Οι Ουκρανοί και Ευρωπαίοι ηγέτες κατέβαλαν την Τετάρτη τις τελευταίες προσπάθειες για να πείσουν τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ να μην συνάψει ειρηνευτική συμφωνία για την Ουκρανία με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν, κάτι που φοβούνται ότι θα μπορούσε να υπονομεύσει τα συμφέροντα του Κιέβου.
Ο Τραμπ και ο Πούτιν πρόκειται να συναντηθούν στην Αλάσκα την Παρασκευή για συνομιλίες σχετικά με τον τρόπο τερματισμού της τριάμισι ετών σύγκρουσης, της μεγαλύτερης στην Ευρώπη από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Ο Τραμπ έχει δηλώσει ότι και οι δύο πλευρές θα πρέπει να ανταλλάξουν εδάφη για να τερματίσουν τις μάχες, οι οποίες έχουν στοιχίσει δεκάδες χιλιάδες ζωές.
Σε μια ημέρα έντονης διπλωματίας, ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι μετέβη στο Βερολίνο για διαδικτυακές συναντήσεις που διοργανώνονται από τη Γερμανία με Ευρωπαίους ηγέτες και τον Τραμπ. Οι Ευρωπαίοι ανησυχούν ότι μια ανταλλαγή εδαφών θα μπορούσε να αφήσει τη Ρωσία με σχεδόν το ένα πέμπτο της Ουκρανίας και να ενθαρρύνει τον Πούτιν να επεκταθεί περαιτέρω δυτικά στο μέλλον.
Από τότε που ανακοίνωσε τη σύνοδο κορυφής στην Αλάσκα, ο Τραμπ έχει υποβαθμίσει τις προσδοκίες για τις συνομιλίες, λέγοντας ότι θα ήταν μια συνάντηση «προετοιμασίας» καθώς επιδιώκει να τερματίσει τον πόλεμο της Μόσχας στην Ουκρανία.
Σε μια πρώτη βιντεοδιάσκεψη την Τετάρτη, ο Ζελένσκι και ο οικοδεσπότης του, Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς, συναντήθηκαν με τους ηγέτες της Φινλανδίας, της Γαλλίας, της Βρετανίας, της Ιταλίας, της Πολωνίας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και με τον Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε, για να συζητήσουν την πρότασή τους προς τον Τραμπ και να προσπαθήσουν να διαμορφώσουν το αποτέλεσμα της συνόδου κορυφής της Παρασκευής.
Ο Τραμπ και ο αντιπρόεδρος Τζέι Ντι Βανς συμμετείχαν αργότερα στη συζήτηση, σύμφωνα με μια πηγή που γνωρίζει την κατάσταση.
«Θα μιλήσω με Ευρωπαίους ηγέτες σε λίγο. Είναι σπουδαίοι άνθρωποι που θέλουν να δουν μια συμφωνία», έγραψε ο Τραμπ στο Truth Social.
Ευρώπη και Κίεβο φοβούνται μια μη ευνοϊκή συμφωνία στην Αλάσκα
Η απρόβλεπτη κατάσταση της συνόδου κορυφής στην Αλάσκα έχει τροφοδοτήσει τους φόβους των Ευρωπαίων ότι οι ΗΠΑ και η Ρωσία θα μπορούσαν να λάβουν μακροπρόθεσμες αποφάσεις χωρίς να τις υπερβούν και μάλιστα να προσπαθήσουν να εξαναγκάσουν την Ουκρανία σε μια δυσμενή συμφωνία.
«Εστιάζουμε τώρα στο να διασφαλίσουμε ότι αυτό δεν θα συμβεί – συνεργαζόμενοι με τους εταίρους των ΗΠΑ και παραμένοντας συντονισμένοι και ενωμένοι από την ευρωπαϊκή πλευρά», δήλωσε ανώτερος αξιωματούχος από την Ανατολική Ευρώπη.
Επιφυλακτικοί μήπως εξοργίσουν τον Τραμπ, οι Ευρωπαίοι ηγέτες έχουν επανειλημμένα δηλώσει ότι χαιρετίζουν τις προσπάθειές του, τονίζοντας παράλληλα ότι δεν πρέπει να υπάρξει συμφωνία για την Ουκρανία χωρίς τη συμμετοχή της Ουκρανίας.
