Μικτή εικόνα παρουσίασαν οι πωλήσεις του αλουμινίου κατά το 2024 στην εγχώρια αγορά. Ωστόσο ο κλάδος ξεχώρισε για την εξωστρέφειά του εμφανίζοντας θετικό πρόσημο σε σύγκριση με το σύνολο των εξαγωγών της χώρας.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, το 2024 οι πωλήσεις πρωτόχυτου αλουμινίου έφτασαν τους 192.000 τόνους, παρουσιάζοντας μείωση 2% σε σχέση με το 2023. Οι πωλήσεις στην εγχώρια αγορά, που αντιπροσωπεύουν το 47% των συνολικών πωλήσεων, μειώθηκαν κατά 13,7% σε σχέση με το 2023. Οι εξαγωγές σημείωσαν αύξηση κατά 11,3% περίπου και αντιπροσωπεύουν το υπόλοιπο 53% των συνολικών πωλήσεων. Οι πωλήσεις προϊόντων πρώτης μεταποίησης αυξήθηκαν οριακά κατά 7,7% και πλησίασαν τους 611.000 τόνους. Η ζήτηση στην εγχώρια αγορά απορρόφησε ποσοστό 15% περίπου των πωλήσεων, παραμένοντας στα ίδια επίπεδα με το 2023. Οι εξαγωγές που αντιπροσωπεύουν το 85% των συνολικών πωλήσεων, παρουσίασαν αύξηση περίπου 7,8%.
Αναφορικά με την κατάσταση των κλάδων έλασης και διέλασης, τα στοιχεία δείχνουν πως οι πωλήσεις προϊόντων έλασης τo 2024 αυξήθηκαν κατά 8% σε σχέση με το 2023 και ξεπέρασαν τους 438.000 τόνους. Η εγχώρια αγορά που απορρόφησε το 7,5% των συνολικών πωλήσεων, σημείωσε μείωση 5,6% σε σχέση με το 2023, ενώ οι εξαγωγές αυξήθηκαν κατά 9,4%. Οι πωλήσεις προϊόντων διέλασης το 2024 ξεπέρασαν τους 172.000 τόνους καταγράφοντας αύξηση κατά 6,5% σε σχέση με το 2023. Η εγχώρια αγορά απορρόφησε το 33% των συνολικών πωλήσεων και σημείωσε αύξηση σε σχέση με το 2023 κατά 16,5%. Το 67% των πωλήσεων κατευθύνθηκε σε εξαγωγές και παρουσίασε αύξηση 2,4% σε σχέση με το προηγούμενο έτος.
Ανοδικά οι εξαγωγές
Ο κλάδος αλουμινίου παρουσίασε σημαντική πορεία στις διεθνείς αγορές. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, το 2024, η αξία των εξαγωγών του κλάδου του αλουμινίου σημείωσαν αύξηση κατά 4,8%, ενώ η αξία των συνολικών εξαγωγών της χώρας μειώθηκε κατά 2% σε σχέση με το 2023. Οι εξαγωγές προϊόντων αλουμινίου αντιπροσώπευαν το 5,3% περίπου των συνολικών εξαγωγών της χώρας. Το 77,5% των συνολικών πωλήσεων αλουμινίου και προϊόντων έλασης και διέλασης εξάγεται. Ο κλάδος, κατατάσσεται ως ο 3ος πιο εξαγωγικός κλάδος της χώρας με αξία εξαγωγών 2,64 δις. ευρώ περίπου, και ο 3ος με το καλύτερο εμπορικό ισοζύγιο που ξεπερνά τα 865 εκατ. ευρώ.
Σύμφωνα με τον Πρόεδρο της Ελληνικής Ένωσης Αλουμινίου, Γιώργο Μεντζελόπουλο «το να μπορείς να εξάγεις τα προϊόντα σου είναι ιδιαίτερα απαιτητικό και δύσκολο. Η ευρωπαϊκή αγορά, είναι ο φυσικός χώρος προώθησης των ελληνικών προϊόντων αλουμινίου. Πρέπει να επιμείνουμε, να αντιμετωπίσουμε τον ανταγωνισμό που δημιουργείται συνεχώς και πιο έντονα από τρίτες χώρες και να προάγουμε, όπως κάνουμε τόσα χρόνια, την ποιότητά μας, την καινοτομία και την πληθώρα των λύσεων για κάθε απαίτηση. Ταυτόχρονα, πρέπει να συνεχίσουμε την προσπάθεια επέκτασης σε νέες αγορές, ώριμες και απαιτητικές, όχι στις αγορές φθηνών προϊόντων. Τέτοιες αγορές είναι αυτές της Βόρειας Αμερικής καθώς και οι Premium αγορές της Βόρειας Αφρικής και της Ασίας. Υπάρχει περιθώριο και δυνατότητες ανάπτυξης σε αυτές».
Δυναμική του κλάδου και προκλήσεις
Σύμφωνα με την Ελληνική Ένωση Αλουμινίου, ο κλάδος αποτελείται από 3.000 μεγάλες, μεσαίες και μικρές επιχειρήσεις σε όλα τα στάδια μεταποίησης και εμπορίου και απασχολεί άμεσα ή έμμεσα 30.000 άτομα. Η καθετοποίηση των επιχειρήσεων του κλάδου περιλαμβάνει 3-4 στάδια μεταποίησης από την εξόρυξη του βωξίτη μέχρι τα διεθνώς πιστοποιημένα τελικά προϊόντα και αριθμεί παραγωγικές μονάδες, ιδιόκτητα δίκτυα διανομών και εμπορική παρουσία σε περισσότερες από 50 χώρες.
Όπως τονίζεται από την πλευρά των ανθρώπων του κλάδου, θέμα ζωτικής σημασίας είναι το κόστος ενέργειας. Η χώρα μας έχει ιδιαίτερα υψηλό κόστος στο βιομηχανικό ρεύμα σε σχέση με άλλες χώρες μέλη της Ε.Ε. γεγονός που αποτελεί ανταγωνιστικό μειονέκτημα για τις επιχειρήσεις του κλάδου. Και επισημαίνουν πως λόγω του έντονα εξαγωγικού χαρακτήρα του κλάδου οι επιχειρήσεις είναι εκτεθειμένες τον διεθνή ανταγωνισμό. Πρέπει να ληφθούν λοιπόν μέτρα για τη διασφάλιση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων. Σε αυτό το πλαίσιο απαιτούνται επενδύσεις και άμεση επίδρασή τους στο κόστος.
Η επαναφορά των επιταχυνόμενων αποσβέσεων και ταχύτατη μείωση του μη μισθολογικού κόστους εντάσσονται στα πάγια αιτήματά του κλάδου και αποτελούν σημαντικούς παράγοντες που θα τον βοηθήσουν να αυξήσει τις εξαγωγές του. Παράλληλα είναι σημαντικό το σκραπ του αλουμινίου να συμπεριληφθεί στα Στρατηγικά Αποθέματα της Ευρώπης, να απαγορευτεί η εξαγωγή του σε τρίτες χώρες και να θωρακισθεί ακόμα καλύτερα η ευρωπαϊκή παραγωγή, ειδικά στο νέο περιβάλλον που περιλαμβάνει και την επιβολή δασμών.
