Skip to main content

Μεταναστευτικό και υποκρισία 

(REUTERS/Nicolas Economou)

Ευτελίζεται η συζήτηση για ένα πολύ σοβαρό θέμα όταν υποβαθμίζεται στο «πόσες μερίδες φαγητό να δίνουμε στους ταλαίπωρους»

Το προσφυγικό-μεταναστευτικό δεν λύνεται ούτε με το «να χυθεί αίμα», ούτε με το να «κάνουμε την ζωή των μεταναστών κόλαση, χειρότερη από εκείνη που εγκατέλειψαν στις πατρίδες τους», όπως έλεγε ο παλαιότερα ο πάντα ακροδεξιός, νυν υπουργός Μετανάστευσης.

Και φυσικά ευτελίζεται η συζήτηση για ένα πολύ σοβαρό θέμα όταν υποβαθμίζεται στο «πόσες μερίδες φαγητό να δίνουμε στους ταλαίπωρους». Δεν είναι ανάγκη να είναι κανείς, ούτε δικαιωματιστής ούτε εθνομηδενιστής για να νιώσει απέχθεια για μία τέτοια ρητορική και πρακτική.

Είναι σαφές ότι με τέτοια επιχειρήματα όπως και με παραβίαση του διεθνούς και εσωτερικού δικαίου για το καθεστώς ασύλου, η κυβέρνηση δεν επιχειρεί να αντιμετωπίσει το ζήτημα, αλλά να το εργαλειοποιήσει για εσωτερικούς πολιτικούς λόγους. Κυρίως για να κάνει ένα πρόσκαιρο αντιπερισπασμό από το μείζον σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ και να κλείσει το μάτι σε δεξιούς ψηφοφόρους που κυττάζουν προς ένα νέο κόμμα της Δεξιάς υπό τον Αντώνη Σαμαρά.

Είναι αστείο να λέει η κυβέρνηση ότι θα φτιάξει κλειστά κέντρα υποδοχής όταν τα υπάρχοντα λειτουργούν σαν ανοιχτές δομές φιλοξενίας, με τους μετανάστες να κυκλοφορούν ελεύθερα, να εργάζονται εκτός κέντρων και παράλληλα να απολαμβάνουν και τις πάσης φύσεως παροχές, από την στέγη μέχρι τα επιδόματα, προκαλώντας και την ανοχή των τοπικών κοινωνιών.

Επίσης είναι σωστή η παρατήρηση ότι μέσω των μεταναστών η Ελλάδα υφίσταται μία μορφή υβριδικού πολέμου. Εάν δεν απαντήσει τόσο στο πεδίο της αποτροπής, όσο και στο πεδίο της επαναπροώθησης και του επαναπατρισμού, τότε μετατρέπεται από χώρα σε χώρο και αποδέχεται την κατάλυση της εθνικής κυριαρχίας. Φυσικά η απάντηση δεν είναι εύκολη, απαιτεί μία εξαιρετικά δύσκολη ισορροπία ανάμεσα στον σεβασμό της ανθρώπινης ζωής και στην προστασία της εθνικής κυριαρχίας και της κοινωνίας από τις συνέπειες της μαζικής και παράνομης εισόδου.

Εργαλειοποίηση

Η κυβέρνηση εργαλειοποιώντας το ζήτημα επανέφερε στο προσκήνιο μία παρωχημένη συζήτηση περί των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των μεταναστών, προκαλώντας τις αταβιστικές αντιδράσεις των «φιλελέ» και των «δικαιωματιστών». Ήταν ένας από τους στόχους της.

Στον πυρήνα του προβλήματος βρίσκεται η υποκρισία της Ευρώπης, επενδυμένη με την ιδεολογία, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της πολυπολιτισμικότητας και της παγκοσμιοποίησης που αμφισβητείται στην πράξη με το νέο υπόδειγμα που φέρνει η ηγεσία Τραμπ και την επιστροφή του έθνους κράτους – άσχετα με την μορφή που θα πάρει το ακόμη εν εξελίξει νέο υπόδειγμα.

