Η Κομισιόν επιδιώκει στενή συνεργασία με τους υπουργούς Άμυνας της ΕΕ στο πλαίσιο ενός νέου σχεδίου ιατρικών αντιμέτρων με την κωδική ονομασία “ATHINA”, για την αντιμετώπιση μελλοντικών κρίσεων στον τομέα της υγείας, σύμφωνα με πληροφορίες της ιστοσελίδας Euractiv.
Το σχέδιο βασίζεται σε τρεις κύριους στόχους: τον έγκαιρο εντοπισμό των απειλών, τη διασφάλιση ότι οι χώρες διαθέτουν επαρκή ιατρικά εφόδια και την επιτάχυνση της ανάπτυξης νέων θεραπειών, ειδικά όσον αφορά την αντιμικροβιακή αντοχή (AMR).
Η στρατηγική, η οποία αναμένεται να παρουσιαστεί τον Ιούλιο, καθορίζει πώς η ΕΕ μπορεί να αντιδράσει ταχύτερα και αποτελεσματικότερα σε μελλοντικές πανδημίες ή καταστάσεις έκτακτης ανάγκης στον τομέα της υγείας, που προκύπτουν από χημικό ή βιολογικό πόλεμο.
Εγγραφο που περιήλθε σε γνώση του Euractiv, αναφέρεται «σε ιατρικά αντίμετρα ή σε οτιδήποτε μπορεί να βοηθήσει στην προστασία ή τη θεραπεία ανθρώπων κατά τη διάρκεια μιας υγειονομικής κρίσης. Αυτά τα μέτρα καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα εργαλείων, όπως εμβόλια, θεραπευτικά και διαγνωστικά μέσα και μέτρα ατομικής προστασίας, όπως μάσκες».
Προτεραιότητα στις απειλές
Η στρατηγική προβλέπει την ανάπτυξη ενός «ισχυρού συστήματος πληροφοριών» για την ανίχνευση αναδυόμενων απειλών για την υγεία, παράλληλα με μια νέα πλατφόρμα πληροφορικής σε επίπεδο ΕΕ με την ονομασία «ATHINA», η οποία έχει σχεδιαστεί για την παρακολούθηση αλυσίδων εφοδιασμού έκτακτης ανάγκης και την ενσωμάτωσή της με τα εθνικά συστήματα.
Το πρώτο κύμα προτεραιοτήτων περιλαμβάνει ιούς του αναπνευστικού συστήματος, όπως η COVID-19, και ιούς που βασίζονται στην επαφή, όπως ο Mpox. Στη συνέχεια, ακολουθούν ασθένειες που μεταδίδονται μέσω φορέων με επιδημικό δυναμικό (όπως η ελονοσία, η οποία μεταδίδεται από τα κουνούπια).
Με τη νέα στρατηγική, η Επιτροπή ελπίζει να διορθώσει τα προβλήματα, προσφέροντας επιταχυνόμενη χρηματοδότηση για την ανάπτυξη καινοτόμων αντιβιοτικών που θα είναι αποτελεσματικά «σε μια στιγμή που άλλα αποτυγχάνουν», δήλωσε ένας διπλωμάτης της ΕΕ. Το προτεινόμενο σχέδιο της ΕΕ για την ενίσχυση της παραγωγής βασικών φαρμάκων, όπως αντιβιοτικά και παυσίπονα -ο νόμος για τα κρίσιμα φάρμακα – αναμένεται επίσης να ενταχθεί στη στρατηγική.
Παράλληλα, το έγγραφο τονίζει την ανάγκη για σαφή, επιστημονικά τεκμηριωμένη δημόσια επικοινωνία για την αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης σχετικά με τις έκτακτες ανάγκες στον τομέα της υγείας και προτρέπει τα κράτη μέλη να δημιουργήσουν ένα «ισχυρό και ανθεκτικό εργατικό δυναμικό στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης».
Ένοπλες συγκρούσεις
Το προσχέδιο στρατηγικής διευρύνει την ετοιμότητα για ιατρικές καταστάσεις έκτακτης ανάγκης που συνδέονται με ένοπλες συγκρούσεις.
Ενώ τα ακριβή σχέδια για ιατρικά αντίμετρα κατά των χημικών, βιολογικών, ραδιολογικών ή πυρηνικών ουσιών θα παραμείνουν απόρρητα, το έγγραφο αναφέρεται σε σενάρια που αφορούν θανατηφόρους βιολογικούς παράγοντες, όπως ιούς ή βακτήρια, και χημικούς πολεμικούς παράγοντες, όπως το σαρίν.
Κεντρικό στοιχείο για την εφαρμογή της στρατηγικής είναι η ενισχυμένη πολιτικοστρατιωτική συνεργασία. Η Επιτροπή δηλώνει ότι θα ξεκινήσει διάλογο με τα υπουργεία Άμυνας για να διερευνήσει πρακτικούς τρόπους βελτίωσης της διαλειτουργικότητας.
Έως το 2026, η εκτελεστική εξουσία πρόκειται να παρουσιάσει την πρωτοβουλία Medifence, η οποία θα στοχεύει στην ενίσχυση των ικανοτήτων της ΕΕ στην αντιμετώπιση των απειλών και των κρίσεων που συνδέονται με συγκρούσεις. Προβλέπεται επίσης συνεργασία με την Κοινή Ομάδα Υγείας του ΝΑΤΟ και την Επιτροπή Αρχηγών Στρατιωτικών Ιατρικών Υπηρεσιών.
Ο «επιταχυντής»
Το έγγραφο περιγράφει ότι η Επιτροπή θα αναλάβει «ισχυρό ρόλο» στις μελλοντικές προμήθειες αποθήκευσης και θα διευκολύνει τη διανομή και την κοινή προμήθεια εμβολίων και άλλων ιατρικών αντιμέτρων μεταξύ των κρατών μελών.
Ένας νέος «Επιταχυντής Ιατρικών Αντιμέτρων»- που θα λανσαριστεί μέχρι το τέλος του 2025 – θα χρησιμεύσει ως ενιαίο σημείο εξυπηρέτησης για εταιρείες που αναπτύσσουν τεχνολογίες υγείας. Θα παρέχει ένα απλοποιημένο πλαίσιο χρηματοδότησης που θα βοηθήσει τις εταιρείες να έχουν πρόσβαση σε διάφορα χρηματοοικονομικά εργαλεία, από επιχορηγήσεις και δάνεια έως επιχειρηματικά κεφάλαια.
