Το παρασκήνιο μίας προσπάθειας του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ και του Τούρκου ηγέτη, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, να προγραμματίσουν μια συνάντηση μεταξύ Αμερικανών και Ιρανών αξιωματούχων, σχέδιο που τελικά ναυάγησε, φέρνει στο φως ο ιστότοπος Axios, εν μέσω της κλιμάκωσης της σύρραξης Ιράν – Ισραήλ.
Σύμφωνα με τον ιστότοπο, τα σχέδια των δύο ηγετών δεν καρποφόρησαν, καθώς δεν μπόρεσαν να επικοινωνήσουν με τον ανώτατο θρησκευτικό ηγέτη του Ιράν, Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ.
Το τηλεφώνημα του Ερντογάν
Επικαλούμενος τρεις Αμερικανούς αξιωματούχους και μια πηγή με άμεση γνώση του θέματος, ο ειδησεογραφικός ιστότοπος αναφέρει πως ο Αμερικανός πρόεδρος έλαβε ένα τηλεφώνημα από τον Τούρκο ομόλογό του τη Δευτέρα, ενώ βρισκόταν στη συνάντηση με τους ηγέτες της G7 στον Καναδά. Ο Ερντογάν πρότεινε να διοργανώσει μια συνάντηση στην Κωνσταντινούπολη μεταξύ Αμερικανών και Ιρανών αξιωματούχων για να διερευνηθεί μια διπλωματική λύση στη σύρραξη.
Κατά το ίδιο δημοσίευμα, ο Τραμπ εμφανίστηκε πρόθυμος να μεταβεί στην Τουρκία για να συναντήσει τον Ιρανό πρόεδρο Μασούντ Πεζεσκιάν εάν χρειαζόταν για να εξασφαλιστεί μια συμφωνία εν μέσω κλιμάκωσης της έντασης. Δήλωσε επίσης πρόθυμος να στείλει τον Αμερικανό αντιπρόεδρό του Τζέι Ντ. Βανς και τον ειδικό απεσταλμένο των ΗΠΑ, Στιβ Γουίτκοφ.
Όπως επισημαίνεται στο δημοσίευμα, οι αποκαλύψεις αυτές αντανακλούν και τον βαθμό στον οποίο ο Τραμπ φέρεται να πίεζε για μια άμεση συνάντηση με τους Ιρανούς – δείχνοντας πρόθυμος να παραστεί ακόμη ο ίδιος – με την ελπίδα της επίτευξης μιας συμφωνίας για τα πυρνηνικά και αποτροπής στρατιωτικής εμπλοκής των ΗΠΑ.
Αξιωματούχος του Λευκού Οίκου δήλωσε ότι πριν από το τηλεφώνημα του Ερντογάν, ο Τραμπ έλαβε θετικά «σήματα» από τους Ιρανούς ότι ήθελαν να συναντηθούν. Κατά την ίδια πηγή, ενώ συζητήθηκε η προσωπική εμπλοκή του Τραμπ, το πιο πιθανό σενάριο ήταν να σταλούν οι Βανς και Γουίτκοφ για συνομιλίες.
Ο «κρυμμένος» Χαμενεΐ
Ο Ερντογάν και ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν, με τη σειρά τους, φέρεται να ενημέρωσαν τον Ιρανό πρόεδρο Μασούντ Πεζεσκιάν και ΥΠΕΞ του Ιράν Αμπάς Αραγτσί, οι οποίοι στη συνέχεια ζήτησαν την έγκριση του Χαμενεΐ για τη συνάντηση. Ωστόσο, σύμφωνα με πηγές που επικαλείται ο ιστότοπος, δεν μπόρεσαν να επικοινωνήσουν με τον Ιρανό ηγέτη, καθώς παραμένει κρυμμένος υπό τον φόβο δολοφονικών σχεδίων εναντίον του.
Στη συνέχεια, η ιρανική πλευρά ενημέρωσε τους Τούρκους ότι δεν μπορούσαν να λάβουν την έγκριση του Χαμενεΐ και οι προσπάθειες ναυάγησαν.
Σύγκληση της Ομάδας Εθνικής Ασφάλειας στον Λευκό Οίκο
Την περασμένη Πέμπτη ο Τραμπ ανέφερε ότι θα λάβει απόφαση για το αν οι ΗΠΑ θα εμπλακούν στον πόλεμο τις επόμενες «δύο εβδομάδες».Ο Τραμπ αναμένεται να συγκαλέσει σήμερα την ομάδα εθνικής ασφάλειας στον Λευκό Οίκο για να συζητήσουν για τον πόλεμο μεταξύ Ισραήλ και Ιράν, ο οποίος έχει εισέλθει στην ένατη ημέρα του.
O Τούρκος πρόεδρος, που επιδιώκει διαμεσολαβητικό ρόλο είπε σήμερα στον υπουργό Εξωτερικών του Ιράν ότι η επανέναρξη των συνομιλιών μεταξύ του Ιράν και των ΗΠΑ για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης είναι ο μόνος τρόπος επίτευξης μιας λύσης στη διαμάχη με το Ισραήλ.
Στο περιθώριο της 51ης Συνόδου του Συμβουλίου Υπουργών Εξωτερικών του Οργανισμού Ισλαμικής Συνεργασίας (ΟΙΣ), ο Αμπάς Αραγτσί, δήλωσε από την πλευρά του πως «δεν μπορoύμε να διαπραγματευτούμε με τις ΗΠΑ ενώ ο λαός μας βρίσκεται υπό βομβαρδισμό».