Skip to main content

Οι άκυρες προκλήσεις της Λιβύης, ο ελληνοτουρκικός διάλογος και η Γκίλφοϊλ

(ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ/EUROKINISSI)

Οι απαντήσεις της κυβέρνησης μέσω Chevron και εξωτερικής πολιτικής Δένδια - Γεραπετρίτη

Την ώρα που η Αθήνα έχει στόχο την πολιτική σταθερότητα, την ανθεκτική οικονομία και την ενίσχυση των Ενόπλων Δυνάμεων με δύο πολέμους στην ευρύτερη γειτονιά της Ελλάδας να βρίσκονται σε εξέλιξη, έκδηλη είναι η προσπάθεια της Άγκυρας να επιβάλει «τετελεσμένα» ακόμα και μέσω… Λιβύης.

Παράλληλα έντονη είναι η κριτική που ασκείται στην εξωτερική πολιτική της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας, απέναντι στην στάση που κρατά σε όποιες προκλήσεις βάζουν στο «στόχαστρο» τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας.

Ωστόσο, κυβερνητικά στελέχη απαντούν μέσω διπλωματικών κινήσεων, συμφωνιών και συνομιλιών που έχουν πραγματοποιηθεί τα τελευταία έξι χρόνια από το κυβερνόν κόμμα και όπως υποστηρίζουν αποδεικνύουν την ανυποχώρητη στάση της Αθήνας ως προς της άσκηση των κυριαρχικών της δικαιωμάτων.

Οι ρηματικές διακοινώσεις της Λιβύης και οι δηλώσεις Βαληνάκη

Μετά και από τις δύο ρηματικές διακοινώσεις της Λιβύης η οποία κάνει λόγω για παραβίαση κυριαρχικών της δικαιωμάτων τόσο νοτίως της Κρήτης όσο και εντός ελληνικής ΑΟΖ (Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης) στο Ιόνιο, το ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών ξεκαθαρίζει ότι καμία από τις δύο δεν παράγει κανένα έννομο αποτέλεσμα.

Τούτο διότι πάνω στους χάρτες αποτυπώνεται το άκυρο και ανυπόστατο τουρκολιβυκό μνημόνιο, το οποίο ούτε έχει υπογραφεί από νόμιμη κυβέρνηση, δεν αναγνωρίζεται από κανένα κράτος, ούτε χώρες με αντικείμενες (γειτονικές) ακτές το έχουν υπογράψει.

Όπως δήλωσε χαρακτηριστικά σε συνέντευξή του ο Υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης στον ομογενειακό ραδιοφωνικό σταθμό της Νέας Υόρκης, «τα ζητήματα ανακοινώθηκαν εξαιτίας μιας πρωτοβουλίας την οποία ανέλαβε η Ελληνική Κυβέρνηση. Να δημοσιοποιήσει έναν Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό και δεύτερο η προκήρυξη οικοπέδων προς εκμετάλλευση, τα οποία είναι μέσα σε αυτήν την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη, κατόπιν ενδιαφέροντος, το οποίο εξέφρασε ένας αμερικανικός κολοσσός, η Chevron».

Παράλληλα ο ΥΠΕΞ υπογράμμισε ότι «τα συμβόλαια, τα οποία δίνουν οι Λίβυοι δεν παραβιάζουν, από ό,τι τουλάχιστον φαίνεται σε πρώτη εμφάνιση, την ελληνική υφαλοκρηπίδα και την ελληνική Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη. Οι Λίβυοι, δηλαδή, φαίνεται να σεβάστηκαν τη μέση γραμμή, όπως την αντιλαμβάνεται η ελληνική Πολιτεία. Αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό, διότι ο καθένας μπορεί να έχει μια αντίληψη, η οποία μπορεί να είναι και μαξιμαλιστική για τη δυνητική υφαλοκρηπίδα και Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη. Όμως όλα κρίνονται στο πεδίο».

Την ίδια στιγμή και μετά από έναν κύκλο διπλωματικών επαφών που πραγματοποίησε ο Γιώργος Γεραπετρίτης στη Λιβύη (Βεγγάζη, Τρίπολη), ο καθηγητής Διεθνών Σχέσεων και πρώην υφυπουργός Εξωτερικών, Γιάννης Βαληνάκης, κάνει λόγο για «νέο χαστούκι» και για τουρκικό σχέδιο εγκλωβισμού της Ελλάδας μέσω της «Γαλάζιας Πατρίδας».

