Ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας προειδοποίησε ότι δεν μπορεί πλέον να επιβεβαιώσει πού ακριβώς βρίσκεται το απόθεμα εμπλουτισμένου ουρανίου του Ιράν, καθώς οι συνεχιζόμενες ισραηλινές επιθέσεις καθιστούν αδύνατο τον έλεγχο των πυρηνικών εγκαταστάσεων της χώρας.
Πρόκειται για 409 κιλά ουρανίου υψηλού εμπλουτισμού – ποσότητα επαρκή για την κατασκευή έως και δέκα πυρηνικών κεφαλών – η οποία υποτίθεται πως φυλάσσεται με σφραγίδες του ΔΟΑΕ σε υπόγεια εγκατάσταση στην Ισφαχάν.
Ωστόσο, όπως δήλωσε ο επικεφαλής της υπηρεσίας Ραφαέλ Γκρόσι στο Bloomberg, η τύχη του αποθέματος είναι πλέον ασαφής, αφού η Τεχεράνη τον είχε προειδοποιήσει ότι σε περίπτωση επίθεσης θα μπορούσε να μετακινηθεί.
→Live οι εξελίξεις στο liveblog της Ναυτεμπορικής.
«Δεν είμαι τόσο σίγουρος», είπε χαρακτηριστικά. «Σε συνθήκες πολέμου όλα τα πυρηνικά κέντρα κλείνουν. Δεν διεξάγονται επιθεωρήσεις, ούτε κανονικές δραστηριότητες».
Η ανησυχία που εξέφρασε ο Γκρόσι αποτυπώνει ένα από τα βασικά διλήμματα που δημιουργούν τα πλήγματα στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν: αν και οι επιθέσεις έχουν αναμφίβολα επηρεάσει την ικανότητα της χώρας να παράγει νέο εμπλουτισμένο υλικό, τα υφιστάμενα αποθέματα μπορεί να εξαφανιστούν από τον έλεγχο των διεθνών αρχών και να χρησιμοποιηθούν ταχύτατα για στρατιωτικούς σκοπούς.
Σοβαρό πλήγμα στη Νατάνζ
Ο ίδιος επιβεβαίωσε ότι το κέντρο εμπλουτισμού της Νατάνζ υπέστη «σοβαρό πλήγμα» από ισραηλινά χτυπήματα, ενώ ανέφερε ότι στην Ισφαχάν έχουν πληγεί επανειλημμένα εγκαταστάσεις – κάποιες εκ των οποίων έχουν υποστεί υλικές ζημιές. Αντιθέτως, δεν υπάρχουν ενδείξεις για σοβαρές ζημιές στο υπόγειο πυρηνικό συγκρότημα του Φορντό.
Μέχρι την περασμένη εβδομάδα, οι επιθεωρητές του ΔΟΑΕ πραγματοποιούσαν ακόμη και δύο επισκέψεις ημερησίως στις ιρανικές εγκαταστάσεις. Πλέον, λόγω των εχθροπραξιών, δεν έχουν πρόσβαση, ενώ το Ιράν δεν έχει δώσει καμία επίσημη ενημέρωση για τα «ειδικά μέτρα προστασίας» που είχε ανακοινώσει πως θα λάβει για το απόθεμα ουρανίου.
«Δεν γνωρίζουμε τι ακριβώς είναι αυτά τα μέτρα», ανέφερε ο Γκρόσι. «Δεν έχουμε ενημερωθεί για καμία λεπτομέρεια».
Η Υπηρεσία συνεχίζει την παρακολούθηση μέσω δορυφορικών εικόνων, χωρίς να έχει καταγραφεί – προς το παρόν – κάποια απόπειρα μεταφοράς του υλικού. Αν κάτι τέτοιο συνέβαινε, θα συνιστούσε σοβαρή παραβίαση της Συνθήκης για τη Μη Διάδοση των Πυρηνικών Όπλων (NPT), στην οποία υπάγεται και το Ιράν.
«Το Ιράν γνωρίζει πως αυτό το απόθεμα πρέπει να παραμένει υπό συνεχή επιτήρηση του Οργανισμού», υπογράμμισε.
Σύμφωνα με τα στοιχεία το ΔΟΑΕ το Ιράν αύξησε κατά 134 κιλά το απόθεμά του σε ουράνιο υψηλού εμπλουτισμού το τελευταίο διάστημα. Όπως σημειώνει η Υπηρεσία Πληροφόρησης του αμερικανικού Υπουργείου Ενέργειας, αυτή η ποσότητα θα μπορούσε να χωρέσει σε 16 κυλίνδρους ύψους 91 εκατοστών.
Στο Ιράν όλα τα κομμάτια του παζλ
Ακόμα και αν η ισραηλινή επίθεση καταστρέψει μεγάλο μέρος των ιρανικών εγκαταστάσεων, το πού θα βρίσκεται αυτό το υλικό παραμένει κρίσιμο ερώτημα – ιδιαίτερα λόγω του κινδύνου να μεταφερθεί σε μυστική τοποθεσία.
Παρότι, όπως είπε ο Γκρόσι, δεν υπάρχουν στοιχεία ότι το Ιράν έχει ξεκινήσει την κατασκευή πυρηνικού όπλου, «καμία άλλη χώρα στον κόσμο δεν εμπλουτίζει ουράνιο σε τέτοιο επίπεδο».
«Πολλοί ανώτατοι αξιωματούχοι έχουν δηλώσει πως το Ιράν έχει όλα τα κομμάτια του παζλ», ανέφερε. «Υπάρχει πολλή ασάφεια – και αυτό ποτέ δεν είναι καλό».
