Ασύλληπτη είναι η καταστροφή από τις πυρκαγιές στη βορειοδυτική Ισπανία και κυρίως στην Περιφέρεια της Καστίλλης και Λεόν, καθώς εκατοντάδες χιλιάδες στρέμματα έχουν γίνει στάχτη.
Εξοργισμένοι οι πολίτες ζητούν εξηγήσεις από την Περιφερειακή Κυβέρνηση της Καστίλλης & Λεόν για τη διαχείριση των κονδυλίων πρόληψης, με την Εισαγγελία να πραγματοποιεί έρευνα για κακοδιαχείριση.
Μάλιστα 300.000 στρέμματα κάηκαν μόλις σε 24 ώρες, όσα κάηκαν πέρυσι όλη τη χρονιά.
Έχουν καεί πάνω από 3.700.000 στρέμματα από την αρχή της χρονιάς στην Ισπανία, με 300.000 περισσότερα από τη Δευτέρα, ενώ ο αριθμός αυτός αυξάνεται συνεχώς, σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Σύστημα Ενημέρωσης για τις Δασικές Πυρκαγιές (EFFIS), που οποίο χρησιμοποιεί τα στοιχεία του Copernicus.
Πολίτες και αρχές είναι σε απόγνωση, καθώς παρά την πτώση του ακραίου καύσωνα, οι πυρκαγιές μαίνονται, καταστρέφοντας μια περιοχή με φυσικό πλούτο, δάση αλλά και σπουδαία πολιτιστική κληρονομιά. Οι καταστροφικές πυρκαγιές έχουν προκαλέσει και πολιτική κρίση, με δημοσιεύματα και στοιχεία για κακοδιαχείριση κονδυλίων από πλευράς της Περιφερειακής Κυβέρνησης.

Ισπανοί πολίτες, οι οποίοι ζουν κοντά στην πόλη της Λεόν και της Παλένθια μίλησαν στη Ναυτεμπορική, δηλώνοντας «τρομοκρατημένοι και σοκαρισμένοι» από τις πρωτοφανείς πυρκαγιές.
«Έκανε αυτές τις ημέρες κολασμένη ζέστη», λέει ένας Ισπανός στη «Ν». Σε ερώτηση για τη βοήθεια από την ΕΕ απαντά: «Μας έστειλαν 4 πυροσβεστικά αεροπλάνα η Ιταλία και η Γαλλία. Δεν βλέπουμε πολλή βοήθεια, γιατί καταλαβαίνουμε πως, όπως είναι τα πράγματα, οι χώρες που έχουν μέσα, τα χρειάζονται. Άλλωστε υπάρχουν βάρβαρες πυρκαγιές και στην Πορτογαλία».
«Είμαστε πάρα πολύ ανήσυχοι, αυτό το κομμάτι της Ευρώπης καίγεται ολοσχερώς. Και κάποιοι λένε ότι δεν υπάρχει κλιματική αλλαγή», σημειώνουν οι κάτοικοι που μίλησαν στη Ναυτεμπορική.
Όπως τονίζουν, αρκετοί είναι αυτοί που αρνούνται να εκκενώσουν προκειμένου να βοηθήσουν στην κατάσβεση και να υπερασπιστούν τις περιουσίες τους.
Συνεχείς είναι οι εκκλήσεις και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για συγκέντρωση βοήθειας.
37 συλλήψεις
Εν τω μεταξύ τουλάχιστον 37 (!) άτομα έχουν συλληφθεί στην Ισπανία και ερευνώνται για την εμπλοκή τους στις δασικές πυρκαγιές των τελευταίων εβδομάδων. Άλλοι 89 ερευνώνται σύμφωνα με το Euronews. 21 εξαιρετικά πυρκαγιές παραμένουν ενεργές σε όλη τη χώρα, παρά την πτώση των θερμοκρασιών.
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Σημειωτέον, στη χώρα της Ιβηρικής, 1100 θάνατοι συνδέονται με τον καύσωνα.
