Σε μια ακόμα επίθεση κατά της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ απείλησε, τη Δευτέρα, να επιβάλει νέους δασμούς σε χώρες που, κατά την άποψή του, διαθέτουν ψηφιακούς κανόνες που επιβαρύνουν αμερικανικές εταιρίες.
«Θέτω όλες τις χώρες που εφαρμόζουν ψηφιακούς φόρους, νομοθεσίες, κανόνες ή κανονισμούς σε επιτήρηση, με την προειδοποίηση ότι εάν δεν καταργηθούν αυτές οι διακριτικές ενέργειες, εγώ, ως Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, θα επιβάλω σημαντικούς επιπλέον δασμούς στις εξαγωγές τους προς τις ΗΠΑ και θα θεσπίσω περιορισμούς στις εξαγωγές της ιδιαίτερα προστατευόμενης τεχνολογίας και των μικροτσίπ μας», έγραψε ο Τραμπ στην πλατφόρμα Truth Social.
Η κυβέρνηση Τραμπ έχει εξαπολύσει σειρά επιθέσεων στο ψηφιακό νομικό πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, υποστηρίζοντας ότι οι Νόμοι για τις Ψηφιακές Υπηρεσίες (DSA) και τις Ψηφιακές Αγορές (DMA) λογοκρίνουν Αμερικανούς πολίτες και στοχεύουν άδικα τις αμερικανικές εταιρείες.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έσπευσε να υπογραμμίσει την κανονιστική της αυτονομία.
«Είναι κυριαρχικό δικαίωμα της ΕΕ και των κρατών μελών της να ρυθμίζουν οικονομικές δραστηριότητες στο έδαφός μας, σύμφωνα με τις δημοκρατικές μας αξίες», δήλωσε η επικεφαλής εκπρόσωπος της Επιτροπής, Πάουλα Πίνιο, την Τρίτη.
Βραχύβιες οι «δεσμεύσεις» του Τραμπ
Ωστόσο, η νέα απειλή του Ντόναλντ Τραμπ αμφισβητεί τη λογική της Κομισιόν ότι η κοινή δήλωση που δημοσιεύτηκε πρόσφατα με τις ΗΠΑ προσφέρει προβλεψιμότητα στον κλάδο.
«Πρόκειται για άλλη μία ένδειξη ότι η υποτιθέμενη συμφωνία της 27ης Ιουλίου δεν φέρνει ασφάλεια και σταθερότητα», δήλωσε ο ευρωβουλευτής Μπέρντ Λάνγκε, πρόεδρος της επιτροπής διεθνούς εμπορίου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Όταν ο Τραμπ και η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν έδωσαν τα χέρια στη Σκωτία στα τέλη Ιουλίου, πολλοί το είδαν ως παραχώρηση της ΕΕ. Συγκεκριμένα, η ΕΕ συμφώνησε να καταργήσει δασμούς σε όλα τα αμερικανικά βιομηχανικά αγαθά, με αντάλλαγμα έναν ενιαίο δασμό 15%, που θα ισχύει και για τα αυτοκίνητα (που έως τώρα επιβαρύνονται με 27,5%).
Η Κομισιόν τότε υποστήριξε ότι αυτό ήταν ένα τίμημα που άξιζε, ώστε να προστατευθεί η ΕΕ από μελλοντικές κλιμακώσεις από την απρόβλεπτη κυβέρνηση Τραμπ, διατηρώντας παράλληλα τη ρυθμιστική της ανεξαρτησία.
«Δουλέψαμε σκληρά για να διασφαλίσουμε ότι δεν αγγίζουμε καθόλου τη νόμιμη ψηφιακή μας νομοθεσία – είτε πρόκειται για τον DMA, τον DSA ή για τους ψηφιακούς φόρους των κρατών μελών μας», τόνισε ανώτατος αξιωματούχος της ΕΕ την περασμένη εβδομάδα.
Λιγότερο από μία εβδομάδα αργότερα, η ΕΕ διαπιστώνει με σκληρό τρόπο ότι οι δεσμεύσεις του Τραμπ μπορούν να ακυρωθούν από τις συνεχώς μεταβαλλόμενες προτεραιότητές του.
«Οι συμφωνίες με την κυβέρνηση Τραμπ δεν προσφέρουν τη διαρκή σιγουριά που όλοι επιθυμούν, γιατί η προβλεψιμότητα και η πίστη στις συνθήκες δεν είναι στόχος του Λευκού Οίκου», δήλωσε ο πρώην εμπορικός διπλωμάτης Ντμίτρι Γκροζουμπίνσκι.
«Με δεδομένο το δημόσιο ενδιαφέρον για τη ρύθμιση του ψηφιακού τομέα, τη δυσπιστία απέναντι στους τεχνολογικούς κολοσσούς των ΗΠΑ, και την ταχύτητα με την οποία ήρθε αυτή η απειλή μετά από μια “ένδοξη” συμφωνία, η Ευρώπη ίσως έφτασε στα όριά της», πρόσθεσε.
