Με λιγότερο από το 0,4% του παγκόσμιου στόλου να έχει αποσυρθεί μέχρι τον Αύγουστο, το 2025 κινδυνεύει να χαρακτηριστεί ως η χρονιά με τους χαμηλότερους αριθμούς διαλύσεων της δεκαετίας για την αγορά ανακύκλωσης.
Σύμφωνα με την ανάλυση του ναυλομεσιτικού οίκου Xclusiv Shipbrokers, οι ρυθμοί ανακύκλωσης διαμορφώνονται από την πορεία των ναύλων, τις τιμές στη δευτερογενή αγορά και την αυξανόμενη ρυθμιστική πίεση.
Ως εκ τούτου, όπως επισημαίνεται, παρά την γήρανση του στόλου, η ισχυρή ναυλαγορά και οι υψηλές αξίες κρατούν τα πλοία ενεργά, αφήνοντας τα διαλυτήρια σε αδράνεια.
Το 2020 και το 2021 παραμένουν έτη-ορόσημα, με 308 και 291 πλοία αντίστοιχα να οδηγούνται
προς ανακύκλωση. Από τότε, η δραστηριότητα φθίνει ολοένα και περισσότερο.
Το 2022, οδηγήθηκαν για σκραπ 141 πλοία, ενώ το 2023 υπήρξε μια μικρή ανάκαμψη, καθώς ανακυκλώθηκαν 215 μονάδες, με κυρίαρχα τα bulk carriers (92) και τα containerships (82).
Ωστόσο, το 2024, η δραστηριότητα υποχώρησε στις 164 μονάδες και κατά το έτος που διανύουμε -μέχρι το τέλος Αυγούστου- τις «πύλες» των διαλυτηρίων πέρασαν μόλις 122 πλοία (0,38% του στόλου).
Ακόμη κι αν ο ρυθμός αυξηθεί μέχρι το τέλος του έτους, δύσκολα θα ξεπεραστεί το όριο των 200 πλοίων, καθιστώντας το 2025 ένα από τα πιο «ήσυχα» έτη της δεκαετίας.
Εξελίξεις
Σε ό,τι αφορά τα επιμέρους στοιχεία, η δραστηριότητα στα tankers είναι ασταθής: από 179 ανακυκλώσεις το 2021, κατρακύλησαν στις 11 το 2024, αλλά το 2025 έχουν ήδη φτάσει τα 28, κυρίως μικρότερες μονάδες ηλικίας άνω των 20 ετών.
Τα bulk carriers συνεχίζουν να αποτελούν κινητήριο μοχλό της αγοράς, αλλά με μόλις 54 ανακυκλωμένα πλοία φέτος, πολύ κάτω από τα 144 του 2020.
Στον χώρο των general cargo, η εικόνα είναι ανοδική: 17 πλοία έχουν αποσυρθεί φέτος, το υψηλότερο επίπεδο από το 2020, αντανακλώντας τη δομική απαξίωση των παλαιότερων πλοίων γενικής χρήσης.
Αντίθετα, στα containerships η δραστηριότητα κατέρρευσε: μόλις 8 μονάδες οδηγήθηκαν φέτος για ανακύκλωση, έναντι άνω των 80 το 2020 και το 2023.
Οι υψηλοί ναύλοι λόγω εκτροπών στην Ερυθρά Θάλασσα και τα υγιή κέρδη των εταιρειών
κρατούν ακόμη και τα γηραιά πλοία ενεργά.
Στα gas carriers, η εικόνα είναι μικτή: στα LNG carriers παρατηρείται επιτάχυνση με 10 μονάδες (1,2% του στόλου) ήδη φέτος, λόγω της άφιξης πολλών νεότευκτων που αφήνουν εκτός αγοράς τα παλαιότερα και λιγότερο αποδοτικά.
Στον αντίποδα, στα LPG carriers, η δραστηριότητα είναι υποτονική με μόλις 5 πλοία, καθώς η ισχυρή ζήτηση διατηρεί ενεργά ακόμη και τα γηρασμένα πλοία.
Σύμφωνα με τον αναλυτή Edward Finley-Richardson, τα LNG carriers προσφέρουν πλεονέκτημα στην αγορά ανακύκλωσης, καθώς περιέχουν πολύ περισσότερο χάλυβα ανά κυβικό μέτρο χωρητικότητας σε σχέση με τα tankers ή τα bulkers. Ο χάλυβάς τους είναι επίσης «καθαρότερος», χωρίς τα κατάλοιπα πετρελαίου, και αποφέρει premium τιμές στα διαλυτήρια της Ινδικής υποηπείρου.
Τιμές χάλυβα
Όπως τονίζουν αναλυτές, η τάση που αποτυπώνεται στην αγορά συνιστά απότοκο της ασθενούς ζήτησης για χάλυβα, των αυξανόμενων ρυθμιστικών πιέσεων και της μεταβλητότητας των νομισματικών ισοτιμιών.
Σε όλα αυτά έρχονται να προστεθούν οι απαιτήσεις της Σύμβασης του Χονγκ Κονγκ, οι οποίες περιορίζουν τη δραστηριότητα σε αρκετές γιάρδες διάλυσης.
Με φόντο τις συνθήκες που καταγράφονται, τα διαλυτήρια -κυρίως σε Ινδία, Τουρκία και
Μπανγκλαντές- βιώνουν μια εξαιρετικά συρρικνωμένη δραστηριότητα. Ειδικότερα, οι ινδικές
γιάρδες διάλυσης παραμένουν υπό πίεση, καθώς η ρουπία αποδυναμώνεται συνεχώς, ενώ
κυρώσεις και δασμοί έχουν κλονίσει την εμπιστοσύνη των αγοραστών.
Ενδεικτικά, στο Alang o Αύγουστος ξεκίνησε με μικρή άνοδο τιμών του χάλυβα, αλλά ακολούθησε πτώση, καθώς η ζήτηση παρέμεινε χαμηλή και οι πιστοποιημένες μονάδες περιορισμένες.
Αντίστοιχα, στην Τουρκία τα προβλήματα στην εγχώρια οικονομία συνεχίζουν να επηρεάζουν αρνητικά τις ανακυκλώσεις πλοίων, ενώ το Μπανγκλαντές επιβαρύνεται από την εγχώρια
πολιτική αστάθεια, την πτώση των τιμών των χαλύβδινων πλακών και τον περιορισμένο αριθμό των λειτουργικών ναυπηγείων.
Στο Chattogram του Μπανγκλαντές συνεχίζεται η περιορισμένη δραστηριότητα, καθώς οι γιάρδες προσαρμόζονται στα νέα πρότυπα.
Από την πλευρά της, η πακιστανική αγορά ανακύκλωσης πλοίων παρουσιάζει απρόσμενη ανθεκτικότητα, ευνοούμενη από τα σταθερά θεμελιώδη μεγέθη στην αγορά χάλυβα και το
σχετικά σταθερό νόμισμα.
Για παράδειγμα, στο Gadani οι τιμές χάλυβα έμειναν σταθερές, με ελαφρύ premium, λόγω των
κινήσεων για συμμόρφωση με τη Σύμβαση του Χονγκ Κονγκ.