Οι ευρωπαϊκές άρχουσες ελίτ είδαν την ενσωμάτωση των μεταναστών ως μία λύση στο δημογραφικό πρόβλημα της Ευρώπης και παράλληλα χρησιμοποιούν τους μετανάστες σαν δεξαμενές φθηνού εργατικού δυναμικού που ξεθεμελιώνουν ότι έχει απομείνει από τα εργασιακά δικαιώματα.

Μέχρι που διαπιστώθηκε ότι ο μεγάλος αριθμός παράνομων μεταναστών, από άλλους πολιτισμούς και θρησκείες, κυρίως από το Ισλάμ, εκτός από τα εργασιακά δικαιώματα αποσαθρώνει τον κοινωνικό ιστό και προκαλεί τις αντιδράσεις αυτοσυντήρησης των κοινωνιών.

Όσον αφορά την Ελλάδα το πρόβλημα δεν είναι εθνικό, αλλά ευρωπαϊκό. Μπορεί πίσω από το ξέσπασμα στην Κρήτη να βρίσκεται το γεωπολιτικό παιχνίδι της Τουρκίας και της Ρωσίας με όργανο τον Χαφτάρ, αλλά οι μετανάστες δεν έχουν προορισμό την Ελλάδα, στην Ευρώπη θέλουν να πάνε. Συνεπώς η Ελλάδα θα πρέπει να ξεκινήσει θέτοντας το ζήτημα στην ΕΕ και να απαιτήσει όχι απλώς μέτρα αλλά και κυρώσεις για τις χώρες προέλευσης που δεν δέχονται τον επαναπατρισμό των υπηκόων τους. Ακολούθως να φτιάξει πράγματι κλειστές δομές που έχουν νόημα μόνο σε συνδυασμό με ταχείες διαδικασίες επαναπροωθήσεων και επαναπατρισμού. Διαφορετικά, αφού η Ελλάδα είναι χώρα διέλευσης να αφήσει τους πρόσφυγες και μετανάστες δίχως να τους καταγράφει να συνεχίζουν προς τον τελικό προορισμό τους. Όταν θα αρχίσουν να σωρεύονται στις ευρωπαϊκές πόλεις και όχι στην Κρήτη, είναι βέβαιο ότι η Ευρώπη θα αντιδράσει. Όπως έκανε και το 2015.

Περί ανθρωπίνων δικαιωμάτων

Στην βάση της συζήτηση υπάρχει η παρανόηση γύρω από την έννοια του ανθρώπινου δικαιώματος. Το ερώτημα το έχει απαντήσει ο Παναγιώτης Κονδύλης ήδη πριν από περίπου 30 χρόνια, όταν έγραφε ότι «δεν υπάρχουν ανθρώπινα δικαιώματα». Και εξηγούσε, δηλαδή δικαιώματα που επιβάλλονται απλά και μόνο από το γεγονός ότι είναι κανείς άνθρωπος, δίχως την διαμεσολάβηση εξουσιαστικών αρχών και συλλογικών υποκειμένων όπως τα κράτη. Γιατί εάν ήταν έτσι τότε κάθε άνθρωπος θα είχε δικαίωμα να εγκαθίσταται οπουδήποτε στον κόσμο και καμία αρχή δεν θα μπορούσε να του στερήσει την ελευθερία -πχ να τον συλλαμβάνει και να τον περιορίζει σε ένα κέντρο κράτησης. Από την άλλη εάν ένα κράτος αναγνωρίσει όλα τα ανθρώπινα δικαιώματα, π.χ. τα πολιτικά και αστικά σε όποιον μπαίνει στα σύνορά του, τότε αυτοκαταλύεται. Εν τελεί η έννοια του ανθρώπινου δικαιώματος προϋποθέτει ένα παγκόσμιο κράτος που να τα εγγυάται για όλους τους πολίτες του. Κάτι που ποτέ δεν υπήρξε και φυσικά δεν θα υπάρξει.