H βασική ιδέα των Trumponomics είναι απλή όσο και αντιφατική: ένα υβρίδιο νεοφιλελευθερισμού και… κεϊνσιανισμού που περιλαμβάνει ταυτόχρονα γενναίες μειώσεις φόρων, απορρύθμιση και ανάσταση του «made in America».
Τα εργαλεία του Ντόναλντ Τραμπ για την εφαρμογή αυτού του οικονομικού μοντέλου είναι ο εθνικισμός και ο προστατευτισμός τόσο στο εμπόριο όσο και στη μεταναστευτική πολιτική (για να μην «κλέβουν» οι ξένοι τα αμερικανικά κρατικά ταμεία και οι μετανάστες τις δουλειές των Αμερικανών) και ο στόχος διπλός: αφενός η επιστροφή των μεγάλων επιχειρήσεων και βιομηχανιών στις Ηνωμένες Πολιτείες και, αφετέρου, η χρηματοδότηση των φορολογικών ελαφρύνσεων από τα έσοδα των δασμών. Κοινώς, με βάση το μοντέλο Τραμπ, οι μαύρες τρύπες του ελλείμματος και του χρέους που διογκώνονται από τις μειώσεις των φόρων θα καλυφθούν από τους δασμούς που θα πληρώσουν οι εμπορικοί εταίροι.
Η ιδέα σίγουρα δεν είναι ευγενής, αλλά το πρόβλημα για τον Τραμπ είναι πως δεν φαίνεται ούτε αποτελεσματική.
Η αμερικανική οικονομία, αντί να πάρει τα πάνω της, δείχνει να παίρνει την κάτω βόλτα. Τέσσερις μήνες μετά την έναρξη της δεύτερης προεδρικής θητείας Τραμπ, η αμερικανική μεταποίηση βρίσκεται σε τροχιά σταθερής συρρίκνωσης και τον Μάιο κατέγραψε τη χειρότερη επίδοση των τελευταίων 16 ετών.
Το σκληρό μεταναστευτικό πλαίσιο πιέζει μια αγορά εργασίας που ήταν ήδη στενή και επιβαρύνει την οικονομία και τις επιχειρήσεις. Και οι ρυθμοί ανάπτυξης επιβραδύνουν ραγδαία, την ίδια ώρα που ο πληθωρισμός ανεβαίνει. Εν ολίγοις, η διαρκής αβεβαιότητα που συνοδεύει την εφαρμογή του οικονομικού μοντέλου Τραμπ φοβίζει τους καταναλωτές, κρατά μετέωρα τα επιχειρηματικά σχέδια και τις επενδύσεις και φρενάρει την οικονομική δραστηριότητα.
Στις χθεσινές νέες προβλέψεις του, ο ΟΟΣΑ υποβάθμισε κάθετα τις εκτιμήσεις για τον φετινό ρυθμό ανάπτυξης της αμερικανικής οικονομίας, τοποθετώντας τον πλέον μόλις στο 1,6% από 2,8% που ήταν το 2024. Ταυτόχρονα, προειδοποίησε ότι ο πληθωρισμός θα ανέβει φέτος στο 3,2% (έναντι 2,8% που έδινε η προηγούμενη πρόβλεψη του Οργανισμού), απειλώντας να παγώσει πλήρως τις μειώσεις επιτοκίων της Fed.
Κατά το αφήγημα Τραμπ προς τους Αμερικανούς, όλα αυτά δεν είναι παρά το προσωρινό τίμημα πριν «γίνει η Αμερική Μεγάλη Ξανά». Ακόμη, όμως, κι εάν η πραγματικότητα είναι διαφορετική, το πρόβλημα το έχει η πραγματικότητα. Άλλωστε, και στην πρώτη του θητεία ο Ντόναλντ Τραμπ είχε υποσχεθεί ότι θα μειώσει δραστικά το έλλειμμα. Και, όταν έφυγε από το Οβάλ Γραφείο, το εθνικό έλλειμμα των ΗΠΑ είχε εκτοξευτεί κατά 39%, στα 27,75 τρισ. δολάρια…