Προειδοποιεί δε, μεταξύ άλλων, ότι η συνέχιση της τρέχουσας πολιτικής οδηγεί σε μια Ελλάδα εγκλωβισμένη στα 6 ναυτικά μίλια, με μηδενική ΑΟΖ, απέναντι σε μια ενοποιημένη «Γαλάζια Πατρίδα» που εκτείνεται από την Τουρκία, τη Λιβύη και τα Κατεχόμενα, σε βάρος του Ελληνισμού και υπογραμμίζει ότι η Ελλάδα απομακρύνεται σταδιακά από τον στρατηγικό στόχο των 500.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων ΑΟΖ που της αναγνωρίζει ως δικαίωμα και διεκδίκηση η Ευρωπαϊκή Ένωση, παραπέμποντας στον χάρτη της Σεβίλλης που είχε κατατεθεί επισήμως στις Βρυξέλλες.

Στον προβληματισμό Βαληνάκη απάντησε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης, επαναλαμβάνοντας ότι η κυβέρνηση Μητσοτάκη πέτυχε σε έξι χρόνια όσα δεν έγιναν σε σαράντα πέντε, με επέκταση στα 12 ν.μ. στο Ιόνιο, συμφωνίες ΑΟΖ με Αίγυπτο και Ιταλία, κορυφαία εξοπλιστικά προγράμματα και ενίσχυση της ενεργειακής διπλωματίας, ενώ κατηγόρησε την αντιπολίτευση και όσους ασκούν κριτική ότι επιχειρούν να συντηρήσουν ένα αφήγημα ενδοτισμού που δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα.

Θέτοντας το ερώτημα «ποια κυβέρνηση πέτυχε έστω ένα από όλα αυτά; Και τί είναι αυτό που κάνει και ο πρωθυπουργός και οι δύο υπουργοί Εξωτερικών και ο κ. Δένδιας και ο κ. Γεραπετρίτης και δεν έκαναν οι προκάτοχοί τους;»

«Εκτός τόπου και χρόνου η κριτική στην εξωτερική πολιτική τη κυβέρνησης»

«Η κριτική της αντιπολίτευσης και κάποιων δημοσιολογούντων στην κυβέρνηση του Μητσοτάκη, στη συγκεκριμένη κυβέρνηση για τα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής είναι εκτός τόπου και χρόνου. Θεωρώ ότι είναι εντελώς αντίθετη με την πραγματικότητα. Γιατί τι κάνουμε; Μια κυβέρνηση η οποία δρα. Δηλαδή η δράση της κυβέρνησης, με στέρεα βήματα και αποτύπωμα προκαλεί αντίδραση. Μια χώρα όπως η Λιβύη διαιρεμένη, κάνει κάποιες κινήσεις άνευ αποτυπώματος», δήλωσε χαρακτηριστικά.

Που… οδεύει ο ελληνοτουρκικός διάλογος και η ακρόαση της Γκίλφοϊλ

Με τη Λιβύη να λειτουργεί ως φερέφωνο της Άγκυρας και τις εξελίξεις να έχουν μονοπωλήσει το ενδιαφέρον Ελλάδας – Τουρκίας, «άγνωστος Χ» παραμένει η ημερομηνία διεξαγωγής του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας (ΑΣΣ) Ελλάδας – Τουρκίας όπου θα συναντηθούν Μητσοτάκης – Ερντογάν.

Από την πλευρά της Αθήνας αυτό θα πραγματοποιηθεί προσεχώς (δεν αποκλείεται το φθινόπωρο) ενώ από την πλευρά της Άγκυρας υπάρχει μία ανυπομονησία αυτό να πραγματοποιηθεί και με «βαριά» θέματα στην ατζέντα.

Όπως έχει αναφέρει σε ρεπορτάζ της η «Ν», υπάρχει μία ανυπομονησία από την πλευρά της Τουρκίας να συζητηθούν οι διαφορές των δύο χωρών καθότι όπως υπογραμμίζουν τουρκικές πηγές «τα ήρεμα νερά δεν θα ισχύουν επ αόριστον.

