Η Πολύαιγος προστατεύεται ως χαρακτηρισμένο Τοπίο Ιδιαίτερου Φυσικού Κάλλους, περιοχή Natura2000 και μέρος του Εθνικού Θαλάσσιου Πάρκου Νότιο Αιγαίο 1 – Νότιες Κυκλάδες, αναφέρει το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας σε ανακοίνωσή του, με αφορμή πρόσφατα δημοσιεύματα.
Όπως διευκρινίζει το υπουργείο, «η νήσος Πολύαιγος έχει χαρακτηριστεί ως Τοπίο Ιδιαίτερου Φυσικού Κάλλους, σε δύο σχετικές Ειδικές Περιβαλλοντικές Μελέτες ως ζώνη προστασίας της φύσης, ενώ παράλληλα περιλαμβάνεται στην Ειδική Περιβαλλοντική Μελέτη για το Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο Νοτίου Αιγαίου 1 – Νότιες Κυκλάδες».
Αναλυτικότερα, όπως αναφέρει το ΥΠΕΝ:
- Σύμφωνα με την Απόφαση ΔΠΑ/9389/2000 (Β΄1176), η νήσος Πολύαιγος έχει χαρακτηριστεί ως Τοπίο Ιδιαίτερου Φυσικού Κάλλους.
- Η νήσος εμπίπτει εντός των ορίων των περιοχών του δικτύου Natura GR4220006 (Ειδική Ζώνη Διαχείρισης οικοτόπων και ειδών -ΕΖΔ- που αφορά στα νησιά Κίμωλος και Πολύαιγος) και GR4220030 (Ζώνη Ειδικής Προστασίας για τα πουλιά -ΖΕΠ- που αφορά στη Μήλο, την Αντίμηλο και την Πολύαιγο). Στην ευρύτερη περιοχή αυτή έχουν επίσης οριστεί Σημαντικές Περιοχές για τα Πουλιά (ΙΒΑ), μεταξύ των οποίων και η GR152 «Δυτική Μήλος, νήσοι Αντίμηλος και Πολύαιγος και νησίδες».
- Η περιοχή της νήσου Πολυαίγου περιλαμβάνεται στην Ειδική Περιβαλλοντική Μελέτη (ΕΠΜ) 8α «Περιοχές Natura 2000 της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου (μέρους)», της οποίας έχει ολοκληρωθεί η δημόσια διαβούλευση και βρίσκεται υπό έγκριση. Επίσης η νήσος Πολύαιγος περιλαμβάνεται στο Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο Νοτίου Αιγαίου 1 – Νότιες Κυκλάδες (ΕΘΠΝΑ 1 – Νότιες Κυκλάδες), για το οποίο έχει εκπονηθεί Ειδική Περιβαλλοντική Μελέτη από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και βρίσκεται ήδη αναρτημένη για δημόσια διαβούλευση έως τις 22 Σεπτεμβρίου 2025.
- Η νήσος Πολύαιγος στις δύο σχετικές Ειδικές Περιβαλλοντικές Μελέτες, χαρακτηρίζεται ως Ζώνη Προστασίας της Φύσης, η οποία συνεπάγεται πολύ περιορισμένες χρήσεις και, σε καμία περίπτωση, οικήματα και ξενοδοχεία.
«Καμία δυνατότητα δημιουργίας νέων κατοικιών ή τουριστικών καταλυμάτων»
«Συνεπώς, υπό το υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο διασφαλίζεται ότι η Πολύαιγος παραμένει αυστηρά προστατευμένος φυσικός τόπος, πολύτιμο καταφύγιο βιοποικιλότητας και αναπόσπαστο κομμάτι του φυσικού πλούτου των Κυκλάδων, χωρίς καμία δυνατότητα δημιουργίας νέων κατοικιών ή τουριστικών καταλυμάτων» καταλήγει το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Αρχαιολογικός χώρος κηρύχθηκε η νήσος Πολύαιγος
«Η κήρυξη ολόκληρης της νήσου Πολυαίγου ως αρχαιολογικού χώρου από το υπουργείο Πολιτισμού μετά από την θετική γνωμοδότηση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου είναι μια σπουδαία είδηση για την προστασία της φυσιογνωμίας του κυκλαδικού αρχιπελάγους. Η Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων στήριξε την εισήγησή της για την κήρυξη της Πολυαίγου στα αποτελέσματα του αρχαιολογικού προγράμματος Έρευνα Κυκλαδικών Νησίδων (ΕΚΥΝΗ-Small Cycladic Islands Project), το οποίο σχεδίασε και υλοποίησε η Εφορεία σε συνεργασία με το The Norwegian Institute At Athens και το Carleton College, εξερευνώντας 90 ακατοίκητες και δυσπρόσιτες νησίδες των Κυκλάδων. Η έρευνα στην Πολύαιγο ανέδειξε εκτεταμένη ανθρώπινη παρουσία στο νησί, από τη Νεολιθική Περίοδο έως και τα νεότερα χρόνια. Χρονολογικά, με βάση την κεραμική, εκπροσωπούνται όλες οι περίοδοι, με κυρίαρχες την προϊστορική, τη ρωμαϊκή, τη βυζαντινή και τα νεότερα χρόνια».
