Ο Κύκλος Οικονομικής & Κοινωνικής Ανάλυσης του ΕΝΑ δημοσιεύει τη σειρά Focus ENA | Oικονομία, η οποία περιλαμβάνει αναλύσεις μακροοικονομικών δεικτών και μεγεθών της ελληνικής οικονομίας.
Η νέα ανάλυση αφορά τον πληθωρισμό στην Ελλάδα.
Η επανεμφάνιση του πληθωρισμού από τα τέλη του 2021 ήταν από τις σημαντικότερες οικονομικές εξελίξεις των τελευταίων ετών. Η Ελλάδα ακολούθησε τις διεθνείς ανοδικές τάσεις, οι οποίες από το 2024 καταγράφουν αποκλιμάκωση. Εξετάζοντας τα στοιχεία της Eurostat του τελευταίου 12μήνου (από τον Αύγουστο του 2024 μέχρι τον Ιούλιο του 2025) διακρίνουμε μια προβληματική εικόνα για την Ελλάδα.
Ξεκινώντας από τον γενικό δείκτη, βλέπουμε στο διάγραμμα 1 ότι ο ελληνικός πληθωρισμός είναι συστηματικά υψηλότερος από τον μέσο ευρωπαϊκό όρο για δώδεκα συνεχόμενους μήνες. Ιδιαίτερα από τον Μάιο και μετά η διαφορά διευρύνεται και πλέον ξεπερνά την μία ποσοστιαία μονάδα.
Ο πληθωρισμός του γενικού δείκτη περιλαμβάνει πληθώρα καταναλωτικών αγαθών και υπηρεσιών που καταναλώνει το «μέσο» νοικοκυριό. Όμως κάποιες τιμές βαραίνουν περισσότερο στον υπολογισμό του γενικού δείκτη επειδή αφορούν αγαθά και υπηρεσίες που απορροφούν υψηλό ποσοστό της συνολικής δαπάνης. Αξίζει να δούμε τους ειδικούς δείκτες που αφορούν τα τρόφιμα, το ηλεκτρικό ρεύμα και τα ενοίκια.
Το διάγραμμα 2 δείχνει τον πληθωρισμό τροφίμων κατά το τελευταίο 12μηνο. Η εικόνα είναι ανάμεικτη καθώς η Ελλάδα ξεκίνησε με υψηλότερο πληθωρισμό από την Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά στη συνέχεια τον μείωσε σημαντικά, πέφτοντας σε αρνητικό έδαφος στο τέλος του 2024 για τρεις συνεχόμενους μήνες. Στη συνέχεια, ωστόσο, επανήλθε σε ανοδική πορεία και πλέον βρίσκεται κοντά στον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
Όσον αφορά το ηλεκτρικό ρεύμα, το διάγραμμα 3 δείχνει την σαφώς ταχύτερη αύξηση των τιμών στην Ελλάδα σε σχέση με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Τον Αύγουστο του 2024 ο ετήσιος ρυθμός αύξησης της τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος ήταν στο ιδιαίτερα υψηλό ποσοστό 9,7% (έναντι 1,3% στην Ευρωπαϊκή Ένωση) και τον Ιούλιο του 2025 έφτασε στο 18,9% (έναντι 2,1% στην Ευρωπαϊκή Ένωση). Η αύξηση είναι ιδιαίτερα εμφανής από τον Μάιο, κάτι που οπωσδήποτε συνέβαλλε και στην αύξηση του γενικού δείκτη που είδαμε παραπάνω.
Η εικόνα γίνεται ακόμα πιο αποθαρρυντική αν εξετάσουμε τα ενοίκια για κατοικίες, όπως φαίνονται στο διάγραμμα 4. Η αύξηση των ενοικίων στην Ελλάδα επιταχύνεται συστηματικά από το 4,6% τον περσινό Αύγουστο στο 9,2% τον Ιανουάριο και στο 11,3% τον Ιούλιο (ενώ στην Ευρωπαϊκή Ένωση παραμένει σταθερά λίγο πάνω από 3%). Αυτή η ανεξέλεγκτη αύξηση είναι μάλλον η πλέον ανησυχητική εξέλιξη του ελληνικού πληθωρισμού.
Το βασικό συμπέρασμα είναι ότι ο πληθωρισμός, παρά την αποκλιμάκωσή του σε σχέση με τα διψήφια ποσοστά του 2022, συνεχίζει να διαβρώνει την αγοραστική δύναμη των ελληνικών νοικοκυριών – ιδιαίτερα των φτωχότερων – αισθητά περισσότερο από τον μέσο ευρωπαϊκό όρο. Υπό αυτό το πρίσμα πρέπει να δούμε με αρκετή επιφύλαξη τον συνήθη ισχυρισμό της κυβέρνησης ότι ο πληθωρισμός είναι εισαγόμενος. Αυτό μπορεί να είναι αληθές για τις αρχικές του αιτίες, όμως η ένταση και η διάρκειά του στη χώρα μας οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στον τρόπο λειτουργίας των αγορών και τις παρεμβάσεις – ή την απουσία παρεμβάσεων – από την κυβέρνηση. Και οπωσδήποτε δεν μπορεί να ισχυριστεί κανείς στα σοβαρά ότι υπάρχει οτιδήποτε εισαγόμενο στις τιμές των ενοικίων.