Κατά τις ίδιες πηγές, στο κατά πόσο θα μπορούσαν οι ΗΠΑ, ή ο Ντόναλντ Τραμπ να παίξουν κάποιο ρόλο ως προς την επίλυση των διαφορών η Άγκυρα δεν φαίνεται να θεωρεί ότι μπορεί να λειτουργήσει εποικοδομητικά.

«Ελλάδα και Τουρκία  δεν χρειάζονται παρεμβάσεις τρίτων για να λύσουν τα προβλήματα τους», σημείωναν χαρακτηριστικά.

Ωστόσο, πριν από λίγα 24ωρα υπήρξε η πρώτη αναφορά επί αυτών των θεμάτων της νέας πρέσβειρας των ΗΠΑ Κίμπερλι Γκίλφοϊλ, κατά τη διάρκεια της ακρόασής της στη Γερουσία.

Όπως υπογράμμισαν κυβερνητικά στελέχη, τα βασικά σημεία της ακρόασης δείχνουν την σημαντική υποστήριξη των ελληνικών θέσεων και τη δουλειά που έγινε πριν από το ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών και τον Υπουργό Εξωτερικών Γιώργο Γεραπετριτη.

Σύμφωνα με πληροφορίες η τοποθέτηση της νέας πρέσβειρας των ΗΠΑ στην Ελλάδα έγινε σε απάντηση σχολίων του Γερουσιαστή Κόρι Μπούκερ, ο οποίος εξέφρασε προβληματισμό για τις συνεχιζόμενες τουρκικές προκλήσεις κατά της ελληνικής κυριαρχίας και των θαλασσίων συνόρων, αφήνοντας ανοικτό το ενδεχόμενο αναζωπύρωσης της έντασης στο Αιγαίο.

Η κα Γκίλφοϊλ χαρακτήρισε τις ανησυχίες αυτές βάσιμες, σημειώνοντας ότι παρόμοιες επιφυλάξεις εκφράζουν και άλλοι σύμμαχοι των ΗΠΑ, όπως το Ισραήλ και η Κύπρος, ειδικά για την προοπτική περαιτέρω εξοπλισμού της Τουρκίας με προηγμένα αμερικανικά όπλα όπως τα F-35.

Την ίδια ώρα, ο Πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας, Τζιμ Ρις, επανέλαβε ότι έχει μπλοκάρει και θα συνεχίσει να μπλοκάρει τη μεταφορά των F-35 στην Τουρκία, επισημαίνοντας ότι οι τουρκικές εδαφικές διεκδικήσεις εις βάρος της Ελλάδας δεν προβάλλονται επαρκώς από τα αμερικανικά ΜΜΕ.

Στο ίδιο μήκος κύματος, ο Γερουσιαστής Κρις φαν Χόλεν ζήτησε από την κα Γκίλφοϊλ να τοποθετηθεί για τις παραβιάσεις του Διεθνούς Δικαίου από την Τουρκία σε αέρα και θάλασσα, με την ίδια να απαντά ότι θα ευθυγραμμίζεται με το State Department και τον Πρόεδρο των ΗΠΑ, δεσμευόμενη να εργαστεί για την περαιτέρω εμβάθυνση της ελληνοαμερικανικής συνεργασίας.

Το συμπέρασμα είναι πως η στάση της Ουάσιγκτον και η τοποθέτηση της νέας Αμερικανίδας πρέσβειρας στην Αθήνα φαίνεται να σηματοδοτούν συνέχιση της αμερικανικής στήριξης προς την Ελλάδα, σε μια περίοδο όπου η σταθερότητα, η αποτροπή και η ενεργειακή ασφάλεια παραμένουν στην κορυφή της ελληνικής στρατηγικής ατζέντας.

Ενώ το επόμενο διάστημα αναμένεται να κρίνει πολλά για τις ισορροπίες στην Ανατολική Μεσόγειο, καθώς Αθήνα και Άγκυρα καλούνται να κινηθούν μεταξύ της διατήρησης ανοιχτών διαύλων και της προάσπισης των εθνικών τους θέσεων, ενώ οι εξελίξεις στη Λιβύη προσθέτουν νέους παράγοντες στην ήδη περίπλοκη εξίσωση.