Κρατάω στα χέρια μου το νέο βιβλίο του Μηνά Στραβοπόδη και αμέσως ενεργοποιείται η σκέψη μου. Πρώτα ο τίτλος «Σύγχυσις» και έπειτα το εξώφυλλο… Ετοιμάζομαι να ανοίξω μια πόρτα ερμητικά κλειστή και αναρωτιέμαι τι υπάρχει πίσω από αυτήν… Αίνιγμα και πρόκληση!
Σαν να νιώθει την παρουσία μου μού ανοίγει την πόρτα ο Αλμπέρ και με υποδέχεται με ευγένεια και υπέρμετρο ενθουσιασμό… Να τον πιστέψω; Πίσω του ένας διάδρομος και πολλές ακόμα πόρτες για να ανοίξω –δεκατρείς πόρτες, δεκατρία μονοπάτια… Και η περιέργειά μου γίνεται η αποστολή μου! Πρέπει να τις ανοίξω όλες, πρέπει να μου αποκαλυφθούν όλα τα μυστικά που κρύβουν… Ή μήπως δεν κρύβουν τίποτα που δεν ξέρω ήδη; Ή μήπως κρύβομαι εγώ από ό,τι κι αν είναι αυτό που υπάρχει πίσω τους; Κι αν κρύβομαι από εμένα την ίδια;
Ο Αλμπέρ στέκεται πάντα εκεί δίπλα μου. Δεν μιλάει, τουλάχιστον όχι ακόμα. Μόλις όμως ανοίξω την πρώτη πόρτα και ανταποκριθώ στο κάλεσμα θα μου πει πολλά –αυτά που θέλω να ακούσω, αυτά που δεν θέλω να ακούσω αλλά και κάποια άλλα που δεν τα έχω σκεφτεί καν… Ευρηματικός ο Αλμπέρ! N’ est pas?
Ευρηματικός και ο συγγραφέας Μηνάς Στραβοπόδης που επιστρέφει, για να μας προβληματίσει ξανά και να μας αφυπνίσει. Σύγχυσις: Δεκατρείς διάλογοι (ή μήπως μονόλογοι;) που αποτελούν δεκατρία βήματα με προορισμό τον πυρήνα μας. Η ανθρώπινη φύση και οι ιδιαιτερότητές της, η ανθρώπινη συμπεριφορά που προσαρμόζεται και αλλάζει ανάλογα με τις περιστάσεις –ευελιξία θα πουν κάποιοι, υποκρισία θα πουν άλλοι–, το κοινωνικό γίγνεσθαι που σαν κινούμενη άμμος καταπίνει όποιον ξεγελαστεί και αποφασίσει να γίνει μέρος του, το πολιτικό γίγνεσθαι που μοιάζει με την πολυπόθητη κορυφή των αξιών μα έχει προ πολλού βυθιστεί στα συμφέροντα και στη διαφθορά που η επίτευξη και η συντήρησή τους επιβάλλουν, οι «υψηλοί» στόχοι για χρήμα και εξουσία που γίνονται αυτοσκοπός και οδηγούν σε απρόβλεπτες και κάποιες φορές ακατανόητες επιλογές και τέλος η σχέση του ατόμου με τον εαυτό του, δύσκολη, λαβυρινθώδης, αδιέξοδη…
Ο λόγος ρέει αβίαστα σε κάθε σελίδα και οι σκέψεις το ίδιο. Είναι προφανές πως ο συγγραφέας πλάθει τους χαρακτήρες εκ βάθους ψυχής θέλοντας να προσφέρει μέσα από τη δική του οπτική την ευκαιρία σε όσους διαβάσουν το βιβλίο του να σκεφτούν σε ποια πλευρά της ζωής και κατ’ επέκταση της ανθρώπινης υπόστασης θέλουν να βρίσκονται, ποιον σκοπό θέλουν να φέρουν εις πέρας και τι ίχνος να αφήσουν στο πέρασμα από το «φωτεινό διάστημα που το λέμε Ζωή», όπως χαρακτηρίζει ο Νίκος Καζαντζάκης την εφήμερη παρουσία μας στη Γη.
Απαιτητική η αποστολή του συγγραφέα αλλά η εξαιρετική χρήση της γλώσσας και των σχημάτων λόγου, τα οποία χρησιμοποιεί σε όλο το αφήγημα, τον δικαιώνουν αναμφίβολα. Αλληγορία, ειρωνεία, συμβολισμοί, οξύμωρα σχήματα, ρητορικά ερωτήματα, υπερβολή και αντίθεση είναι μόνο κάποια από τα εργαλεία που έχει στη φαρέτρα του ο Στραβοπόδης ο οποίος δεν παύει να μας εκπλήσσει με τη γλωσσική δεινότητα που χαρακτηρίζει τα έργα του αλλά και τις γνώσεις του σε ιστορικό, πολιτικό, ψυχολογικό και κοινωνιολογικό επίπεδο. Ένα αφήγημα που θα ξεχωρίσει γιατί απευθύνεται σε όλους τους ανθρώπους χωρίς διακρίσεις ή περιορισμούς και σίγουρα μας αφορά. Ένα αφήγημα που σε προκαλεί να δεις πίσω από τη μάσκα… Των άλλων; Τη δική σου;
Καθώς φτάνω προς το τέλος του βιβλίου, αλλά και της εσωτερικής μου διαδρομής, αισθάνομαι πως υπάρχει ελπίδα για αλλαγή. Θέλω να πιστεύω πως θα διαβαστεί το βιβλίο από πολλούς φίλους και θιασώτες της Λογοτεχνίας. Το αφήγημα «Σύγχυσις» του Μηνά Στραβοπόδη αποτελεί ένα λογοτεχνικό έργο βάθους σαν εκείνα του Αλμπέρ Καμύ και του Φιόντορ Ντοστογιέφσκι, της Βιρτζίνια Γουλφ και του Φραντς Κάφκα, καθώς περιγράφει και μοιράζεται, όπως και όσοι προαναφέρονται, την αγωνία για το νόημα της ανθρώπινης ύπαρξης και τη θέση του ατόμου απέναντι στον σκοπό που καλείται να επιτελέσει.