Χιλιάδες πυροσβέστες, με τη βοήθεια στρατιωτών και αεροσκαφών προσπαθούν να σβήσουν τις πυρκαγιές, με τον κίνδυνο για φωτιές να παραμένει «πολύ υψηλός ή ακραίος», ιδίως στην περιοχή της Γαλικίας (βορειοδυτικά). Οι πυρκαγιές στη Γαλικία κατέστρεψαν μικρές, αραιοκατοικημένες πόλεις, αναγκάζοντας σε πολλές περιπτώσεις τους ντόπιους να παρέμβουν πριν φτάσουν οι πυροσβέστες.
Στη Γαλικία, η διαχείριση της γης έχει επίσης διαδραματίσει σημαντικό ρόλο. Μεγάλες εκτάσεις με «άτακτη» βλάστηση και ερημωμένα χωριά σε δασικές εκτάσεις λειτουργούν ως «πυριτιδαποθήκες».
Έκταση υπερδιπλάσια από τη μητροπολιτική περιοχή του Λονδίνου
Οι πυρκαγιές στην Ισπανία, έχουν κοστίσει τη ζωή σε 4 άτομα και έχουν κάψει περισσότερα από 382.000 εκτάρια, σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Σύστημα Πληροφοριών για τις Δασικές Πυρκαγιές της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτή η επιφάνεια είναι υπερδιπλάσια από το μέγεθος της μητροπολιτικής περιοχής του Λονδίνου, περισσότερο από έξι φορές το μέσο όρο για την περίοδο 2006-2024 για τη γη που κάηκε κατά την ίδια περίοδο, σύμφωνα με το EFFIS.
Παράλληλα, η ποιότητα του αέρα επιδεινώθηκε σε μεγάλα τμήματα της Ισπανίας από την περασμένη εβδομάδα ως αποτέλεσμα των πυρκαγιών, σύμφωνα με στοιχεία της υπηρεσίας παρακολούθησης του κλίματος Copernicus της ΕΕ.
Μάλιστα σε αρκετές πόλεις της ευρύτερης Καστίλλης & Λεόν δόθηκαν οδηγίες στους πολίτες λόγω της ποιότητας του αέρα.
«Να παραιτηθεί η κυβέρνηση της Περιφέρειας»
Όπως όμως είναι φυσικό, μια τέτοια καταστροφή προκαλεί αντιδράσεις, σφοδρή κριτική στην κυβέρνηση, αλλά κυρίως στην κυβέρνηση των Περιφερειών της Ισπανίας, με συγκεντρώσεις να πραγματοποιούνται σε πολλές πόλεις της Καστίλλης και Λεόν.
Όπως μας είπαν οι Ισπανοί πολίτες, ο πρόεδρος της κυβέρνησης της Περιφέρειας της Καστίλλης & Λεόν, Αλφόνσο Φερνάντεθ Μανιουέκο (Alfonso Fernández Mañueco), που προέρχεται από το Λαϊκό Κόμμα (Partido Popular) δέχεται τα «πυρά» των πολιτών που είναι εξοργισμένοι μαζί του, καθώς θεωρούν ελλιπέστατη την αντίδραση στις πυρκαγιές.
Οι δαπάνες για την πρόληψη των δασικών πυρκαγιών έχουν μειωθεί δραματικά, ιδίως στην Ανδαλουσία και την Καστίλλη και Λεόν, δύο από τις περιοχές που έχουν πληγεί περισσότερο τις τελευταίες εβδομάδες. Από το 2009 έως το 2022, οι δημόσιες επενδύσεις μειώθηκαν κατά 67% στην πρώτη και κατά 86% στη δεύτερη!
Όπως σημειώνει το ραδιόφωνο Cadena SER, κάθε ευρώ που επενδύεται στην πρόληψη των δασικών πυρκαγιών μπορεί να εξοικονομήσει περίπου το δέκατο των δαπανών που προορίζονται για την κατάσβεσή τους. Σύμφωνα όμως με στοιχεία του Υπουργείου Οικολογικής Μετάβασης και Δημογραφικής Πρόκλησης, των αυτόνομων κοινοτήτων και της ASEMFO (Asociacion Nacional de Empresas Forestales de España), η δημόσια επένδυση στην πρόληψη πυρκαγιών έχει μειωθεί κατά 51% στο σύνολο των διοικήσεων.
