Η στρατηγική των ΗΠΑ για την επιβολή τελών σε κινεζικά πλοία που προσεγγίζουν αμερικανικά λιμάνια σηματοδοτεί μια σημαντική αλλαγή στην προσέγγιση της Αμερικής στη ναυτιλιακή βιομηχανία.
Η αναλύτρια της Signal Group Μαρία Μπερτζελέτου αναφέρει χαρακτηριστικά ότι τα λιμάνια, τα πλοία και τα ναυπηγεία στις ΗΠΑ επαναπροσδιορίζονται όχι απλώς ως εμπορικές υποδομές, αλλά ως στρατηγικά εθνικά περιουσιακά στοιχεία.
Σύμφωνα με την κ. Μπερτζελέτου, η χρονική στιγμή αυτής της πολιτικής συμπίπτει με την αυξανόμενη ναυπηγική συνεργασία μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Νότιας Κορέας.
Όπως επισημαίνεται στην Korea JoongAng Daily, Κορεάτες και Αμερικανοί αξιωματούχοι διερευνούν μια βαθύτερη ναυπηγική συνεργασία, αναγνωρίζοντας τα στρατηγικά τρωτά σημεία που δημιουργεί η κυριαρχία της Κίνας, η οποία αντιπροσωπεύει σήμερα πάνω από το 50% της παγκόσμιας ναυπήγησης πλοίων.
Οι συζητήσεις κατά τη διάρκεια των πρόσφατων εμπορικών συνομιλιών έδωσαν έμφαση στα πλαίσια συνεργασίας για την ενίσχυση της ναυπηγικής ικανότητας, την καινοτομία στις πράσινες τεχνολογίες πλοίων και την αμοιβαία ανθεκτικότητα έναντι των στρεβλώσεων της αγοράς που τροφοδοτούνται από τις κινεζικές κρατικές επιδοτήσεις.
Από την άλλη πλευρά όμως, ενώ στις ΗΠΑ υπάρχουν πολλοί υποστηρικτές των πολιτικών αυτών, οι επικριτές υποστηρίζουν ότι αυτές θα μπορούσαν να παραβιάσουν τους κανόνες του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου και να προκαλέσουν αντίποινα από την Κίνα.
Παρ’ όλα αυτά, η Ουάσιγκτον εμφανίζεται αποφασισμένη να οχυρώσει τις θαλάσσιες υποδομές της, με μια δημόσια ακρόαση που έχει προγραμματιστεί για τις 19 Μαΐου για την εξέταση περαιτέρω προτάσεων, συμπεριλαμβανομένων των δασμών για τις γερανογέφυρες και τον σχετικό λιμενικό εξοπλισμό – ένας κρίσιμος τομέας, που εξαρτάται επίσης σε μεγάλο βαθμό από την κινεζική παραγωγή.
Το πλαίσιο τελών 2025 του Εμπορικού Αντιπροσώπου των ΗΠΑ (USTR) καταδεικνύει μια αποφασιστική ρυθμιστική στροφή που «τιμωρεί» την κινεζική πλοιοκτησία.
Όπως σημειώνει η κ. Μπερτζελέτου, καθώς διευρύνεται το οικονομικό χάσμα μεταξύ πλοίων κινεζικής κατασκευής και πλοίων κινεζικής πλοιοκτησίας, οι ενδιαφερόμενοι φορείς θα πρέπει να επανεξετάσουν τα εμπορικά πρότυπα, τις στρατηγικές στόλου και τα μοντέλα ανάπτυξης περιουσιακών στοιχείων.
Η πολιτική αυτή μπορεί να επιταχύνει τον κατακερματισμό των παγκόσμιων ναυτιλιακών δικτύων και να εμβαθύνει την τάση αποσύνδεσης σε όλες τις στρατηγικές αλυσίδες ναυτιλιακού εφοδιασμού.
Πιο συγκεκριμένα, με βάση τα μέτρα που υιοθέτησε από τα μέσα Απριλίου 2025 ο USTR με ισχύ από τις 14 Οκτωβρίου 2025, επιβάλλονται πλέον υψηλότερα τέλη στα πλοία που ανήκουν ή χρησιμοποιούνται από κινεζικές οντότητες και λιγότερα σε εκείνα που κατασκευάζονται σε κινεζικά ναυπηγεία.
Οι ΗΠΑ οριστικοποιούν τα λιμενικά τέλη με στόχο τα κινεζικής κατασκευής σκάφη, για την αναζωογόνηση της εγχώριας ναυπηγικής βιομηχανίας.
Στο επίκεντρο των νέων μέτρων βρίσκεται η προσπάθεια να αξιοποιηθεί η ιδιότητα των Ηνωμένων Πολιτειών ως μεγάλης τελικής αγοράς για να επηρεαστούν οι αλυσίδες εφοδιασμού.
Η πολιτική στοχεύει στην επανεξισορρόπηση όχι μόνο της μεταποιητικής αλλά και της ναυτιλιακής εφοδιαστικής ικανότητας προς τις εγχώριες ακτές.
Στα δεξαμενόπλοια
Το 2024, τα λιμάνια των ΗΠΑ κατέγραψαν 20.218 λιμενικές προσεγγίσεις δεξαμενόπλοιων, εκ
των οποίων οι 3.158 πραγματοποιήθηκαν από πλοία κινεζικής κατασκευής, αντιπροσωπεύοντας περίπου το 15,62% του συνόλου των λιμενικών δραστηριοτήτων δεξαμενόπλοιων.
Αυτό σημαίνει ότι περίπου μία στις έξι προσεγγίσεις δεξαμενόπλοιων αφορούσε πλοίο που κατασκευάστηκε στην Κίνα.
Εν αναμονή πιθανών ρυθμιστικών δράσεων των ΗΠΑ, σύμφωνα με την κ. Μπερτζελέτου, τόσο οι πλοιοκτήτες δεξαμενόπλοιων όσο και οι ναυλωτές θα πρέπει να προσαρμόσουν τις στρατηγικές τους.
