Η επίσκεψη της Δευτέρας στον Λευκό Οίκο θα αποτελέσει καθοριστική στιγμή για τον Ζελένσκι και την ούτως ή άλλως δύσκολη σχέση του με τον Τραμπ.
Η τελευταία του επίσκεψη στο Οβάλ Γραφείο τον περασμένο Φεβρουάριο είχε καταλήξει σε άγριο καβγά που οδήγησε προσωρινά τις ΗΠΑ να παγώσουν τη στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία, υπονομεύοντας τις πολεμικές δυνατότητες της χώρας.
Έκτοτε, Τραμπ και Ζελένσκι έχουν συναντηθεί επανειλημμένα, συμπεριλαμβανομένης της συνόδου κορυφής των ηγετών του ΝΑΤΟ στη Χάγη και στο Βατικανό, και έχουν θεωρητικά αποκαταστήσει τις σχέσεις τους.
Πλην όμως ο Ζελένσκι μεταβαίνει στην Ουάσινγκτον με τρεις αλληλένδετες, δύσκολες συνθήκες:
- Πρώτον, ο Τραμπ φαίνεται να τελεί ακόμη υπό την αύρα «γοητείας» του Πούτιν. Το όλο σκηνικό της Αλάσκας, σημειώνουν οι Financial Times, «ήταν μια ακόμη επίδειξη της ικανότητας του Πούτιν να «σκλαβώνει» τον Τραμπ. Το έκανε άλλωστε και κατά τη διάρκεια της συνόδου κορυφής του Ελσίνκι το 2018, όταν ο πρόεδρος των ΗΠΑ πήρε το μέρος του Πούτιν στο -τότε-καυτό ζήτημα της ρωσικής ανάμειξης στις προεδρικές εκλογές του 2016».
- Δεύτερον, η μόνη πρόταση που υπάρχει στο τραπέζι ειναι η ρωσική: Παραχώρηση ουσιαστικά του Ντονμπάς με αντάλλαγμα το πάγωμα της πρώτης γραμμής του μετώπου. Η εκεχειρία από πρώτο βήμα έγινε τελικός στόχος και ουσιαστικά έχει εγκαταλειφθεί, οπότε ο Ζελένσκι βρίσκεται αίφνης σε κατάσταση take it or leave it.
- Τρίτον ο Ντόναλντ Τραμπ φέρεται να έχει ήδη αποδεχθεί το περίγραμμα της πρότασης Πούτιν, με αντάλλαγμα προς την Ουκρανία κάποιες «εγγυήσεις ασφαλείας» στα πρότυπα του Άρθρου 5 του ΝΑΤΟ, αλλά χωρίς νατοϊκή σφραγίδα.
Ευρωπαίοι αξιωματούχοι, μεταδίδει το Bloomberg, ανησυχούν ότι ο Τραμπ θα ασκήσει τώρα πίεση στον Ζελένσκι να κάνει εδαφικές παραχωρήσεις για να επιτευχθεί μια συμφωνία, σύμφωνα με άτομα που γνωρίζουν το θέμα και μίλησαν υπό τον όρο της ανωνυμίας για να συζητήσουν ιδιωτικές διαβουλεύσεις.
Λίγες πιθανότητες αποδοχής
Θεωρείται εξαιρετικά δύσκολο αν όχι απίθανο να αποδεχθεί το Κίεβο ορισμένες από τις αξιώσεις της Μόσχας, πόσω μάλλον όταν η παρουσία Πούτιν στην Αλάσκα πανηγυρίζεται στη Μόσχα η δε υπαναχώρηση Τραμπ στο ζήτημα της άμεσης εκεχειρίας προκαλεί παγωμάρα στο Κίεβο.
Αλλά πέραν των ενυτυπώσεων είναι και η ουσία: Η κυβέρνηση Ζελένσκι έχει ήδη κατ΄επανάληψη απορρίψει οποιαδήποτε παραχώρηση εδαφών – συμπεριλαμβανομένων του Ντονέτσκ που το Κίεβο θεωρεί «κλειδί» για την αποτροπή ρωσικών επιθέσεων βαθύτερα στην ουκρανική επικράτεια.
Επιπλέον η πρόταση Πούτιν αποκλείει την κατάπαυση πυρός μέχρι να επιτευχθεί συνολική συμφωνία, μπλοκάροντας μια από τις βασικές απαιτήσεις του Ζελένσκι, του οποίου η χώρα σφυροκοπείται καθημερινά από βαλλιστικούς πυραύλους και μη επανδρωμένα αεροσκάφη.
Σύμφωνα με το ρωσικό σχέδιο:
- Το Κίεβο θα αποσύρει όλες τις δυνάμεις του από τις ανατολικές περιφέρειες Ντονέτσκ και Λουχάνσκ ως αντάλλαγμα για το «πάγωμα» των μετώπων στις νότιες περιφέρειες Χερσώνα και Ζαπορίζια.
- Η Ρωσία φέρεται διατεθειμένη να επιστρέψει κατεχόμενες περιοχές στις βορειοανατολικές ουκρανικές περιφέρειες Σούμι και Χάρκοβο, αναφέρουν πηγές που επικαλείται το Reuters.
- Οι ίδιες πηγές αναφέρουν επίσης ότι ο Πούτιν επιδιώκει επίσης την επίσημη αναγνώριση της ρωσικής κυριαρχίας στην Κριμαία, την οποία η Ρωσία κατέλαβε από την Ουκρανία και ακολούθως προσάρτησε παράνομα το 2014.
Δεν έχει γίνει σαφές εάν αυτό θα σήμαινε αναγνώριση από την κυβέρνηση των ΗΠΑ ή από όλες τις δυνάμεις της Δύσης και την Ουκρανία.
