Με τον «κόμπο» του σκανδάλου των βοσκοτόπων να έχει φτάσει στο «χτένι» υπογράφεται, με απόφαση Τσιάρα, Προγραμματική Σύμβαση για σύνταξη μελετών διαχειριστικών σχεδίων βόσκησης και για τις 13 Περιφέρειες της χώρας.
Το έργο δεν είναι εύκολο καθώς δεν είναι βέβαιο ότι οι χάρτες του ΟΠΕΚΕΠΕ περιλαμβάνουν και τις νέες επιλέξιμες εκτάσεις, με την αλλαγή στο καθεστώς από το κανονισμό Omnibus. Επί υπουργίας Αραχωβίτη ( το 2019) είχε ζητηθεί ο Οργανισμός να αξιοποιήσει τους χάρτες του Copernicus, ωστόσο, δεν είναι σαφές εάν τελικά αξιοποιήθηκε αυτή η πρόταση και εάν το χαρτογραφικό υπόβαθρο του ΟΠΕΚΕΠΕ είναι ενημερωμένο.
Επίσης από πλευράς Περιφερειών που σχεδόν από το 2015 καλούνται να αναλάβουν το κρίσιμο έργο της χαρτογράφησης των βοσκίσιμων γαιών προκειμένου η χώρα να μπορέσει να συμβαδίσει με τον κοινοτικό κανονισμό δεν έχει υπάρξει ουσιαστική εξέλιξη. Η πλειονότητα των Περιφερειών εμφάνισε μια «άρνηση» να υλοποίησης του έργου, πέρα από δύο περιφέρειες της Ηπείρου και Δυτικής Μακεδονίας που προχωρήσαν σε κάποιο βαθμό τη διαδικασία. Σύμφωνα με τον κ. Τσιάρα οι περιφέρειες θα κληθούν να επιστρέψουν όλα τα δεσμευμένα ποσά που έχουν εγγράψει προκειμένου να υλοποιήσουν τα σχέδια βόσκησης.
Πλέον η υλοποίησης της σύνταξη των Διαχειριστικών Σχεδίων Βόσκησης περνάει στην «Κοινωνία της Πληροφορίας», με τη σχετική προγραμματική σύμβαση, να υπογράφεται με το ΥΠΑΑΤ. Τα Δ.Σ.Β., θα καλύψουν όλες τις εκτάσεις που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για βόσκηση. Το έργο περιλαμβάνει:πανελλαδική απογραφή της φυσιογνωμίας και του καθεστώτος χρήσης των βοσκήσιμων γαιών, εκτίμηση βοσκοϊκανότητας, λιβαδικής κατάστασης και οριοθέτηση σε λιβαδικές μονάδες, οι οποίες θα κατανεμηθούν στους κτηνοτρόφους, καθορισμό έργων υποδομής και παρεμβάσεων βελτίωσης βλάστησης για τη βελτίωση της βοσκοϊκανότητας, υπολογισμό του κόστους ανάπτυξης και οργάνωση της διαχείρισης των γαιών και του ζωικού κεφαλαίου. Η χρηματοδότηση θα γίνει από τα τέλη βόσκησης που λαμβάνουν οι περιφέρειες από τους κτηνοτρόφους αλλά και από πόρους του Ταμείου Γεωργίας και Κτηνοτροφίας.
Επιλογή αναδόχου
Η «Κοινωνία της Πληροφορίας» θα έχει την ευθύνη για όλη τη διαδικασία από την σύνταξη των τευχών δημοπράτησης, τη διενέργεια διαγωνισμών, τη παρακολούθηση και εκτέλεση πληρωμών έως τη παράδοση του έργου. Η επιλογή αναδόχου θα γίνει μέσω ανοικτής διαδικασίας από το Εθνικό Σύστημα Ηλεκτρονικών Δημοσίων Συμβάσεων, για κάθε Περιφερειακή Ενότητα ξεχωριστά.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στο βαθμό που γίνει η χαρτογράφηση των βοσκοτόπων αναμένεται να ενταχθούν περί τα 9 εκατ. επιπλέον στρέμματα στα επιλέξιμα βοσκοτόπια. Αυτή η εκτίμηση έχει γίνει από το 2017 μετά την αλλαγή στην επιλεξιμότητα από το Κανονισμό «Omnibus».
Υπενθυμίζεται ότι το κεφάλαιο των επιλέξιμων βοσκοτόπων άνοιξε επί της ουσίας το 2012, όταν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαπιστώνει ότι η Ελλάδα είχε χαρτογραφήσει μέρη με ξυλώδη βλάστηση ως βοσκοτόπους επιλέξιμους για ενίσχυση. Η Κομισιόν αφαιρεί από τα συνολικά 24.000.000 στρέμματα που δήλωνε η Ελλάδα τα 9.900.000 ως «μη επιλέξιμα» και επιβάλλει προστίμα ύψους περίπου 440 εκατ. ευρώ.
Ο τότε υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Γιώργος Καρασμάνης θεσμοθετεί την «τεχνική λύση», προκειμένου να μη χαθούν εν δυνάμει επιδοτήσεις. Με βάση τις προβλέψεις της Ε.Ε., τα ζώα πρέπει να αντιστοιχούν σε βοσκοτόπια συγκεκριμένης έκτασης για να δικαιολογηθούν. Η «τεχνική λύση», έδινε την δυνατότητα να δηλωθούν και εκτάσεις εκτός περιφέρειας δραστηριοποίησης. Ταυτόχρονα η χώρα επιχειρεί να καταρτίσει τα διαχειριστικά σχέδια βόσκησης, με γνώμονα ότι η τεχνική λύση θα είχε διάρκεια ισχύος ενός έτους.
Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ που ανέλαβε το 2015, προσέφυγε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Ακολούθησε η έκδοση του Κανονισμού «Omnibus», ο οποίος ακύρωσε το πρόστιμο των 440 εκατ. ευρώ και έδωσε στη χώρα μας τη δυνατότητα να εντάξει άλλα εννέα εκατομμύρια βοσκοτόπια, δηλαδή δασολίβαδα, χορτολίβαδα, όλες οι παραδοσιακές δηλαδή εκτάσεις, που χρησιμοποιούσαν ήδη οι Έλληνες κτηνοτρόφοι. Η τεχνική λύση παρέμεινε ενεργή μέχρι σήμερα καθώς προϋπόθεση της ένταξης των επιπλέον στρεμμάτων στους επιλέξιμου βοσκότοπους αποτελεί η ολοκλήρωση των ΔΣΧ, που επιχειρείται πλέον εκ νέου με ορίζοντα ολοκλήρωσης σε 18 μήνες, ήτοι τέλος του 2026.
