Αιφνιδίασε και πάλι την Ευρώπη ο απρόβλεπτος Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, ανακοινώνοντας την επιβολή δασμών 50% στις εισαγωγές προϊόντων από την ΕΕ, από την 1η Ιουνίου.
Με επιθετικό ύφος μάλιστα, ο Τραμπ είπε πώς δεν επιθυμεί να καταλήξει σε συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία -σύμφωνα με τον ίδιο-« δημιουργήθηκε με πρωταρχικό σκοπό την εκμετάλλευση των Ηνωμένων Πολιτειών στο εμπόριο»: Δασμοί 50% λοιπόν, εκτός και αν οι Ευρωπαίοι κατασκευάσουν τα εργοστάσιά τους στις ΗΠΑ!
Η Ευρώπη μάλλον δεν το περίμενε. Οταν μάλιστα πριν δυο εβδομάδες ο Τραμπ είχε κάνει τρίμηνη ανακωχή με την Κίνα, με μεγάλη μείωση των δασμών.
Ο Επίτροπος Εμπορίου Μάρος Σέφκοβιτς, δήλωσε ότι η ΕΕ είναι «έτοιμη να υπερασπιστεί τα συμφέροντά της», σε μια πρώτη αντίδραση στις νέες απειλές Τραμπ.
Η ανακοίνωση Τραμπ έσπειρε πάντως τον πανικό στα χρηματιστήρια της Ευρώπης, με τους δείκτες να υποχωρούν σημαντικά.
Αναπόφευκτος ο πόλεμος;
Μήπως τελικά είναι αναπόφευκτο να επιστρέψουμε στο πρώτο επεισόδιο του εμπορικού πολέμου που ξεκίνησε ο Τραμπ την Ημέρα Απελευθέρωσης, στις 2 Απριλίου; ´Η απλώς ο Τραμπ τελικά θα υποχωρήσει και πάλι και θα διαπραγματευτεί με την ΕΕ;
Κατ’ αρχήν, οι απειλές Τραμπ δεν προκάλεσαν πανικό στη Γουόλ Στρητ. Η αμερικανική χρηματιστηριακή αγορά δεν κατέρρευσε και, κυρίως, δεν κατέρρευσε η αγορά ομολόγων, η οποία αμέσως μετά την ανακοίνωση κατέγραψε πτώση των αποδόσεων.
Το ακριβώς αντίθετο από αυτό που είχε συμβεί όταν η ανακοίνωση δασμών στην Κίνα συνέπεσε με μια φάση μεγάλης μεταβλητότητας στα κρατικά ομόλογα των ΗΠΑ με αυξανόμενες αποδόσεις.
Με λίγα λόγια, η πρώτη αντίδραση στις ΗΠΑ για τους δασμούς 50% στην ΕΕ, σκιαγραφεί μια εικόνα που είναι περισσότερο θετική παρά αρνητική για την Αμερική.
Ο αντίκτυπος ενός εμπορικού πολέμου με την Ευρώπη δεν βλάπτει ιδιαίτερα την Αμερική, ενώ μια κρίση στις Βρυξέλλες θα ανακατευθύνει τις επενδύσεις και τις αποταμιεύσεις προς όφελος της Ουάσιγκτον.
Μόνο η Κίνα
Αλλωστε η Κίνα και όχι η Ευρώπη είναι ο νούμερο ένα προμηθευτής των Ηνωμένων Πολιτειών. Τα κινεζικά προϊόντα είναι πολύ πιο αναντικατάστατα από τις ευρωπαϊκές προμήθειες. Πολλές από τις εισαγωγές της Ευρώπης μπορούν να υποκατασταθούν ή είναι περιττές για την πλειονότητα των Αμερικανών, ενώ το Πεκίνο κυριαρχεί στους τομείς των καταναλωτικών αγαθών. Η Κίνα έχει ένα ασυναγώνιστο πλεονέκτημα κόστους και ελέγχει τις αλυσίδες εφοδιασμού πολλών αγαθών στα αμερικανικά σουπερμάρκετ .
Οι μεγάλες αμερικανικές αλυσίδες λιανικής πώλησης έχουν προειδοποιήσει άλλωστε τον Τραμπ να μην το παρατραβήξει δασμολογικά με την Κίνα, γιατί θα προκύψουν …άδεια ράφια και αυξημένες τιμές των προϊόντων, ιδίως στα προϊόντα χαμηλότερης κατηγορίας.
Ο εμπορικός πόλεμος των ΗΠΑ με την Κίνα απείλησε δηλαδή, τόσο τις αγορές ομολόγων του αμερικανικού δημοσίου, όσο και τις …τσέπες επιχειρήσεων και καταναλωτών. Και γι’αυτό και έλαβε τέλος σε λιγότερο από ένα μήνα.
Δεν φοβούνται την Ευρώπη
Η Αμερική, με άλλα λόγια, μπορεί σύντομα να ανακαλύψει ότι, σε αντίθεση με τον εμπορικό πόλεμο με την Κίνα, αυτός με την Ευρώπη δεν θα κοστίσει πολλά και μάλιστα φέρνει και οικονομικά οφέλη.
Το γεγονός άλλωστε ότι η ευρωπαϊκή οικονομία, η οποία εξαρτάται από τις εξαγωγές εδώ και δύο δεκαετίες, βρίσκεται σε κρίση, ωθεί τους επενδυτές να αντιδράσουν πολύ διαφορετικά.
Έπειτα, υπάρχει και μια δεύτερη πτυχή: Ο Αμερικανός υπουργός Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ εξήγησε ότι το πρόβλημα με τις συναλλαγές με την Ευρώπη είναι ότι η Γερμανία και η Γαλλία θέλουν δύο διαφορετικά πράγματα και στη μέση βρίσκονται οι Βρυξέλλες.
Όπως το θέτει ο Μπέσεντ, η Γερμανία έχει κατά νου τα αυτοκίνητα και η Γαλλία τα αγροτικά προϊόντα.
Τα κράτη μέλη της ΕΕ έχουν ριζικά διαφορετικά οικονομικά μοντέλα και η Ευρώπη δεν διαθέτει τα εργαλεία για τη διαχείριση της κρίσης.
Ένας εμπορικός πόλεμος των ΗΠΑ με δασμούς 50%, ανοίγει αμέσως δηλαδή, τις εσωτερικές εντάσεις σε πολλαπλά επίπεδα στην Ευρώπη.
Θα υπάρξουν πολλές συγκρούσεις στην Ευρώπη για να αποφασιστεί ποιες εξαγωγές θα υπερασπιστεί η ΕΕ ή όχι. Και φυσικά στη συνέχεια, σε περίπτωση χρηματοπιστωτικής αστάθειας και οικονομικής κρίσης στην ΕΕ, όλες οι συνήθεις εντάσεις θα επανεμφανιστούν με τη μορφή της νόσου των «spreads», των ορίων δαπανών και ελλειμμάτων στο Σύμφωνο Σταθερότητας και των εσωτερικών διαφορών.
Αλλωστε τι «νοιάζουν» όλα αυτά τους ηγέτες της ΕΕ; Αυτοί το μόνο που τους ενδιαφέρει είναι ο επανεξοπλισμός της Ευρώπης και η προετοιμασία για μια πιθανή στρατιωτική αντιπαράθεση με τη Ρωσία.Για την μετατροπή της ευρωπαϊκής οικονομίας σε «πολεμική» και την πολιτική τους επιβίωση, μέσω της διασποράς του φόβου στους πολίτες.
Τι δεν καταλαβαίνετε;
