Skip to main content

Μια μαγνητική «σκουληκότρυπα» δημιούργησαν επιστήμονες στο εργαστήριο

Μετά τις ταινίες επιστημονικής φαντασίας, και τα εκλαϊκευτικά ή επιστημονικά άρθρα που αναφέρονται στις θεωρίες του Αϊνστάιν, οι σκουληκότρυπες κάνουν για πρώτη φορά την εμφάνισή τους και στο εργαστήριο. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, η τεχνητή χωροχρονική «σήραγγα» δημιουργήθηκε από επιστήμονες του Αυτόνομου Πανεπιστημίου της Βαρκελώνης και επιτρέπει τη μετάβαση ενός μαγνητικού πεδίου ανάμεσα στα δύο σημεία που αυτή συνδέει, «παρακάμπτοντας» τη συμβατική απόσταση μεταξύ τους.

«Η συσκευή μπορεί να μεταδίδει ένα μαγνητικό πεδίο από το ένα άκρο της στο άλλο, μέσω μιας διαδρομής που είναι αόρατη από μαγνητικής άποψης. Επομένως, λειτουργεί σαν μαγνητική σκουληκότρυπα, αφού μοιάζει σαν το πεδίο να μεταφέρεται μέσω μιας επιπλέον διάστασης», λέει ο Τζόρντι Πρατ-Καμπς, ένας από τους Ισπανούς επιστήμονες που βρίσκονται πίσω από την κατασκευή της διάταξης.

Η πιθανή ύπαρξη «σκουληκότρυπων» στο σύμπαν προκύπτει από τη Γενική Θεωρία της Σχετικότητας. Το 1935, ο Άλμπερτ Αϊνστάιν με τον Νέιθαν Ρόζεν ανακάλυψαν πως, στα πλαίσια της Θεωρία, υπάρχουν έγκυρες λύσεις των εξισώσεων οι οποίες προβλέπουν τέτοιες «γέφυρες» που συνδέουν δύο απομακρυσμένα σημεία στον χωρόχρονο.

Θεωρητικά, αυτές οι «γέφυρες Αινστάιν-Ρόζεν», ή σκουληκότρυπες όπως ονομάζονται συνήθως στα εκλαϊκευτικά άρθρα και τις ταινίες επιστημονικής φαντασίας, θα επέτρεπαν τα χωροχρονικά ταξίδια ανάμεσα στις δύο κοσμικές «πύλες» που συνδέουν. Μέχρι σήμερα, ωστόσο, δεν υπάρχει κανένα παρατηρησιακό δεδομένο που να επιβεβαιώνει πως το σύμπαν «φιλοξενεί» όντως τέτοια τούνελ.

Η συσκευή αποτελεί μια απλοποιημένη εκδοχή των τούνελ που προβλέπει η Γενική Θεωρία της Σχετικότητας, αφού αφορά αποκλειστικά μαγνητικά πεδία. Για την κατασκευή της, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν ένα σπιράλ από φερομαγνητικό υλικό, το οποίο τοποθέτησαν μέσα σε δύο ομόκεντρες σφαίρες.

Το υλικό αυτό μεταδίδει το μαγνητικό πεδίο από το ένα άκρο της συσκευής στο άλλο. Στο μεταξύ, ένα στρώμα από υπεραγώγιμο υλικό καμπυλώνει και παραμορφώνει τις δυναμικές γραμμές του μαγνητικού πεδίου. Ένα εξωτερικό περίβλημα εξουδετερώνει πλήρως τη μαγνητική παραμόρφωση από τον υπεραγωγό, με συνέπεια οι δυναμικές γραμμές να γίνονται «αόρατες» και να μοιάζουν να επανεμφανίζονται από το πουθενά στην έξοδο της συσκευής. 

«Από μαγνητικής άποψης, το πεδίο του μαγνήτη εξαφανίζεται στο ένα άκρο της σκουληκότρυπας και επανεμφανίζεται στο άλλο άκρο», προσθέτει ο Πρατ. 

Παρόλο που δεν υπάρχει τρόπος να διαπιστωθεί αν υπάρχουν στο σύμπαν φυσικές μαγνητικές σκουληκότρυπες, οι οποίες να λειτουργούν όπως η σήραγγα που κατασκεύασαν οι Ισπανοί ερευνητές, η ιδέα τους θα μπορούσε να έχει αρκετές πρακτικές εφαρμογές εδώ στη Γη. Για παράδειγμα, στους μαγνητικούς τομογράφους που υπάρχουν σήμερα, το σημείο του σώματος που εξετάζεται πρέπει να βρίσκεται μέσα στο στόμιο του μηχανήματος, κάτι που σε ορισμένους ασθενείς προκαλεί κλειστοφοβία.

Με βάση όμως τον τρόπο λειτουργίας της συσκευής, θα ήταν δυνατόν να κατασκευασθεί ένας τομογράφος που θα επιτρέπει στο μαγνητικό πεδίο να εμφανίζεται μόνο σε δύο συγκεκριμένα σημεία, κάνοντας «αόρατη» τη διαδρομή ανάμεσά τους. Ένας τέτοιος τομογράφος δεν θα χρειάζεται να έχει κυκλικό στόμιο, στο οποίο θα μπαίνει μέσα ο ασθενής, αφού ο ισχυρός μαγνήτης του θα μπορεί να επιδράσει στο ανθρώπινο σώμα ακόμη κι αν βρίσκεται σε μεγάλη απόσταση από αυτό.