμενη τετραετία θα χαρακτηρίζεται από συνέπεια, ποιότητα και -για πρώτη φορά- ουσιαστικά κίνητρα για την ανανέωση του στόλου.
Ο διαγωνισμός, που καταχωρήθηκε ήδη στο Κεντρικό Ηλεκτρονικό Μητρώο Δημοσίων Συμβάσεων ΚΗΜΔΗΣ και στην ιστοσελίδα του Λιμενικού Σώματος (www.hcg.gr), χαρακτηρίζεται ως η μεγαλύτερη διαδικασία ανάθεσης ακτοπλοϊκών γραμμών των τελευταίων ετών, καθώς καλύπτει το σύνολο του γενικού δικτύου ακτοπλοϊκών συγκοινωνιών με στόχο τη στήριξη των νησιών και την αναβάθμιση των θαλάσσιων μεταφορών.