Η Κομισιόν, ωστόσο, απέρριψε αυτή την ερμηνεία: «Πιστεύουμε ότι αυτή η συμφωνία όντως παρέχει προβλεψιμότητα και σταθερότητα», δήλωσε η Πίνιο.
Το χαμένο «ένστικτο αντίδρασης» της ΕΕ
Κατά την τελική φάση των διαπραγματεύσεων με την κυβέρνηση Τραμπ, η διάθεση για αντίποινα από πλευράς Ευρώπης είχε υποχωρήσει — με τα κράτη μέλη να επικεντρώνονται στο πώς να κρατήσουν τον Τραμπ επικεντρωμένο στον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία.
«Ετοιμάσαμε [μέτρα αντίποινων]», δήλωσε η επικεφαλής της Γενικής Διεύθυνσης Εμπορίου της Κομισιόν, Σαμπίνε Βεγιάντ, στο Φόρουμ του Άλπμπαχ την Δευτέρα.
«Αλλά, φυσικά, αυτό απαιτεί αποδοχή του κόστους που συνεπάγονται και της πιθανής κλιμάκωσης. Δεν υπήρχε τέτοια διάθεση. Το κυρίαρχο θέμα ήταν η Ουκρανία και οι εγγυήσεις ασφαλείας των ΗΠΑ».
Ωστόσο, η τελευταία κίνηση του Τραμπ ίσως ασκήσει εκ νέου πίεση στην Κομισιόν και στα κράτη μέλη για αντίδραση.
Μία επιλογή είναι να ξεπαγώσουν τα προετοιμασμένα μέτρα αντίποινων — τα οποία προβλέπουν δασμούς σε αμερικανικά προϊόντα αξίας €93 δισ., από αεροσκάφη και αυτοκίνητα μέχρι σόγια και bourbon από το Κεντάκι.
Μία άλλη επιλογή, που ήδη συζητείται, είναι η ενεργοποίηση του Μηχανισμού Αντικαταναγκασμού (Anti-Coercion Instrument) — ένα «εμπορικό βαλλιστικό όπλο» που επιτρέπει ευρείες ενέργειες ως απάντηση σε οικονομικό εκβιασμό.
«Κατά την άποψή μου, αυτή είναι καθαρή περίπτωση για το AC instrument», είπε ο Λάνγκε.
Η Πίνιο, ερωτηθείσα ευθέως για το εάν εξετάζεται η χρήση του μηχανισμού, αρνήθηκε να σχολιάσει.
Τι θα ακολουθήσει;
Η αδυναμία της ΕΕ να διαπραγματευτεί αποτελεσματικά με τον Τραμπ αντιπαραβάλλεται με τη σκληρότερη στάση του Πεκίνου.
Η Κίνα, εκμεταλλευόμενη τη σχεδόν μονοπωλιακή της θέση στα σπάνια μέταλλα, επέβαλε περιορισμούς στις εξαγωγές τους τον Απρίλιο. Ο Τραμπ, στις αρχές Αυγούστου, παρέτεινε για 90 ημέρες την εμπορική ανακωχή με την Κίνα, ανοίγοντας τον δρόμο για ευρύτερες διαπραγματεύσεις μεταξύ των δύο υπερδυνάμεων.
Χτες, Δευτέρα, ο Αμερικανός πρόεδρος δήλωσε πως θα επιβάλλει δασμούς έως και 200% στην Κίνα αν δεν επιταχύνει τις εξαγωγές μαγνητών σπάνιων γαιών.
Η ΕΕ, από την άλλη, εξαρτάται από τις ΗΠΑ σε κρίσιμους τομείς — από την άμυνα έως την τεχνολογία — και φαίνεται να έχει περιοριστεί σε αντιδράσεις, παρά σε πρωτοβουλίες.
Την Τετάρτη, η Κομισιόν αναμένεται να υποβάλει πρόταση για κατάργηση των δασμών σε αμερικανικά βιομηχανικά προϊόντα και αυτοκίνητα.
Σύμφωνα με την κοινή δήλωση, οι ΗΠΑ θα μειώσουν τους δασμούς 27,5% σε αυτοκίνητα και ανταλλακτικά στο επίπεδο του 15%, μόνο εφόσον η ΕΕ νομοθετήσει για πλήρη κατάργηση των δικών της δασμών στα αμερικανικά βιομηχανικά προϊόντα. Εάν η πρόταση εγκριθεί, η μείωση των δασμών θα ισχύσει αναδρομικά από την 1η Αυγούστου.
«Θα προχωρήσουμε με την εφαρμογή της συμφωνίας-πλαισίου», δήλωσε η Πίνιο.
Με πληροφορίες από POLITICO
Διαβάστε επίσης:
«Η αυταπάτη τελείωσε» – Νέο «καμπανάκι» Ντράγκι για υπαρξιακή κρίση της ΕΕ