Δεν χρησιμοποιήθηκαν τα διαθέσιμα μέσα
Σαν να μην έφτανε αυτό, ο Μανιουέκο ζήτησε από την κεντρική κυβέρνηση περισσότερα μέσα για την καταπολέμηση των πυρκαγιών, ενώ, όπως αποκαλύπτει η El Pais και τοπικά μέσα της Καστίλλης & Λεόν (που, να σημειωθεί είναι μια συντηρητική Περιφέρεια), είχε στη διάθεσή του μέσα που δεν χρησιμοποιήθηκαν.
Η περιφερειακή κυβέρνηση απέκτησε διάφορα κέντρα διοίκησης για να τα κατανείμει στην επικράτεια, τα οποία είτε ενεργοποιήθηκαν αργά είτε η κεντρική κυβέρνηση έπρεπε να επιμείνει για να χρησιμοποιηθούν. Ο στρατός, του οποίου η μεγαλύτερη παρουσία έχει ζητηθεί επανειλημμένα από το PP, εγκατέστησε κρεβάτια, καταλύματα και προμήθειες για 180 άτομα, τα οποία όμως δεν χρησιμοποιήθηκαν. Εκτός από αυτή την περίπτωση, πηγές της κυβέρνησης διευκρινίζουν ότι προετοιμάστηκαν πέντε θέσεις διοίκησης, από τις οποίες ζητήθηκαν μόνο δύο, και μία από αυτές, ήδη εγκατεστημένη, μεταφέρθηκε σε άλλο σημείο.


Η διαμάχη μεταξύ της περιφερειακής και της κεντρικής κυβέρνησης έχει συνοδευτεί από μια σειρά καταγγελιών από τους ηγέτες του PP, οι οποίοι ισχυρίζονται ότι δεν έλαβαν την απαραίτητη υποστήριξη από το κράτος, παρά το γεγονός ότι η διαχείριση των δασών και των πυρκαγιών αποτελεί αρμοδιότητα της περιφέρειας.
Ο Μανιουέκο, ο οποίος στην αρχή της κρίσης ισχυριζόταν ότι τα μέσα που διέθετε ήταν «επαρκή», παρά την εξάπλωση των πυρκαγιών στην Καστίλλη και Λεόν και τις διαμαρτυρίες των πυροσβεστών εκπαιδευμένων συγκεκριμένα στη δασοπυρόσβεση, έχει αλλάξει στάση και καλεί συνεχώς τον πρωθυπουργό, Πέδρο Σάντσεθ να του παράσχει περισσότερα μέσα.
Τη Δευτέρα 18 Αυγούστου, όταν μεγάλα τμήματα της κοινότητας εξακολουθούσαν να καίγονται, η Καστίλλη και Λεόν διέθετε «πέντε κέντρα διοίκησης», σύμφωνα με αυτές τις κυβερνητικές πηγές. «Εκείνη την ημέρα, το Cecopi [Κέντρο Συντονισμού] επιμένει ότι υπάρχουν διαθέσιμα αυτά τα μέσα» για να ενεργοποιηθούν και λίγες ώρες αργότερα «ζητούν δύο».
Το προσωπικό εγκατέστησε ένα από αυτά «και στη διαδικασία άλλαξαν τη θέση ενός ήδη εγκατεστημένου σε άλλο σημείο», κάτι που σήμαινε σπατάλη χρόνου και ενέργειας από τους υπεύθυνους για την εγκατάστασή του.

Η περιβαλλοντική καταστροφή που βιώνει η νότια Ευρώπη κάθε καλοκαίρι είναι τεράστια και επιδεινώνεται. Ελλάδα, Ισπανία, Πορτογαλία, Γαλλία καίγονται κάθε χρόνο πιο «άγρια».
Σύμφωνα με το σύστημα Copernicus, από τη δεκαετία του 1980 η Ευρώπη θερμαίνεται με ρυθμό διπλάσιο από τον παγκόσμιο μέσο όρο.