Όσο για μένα; Νομίζω ήρθε η στιγμή να σταθώ μπροστά στον καθρέφτη…
Συγγραφέας: Μηνάς Στραβοπόδης
Αριθμός σελίδων: 120
Εκδόσεις: Αρμός
Σύγχυσις Ο Αλμπέρ αντιμετωπίζει ένα σοβαρό πρόβλημα: Δεν μπορεί να αντικρίσει το είδωλό του στον καθρέφτη. Ο λόγος είναι διττός. Αφενός δεν αντέχει να υποφέρει τον εαυτό του και αφετέρου, διότι στο είδωλό του καθρεφτίζεται μια ολόκληρη κοινωνία. Επί της ουσίας, ο Αλμπέρ είναι αυτό που μισεί μέσα σε έναν κοινωνικό περίγυρο ταυτόσημο με την ύπαρξή του. Σε έναν κόσμο όπου οι λέξεις έχουν χάσει το περιεχόμενό τους οι άνθρωποι ψάχνουν να βρουν τον χαμένο εαυτό τους, μα δεν μπορούν… «Ξέρεις κάτι, καλέ μου φίλε; Έχουμε ξεπουληθεί πολύ φθηνά σαν ανθρωπότητα. Ξεπουλιόμαστε για είκοσι μέρες διακοπές το καλοκαίρι… Για ένα καλό κρασί… Για μία ποικιλία τυριών… Ακόμα-ακόμα και για ένα ακριβό αμάξι ή ένα πολυτελές διαμέρισμα –στις καλύτερες των περιπτώσεων. Σκέτη φρίκη, αλλά τόσο κοστολογούμε μόνοι μας την ύπαρξή μας –δεν τολμώ να πω τη ζωή μας…» Υπάρχουμε χωρίς να σκεφτόμαστε… Αυτό κραυγάζει (ή κάνει πως κραυγάζει;) ο Αλμπέρ και ίσως αυτός, τελικά, να είναι ο λόγος της «επιβράβευσής» μας μέσα σε μια κοινωνία που αποθεώνει το περιτύλιγμα και αδιαφορεί για το περιεχόμενο… Μέσα από δεκατρείς διαλόγους (ή μονολόγους;) ο Αλμπέρ γίνεται μέρος και μάρτυρας μιας σύγχυσης. Η «Σύγχυσις» αυτή διαπερνά την ύπαρξή του, διαπερνά τους συνομιλητές του, διαπερνά μια ολόκληρη κοινωνία και μια εποχή. Ίσως να είναι η ίδια σύγχυση που διαπερνά τον συγγραφέα και τον αναγνώστη αυτού του βιβλίου.
Στραβοπόδης Μηνάς
Γεννήθηκε το 1997 στη Ζάκυνθο. Από πολύ μικρός ασχολείται με τη Λογοτεχνία, την Τέχνη και τον Πολιτισμό, ενώ παράλληλα του κίνησαν το ενδιαφέρον οι κοινωνικές και πολιτικές επιστήμες. Σπούδασε στο Πανεπιστήμιο Πειραιά και το King’s College London, ενώ εκπονεί τη Διδακτορική του Διατριβή στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Πέρα από την έντονη δραστηριότητά του στον ακαδημαϊκό χώρο, είναι ιδρυτής του CultArt Zone, που έχει ως σκοπό την ανάδειξη κοινωνικών και πολιτικών φαινομένων αντλώντας έμπνευση από την Τέχνη και τον Πολιτισμό, καθώς αντιλήφθηκε πως ήθελε να εκφράσει με έναν δικό του μοναδικό τρόπο όλα όσα συμβαίνουν μέσα μας και γύρω μας. Όπως συνήθως αναφέρει: «Ό,τι έχουμε είναι η Τέχνη και ο Πολιτισμός. Αυτά αποτελούν το καταφύγιό μας σε έναν κόσμο σκληρό και δύσκολο. Εκεί η ψυχή του ανθρώπου γαληνεύει και τα πράγματα βρίσκουν ξανά το νόημά τους». Η Σύγχυσις είναι το τρίτο του βιβλίο, ενώ από τις εκδόσεις Αρμός κυκλοφορούν επίσης οι Συμπληγάδες Αξιών (2024) και Ο Επαναστάτης της Αβύσσου (2021).