Τα παραπάνω ανέφερε σημερινή ανάρτηση της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων στο Facebook, μετά τη χτεσινή συζήτηση στο ΚΑΣ του θέματος «Έγκριση ή μη κήρυξης-οριοθέτησης: α) της νήσου Πολυαίγου Π.Ε. Κυκλάδων ως αρχαιολογικού χώρου, β) της θαλάσσιας περιοχής του όρμου Συκιάς στη νοτιοανατολική ακτή της νήσου Πολυαίγου ως ενάλιου αρχαιολογικού χώρου», που πήρε θετική γνωμοδότηση από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο.
Το ζήτημα έφερε στο προσκήνιο η Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (ΕΛΛΕΤ) – Τοπική Ομάδα Μήλου, που κατήγγειλε δημόσια (Facebook) ότι «ξεκινούν διαδικασίες που προοιωνίζονται δόμηση στην Πολύαιγο, το μεγαλύτερο ακατοίκητο νησί της Ελλάδας». «Η Πολύαιγος δεν είναι ένα οποιοδήποτε νησί. Είναι ενταγμένη στο ευρωπαϊκό δίκτυο Natura 2000, έχει χαρακτηριστεί Ζώνη Ειδικής Προστασίας για τον Μαυροπετρίτη (Falco eleonorae), αποτελεί καταφύγιο για τη μεσογειακή φώκια Μονάχους-Μονάχους, και έχει χαρακτηριστεί τοπίο ιδιαίτερου κάλλου. Μέχρι σήμερα παρέμενε ανενόχλητη από την ‘επεκτατική’ ανθρώπινη παρουσία, αποτελώντας έναν από τους τελευταίους ανέγγιχτους βιότοπους της Μεσογείου», ανέφερε μεταξύ άλλων η ανακοίνωση της ΕΛΛΕΤ-Τοπικής Ομάδας Μήλου, παραθέτοντας μια σειρά από έγγραφα που αποδείκνυαν ότι ετοιμάζονταν σχέδια οικοδόμησης στο νησί.
Σε νεότερη ανακοίνωσή της η Τοπική Επιτροπή ΕΛΛΕΤ σημείωνε, πάντως, ότι «οι πληροφορίες που έχουμε είναι ότι η Αρχαιολογία θα συνεδριάσει άμεσα για να κηρύξει ολόκληρη την Πολύαιγο αρχαιολογικό χώρο. Μια τέτοια εξέλιξη θα σημάνει οριστικό τέλος στα σχέδια δόμησης και θα αποτελέσει ισχυρό ανάχωμα στην καταστροφή του τελευταίου μεγάλου ακατοίκητου νησιού της χώρας. Η Τοπική Επιτροπή ΕΛΛΕΤ Μήλου εκφράζει την ικανοποίησή της για την άμεση ανταπόκριση της κοινωνίας, των δημοσιογράφων, και των αρχών. Ταυτόχρονα δηλώνουμε ότι θα συνεχίσουμε να παρακολουθούμε στενά το θέμα μέχρι να διασφαλιστεί θεσμικά η πλήρης και αδιαπραγμάτευτη προστασία της Πολυαίγου. Συνεχίζουμε ενωμένοι για την προστασία της Πολυαίγου και της Μήλου», κατέληγε η Τοπική Επιτροπή.
