Skip to main content

Brexit: Το χρονικό μίας καταδικασμένης συμφωνίας, μίας πρότασης μομφής κι ενός Plan B

Της Μάρως Βακαλοπούλου
[email protected]

Δίχως συγκλονιστικού απροόπτου, η αποψινή ψηφοφορία στη Βουλή των Κοινοτήτων θα είναι ένας όλεθρος για την Τερέζα Μέι, την κυβέρνησή της και κυρίως για τη συμφωνία στην οποία κατέληξε με τις Βρυξέλλες για το Brexit, έπειτα από επίπονες και χρονοβόρες διαπραγματεύσεις.  

Έναν μήνα μετά την πρώτη αναβολή της ψηφοφορίας, στις 11 Δεκεμβρίου, μία απόφαση που έλαβε τότε η Βρετανίδα πρωθυπουργός με την ελπίδα ότι θα καταφέρει να αναστρέψει το αρνητικό κλίμα, τίποτα απολύτως δεν έχει αλλάξει: παταγώδης ήττα αναμενόταν τότε, παταγώδης ήττα αναμένεται και απόψε, εκτός αν η Μέι έχει κάποιον άσο κρυμμένο στο μανίκι της.

Θα είναι 200 ή 100; Το πιο αισιόδοξο σενάριο για τη Μέι θα ήταν ο μαγικός αριθμός των 50 ή 60. Ούτε η ίδια ωστόσο δεν πιστεύει ότι θα καταφέρει να κάνει τη μεγάλη έκπληξη, που σημαίνει ότι ο αριθμός των βουλευτών οι οποίοι θα καταψηφίσουν τη συμφωνία θα είναι τριψήφιος.

Το ακανθώδες σημείο της συμφωνίας παραμένουν τα ιρλανδικά σύνορα. Το λεγόμενο backstop, το «δίχτυ ασφαλείας» το οποίο προτείνει η Ένωση ως λύση για να αποφευχθούν τα σκληρά σύνορα είναι αυτό στο οποίο εναντιώνονται οι περισσότεροι Τόρις και έφερε σε τροχιά σύγκρουσης το DUP, το μικρό ενωτικό κόμμα της Βόρειας Ιρλανδίας, το οποίο στήριζε έως πρότινος τη βρετανική κυβέρνηση, με τη Μέι. Η χθεσινή επιστολή του προέδρου της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ και του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ, περιελάμβανε μεν νέες διαβεβαιώσεις για το επίμαχο ζήτημα, δεν είχε όμως το κυριότερο που ήθελαν να ακούσουν οι Βρετανοί βουλευτές, ότι το backstop θα εφαρμοστεί το πολύ για έναν χρόνο.

Τα μαθηματικά εν προκειμένω είναι πολύ απλά. Περίπου 100 Συντηρητικοί βουλευτές (από τους 317) και 10 ακόμη από το DUP, το μικρό ενωτικό κόμμα της Βόρειας Ιρλανδίας, το οποίο στήριζε έως πρότινος την κυβέρνηση της Μέι, έχουν ξεκαθαρίσει σε όλους τους τόνους ότι δεν θα συναινέσουν σε αυτό το «deal». Κατά αναμένεται να ψηφίσουν και οι 256 Εργατικοί. Με περίπου 360 ψήφους, από τους συνολικά 650, το «όχι» θα περάσει μπροστά με ένα προβάδισμα της τάξεως του 55%, σύμφωνα με το BBC. Και αυτή θα είναι η πρώτη ήττα για τη Μέι – αλλά όχι η τελευταία.  

Αμέσως μετά, σύμφωνα με πηγές της «Guardian», ο ηγέτης των Εργατικών Τζέρεμι Κόρμπιν, με το αέρα του «νικητή», θα καταθέσει πρόταση μομφής κατά της κυβέρνησης, πιθανότατα και απόψε. Οι Συντηρητικοί ασφαλώς δεν θα δώσουν στον Κόρμπιν τη στήριξη που επιθυμεί, το οποίο σημαίνει ότι ο ηγέτης των Εργατικών θα πρέπει να δώσει τη δική του μάχη εντός του κόμματός του, προκειμένου να στρέψει τη ζυγαριά προς την πρόταση μομφής και όχι προς το δεύτερο δημοψήφισμα, που για την πλειονότητα των Εργατικών είναι τώρα η φρονιμότερη λύση.  

Το υπουργικό συμβούλιο, όχι μόνο δεν έχει ακόμη ενημερωθεί για τα ένα προς ένα βήματα τα οποία θα ακολουθήσει η Μέι την επομένη της ψηφοφορίας, αλλά παραμένει και διχασμένο. Όσοι επιμένουν με σθένος στην έξοδο της χώρας από την Ευρωπαϊκή Ένωση είναι πεπεισμένοι ότι η Βρετανίδα πρωθυπουργός θα πρέπει να επιστρέψει για μία ακόμη φορά στις Βρυξέλλες και να πιέσει για νέες παραχωρήσεις, έστω και αν οι Ευρωπαίοι ηγέτες δεν έχουν αφήσει όλο αυτό το διάστημα ίχνος ελπίδας ότι μπορεί να υπαναχωρήσουν. Οι πιο συγκαταβατικοί πάλι εκτιμούν ότι η Μέι θα πρέπει να επιδιώξει ένα είδος συμβιβασμού με την αντιπολίτευση.

Χθες, η Βρετανίδα πρωθυπουργός απευθύνθηκε για τελευταία φορά στους Βρετανούς βουλευτές καλώντας τους να ρίξουν μία «δεύτερη ματιά» στη συμφωνία, τη «μοναδική επιλογή» για το Brexit. Είναι πιο πιθανό να μην υπάρξει καθόλου Brexit, τόνισε, παρά ένα no deal Brexit. Δεν ήταν η πρώτη φορά που η Μέι ανέφερε αυτές τις δύο λέξεις (no Brexit) – έστω και αν επιμένει μέχρι κεραίας ότι στις 29 Μαρτίου, όπως έχει προγραμματιστεί, η χώρα θα ανοίξει την πόρτα της εξόδου της Ε.Ε.

Καθώς φαίνεται ωστόσο, προς αυτήν την κατεύθυνση, αν μη τι άλλο της αναβολής, κινείται το «Plan B», το σχέδιο με το οποίο καλείται να επιστρέψει η Μέι στο βρετανικό κοινοβούλιο εντός τριών ημερών (στις 21 Ιανουαρίου), αφότου η συμφωνία καταψηφιστεί. Αυτό το σενάριο, της «τεχνικής παράτασης», είναι και η μοναδική παραχώρηση την οποία είναι διατεθειμένοι να κάνουν από τις Βρυξέλλες, δίνοντας έναν χρονικό ορίζοντα έως περίπου τον Ιούλιο.