Η κυβέρνηση Τραμπ μείωσε τις προσδοκίες την Τρίτη, λέγοντας στους δημοσιογράφους ότι η σύνοδος κορυφής θα ήταν μια «άσκηση ακρόασης» για να ακούσει τι θα χρειαζόταν για να επιτευχθεί μια συμφωνία.
Η συμφωνία του Τραμπ την περασμένη εβδομάδα για τη σύνοδο κορυφής ήταν μια απότομη αλλαγή μετά από εβδομάδες έκφρασης απογοήτευσης προς τον Πούτιν για την αντίσταση στην ειρηνευτική πρωτοβουλία των ΗΠΑ. Ο Τραμπ δήλωσε ότι ο απεσταλμένος του είχε σημειώσει «μεγάλη πρόοδο» στις συνομιλίες στη Μόσχα.
Έξι ανώτεροι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι δήλωσαν στο Reuters ότι βλέπουν τον κίνδυνο να επιτευχθεί μια συμφωνία που είναι δυσμενής για την Ευρώπη και την ασφάλεια της Ουκρανίας. Είπαν ότι η ευρωπαϊκή ενότητα θα ήταν ζωτικής σημασίας εάν συμβεί αυτό.
Μετά τη συνάντηση με τον Τραμπ, ο «συνασπισμός των προθύμων», μια ομάδα χωρών που εργάζεται πάνω σε σχέδια για την υποστήριξη της Ουκρανίας σε περίπτωση κατάπαυσης του πυρός, θα συνεδριάσει επίσης διαδικτυακά.
Αυξάνεται η πίεση στην Ουκρανία στο πεδίο της μάχης
Μια δημοσκόπηση της Gallup που δημοσιεύθηκε την περασμένη εβδομάδα διαπίστωσε ότι το 69% των Ουκρανών τάσσεται υπέρ ενός τερματισμού του πολέμου μέσω διαπραγματεύσεων το συντομότερο δυνατό. Ωστόσο, οι δημοσκοπήσεις δείχνουν επίσης ότι οι Ουκρανοί δεν θέλουν ειρήνη με κάθε κόστος, αν αυτό σημαίνει συντριπτικές παραχωρήσεις.
Πριν από τις εκκλήσεις, ο Ζελένσκι δήλωσε ότι θα ήταν αδύνατο για το Κίεβο να συμφωνήσει σε μια συμφωνία που θα απαιτούσε την απόσυρση των στρατευμάτων του από την ανατολική περιοχή του Ντονμπάς, ένα μεγάλο μέρος της οποίας ήδη κατέχεται από τη Ρωσία.
Αυτό, δήλωσε στους δημοσιογράφους την Τρίτη, θα στερούσε την Ουκρανία από ένα τεράστιο αμυντικό δίκτυο στην περιοχή, διευκολύνοντας το δρόμο για μια ρωσική εισβολή βαθύτερα στην Ουκρανία στο μέλλον.
Είπε ότι τα εδαφικά ζητήματα θα μπορούσαν να συζητηθούν μόνο όταν τεθεί σε ισχύ η κατάπαυση του πυρός και η Ουκρανία λάβει εγγυήσεις ασφαλείας.
Ο εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών, Αλεξέι Φαντέφ, δήλωσε ότι η στάση της Μόσχας δεν έχει αλλάξει από τότε που διατυπώθηκε από τον Πούτιν τον Ιούνιο του 2024.
Ως προϋποθέσεις για την κατάπαυση του πυρός και την έναρξη των διαπραγματεύσεων, ο ηγέτης του Κρεμλίνου είχε απαιτήσει από την Ουκρανία να αποσύρει τις δυνάμεις της από τέσσερις περιοχές που η Ρωσία διεκδικεί ως δικές της, αλλά δεν ελέγχει πλήρως, και να αποκηρύξει επίσημα τα σχέδιά της για ένταξη στο ΝΑΤΟ. Το Κίεβο απέρριψε γρήγορα τους όρους ως ισοδύναμους με παράδοση.
Πηγή: Reuters
