του Νίκου Γκόλα*
Ο τουριστικός κλάδος στα Ιωάννινα, κατά την περίοδο της έντονης οικονομικής κρίσης που ταλάνισε τη χώρα, επέδειξε αξιοσημείωτη αντοχή και δυναμική ανάπτυξης. Επέδρασσε ως ισχυρό οικονομικό ανάχωμα και συνέβαλε, ως ένα βαθμό, στην ομαλότερη απορρόφηση των βίαιων κραδασμών και των απότομων αναπροσαρμογών στην κοινωνική καθημερινότητα των πολιτών. Η τοπική οικονομία στάθηκε όρθια, η κοινωνική συνοχή θωρακίστηκε και διατηρήθηκε η λειτουργική ζωτικότητα της πόλης, αλλά και της ευρύτερης περιοχής στο Νομό. Τηρουμένων των αντίξοων συνθηκών που αντιμετωπίσαμε, θα λέγαμε ότι επιτεύχθηκε ένας άθλος. Ένα μικρό «οικονομικό θαύμα».
Με τις ελάχιστες οικονομικές δυνατότητες που διαθέτει ο δήμος Ιωαννιτών και τις στοχευμένες συνέργειες με την Περιφέρεια Ηπείρου και τοπικούς επιχειρηματικούς φορείς, καταφέραμε να μετατρέψουμε τα Ιωάννινα σε έναν από τους ελκυστικότερους προορισμούς στη χώρα, για τουρισμό 365 ημέρες το χρόνο. Με αναγνωρίσιμη ανταγωνιστική ταυτότητα, σύγχρονες υποδομές, ποικίλα ενδιαφέροντα, πολύμορφες δραστηριότητες και παροχές.
Παράλληλα, με όχημα την επιτυχημένη στρατηγική της «Διπλωματίας των Πόλεων» και την προώθηση άλλων πρωτοβουλιών, κατορθώσαμε να διεισδύσουμε σε μία σειρά από τουριστικές αγορές του εξωτερικού (Γερμανία, Γαλλία, Ισραήλ, Κύπρο, Σκανδιναβικές και άλλες χώρες). Σκοπός μας ήταν και παραμένει, ο προορισμός «Ioannina» να καθιερωθεί στο χάρτη της παγκόσμιας τουριστικής ζήτησης ως ένας Μητροπολιτικός πόλος έλξης επισκεπτών στην ευρύτερη περιοχής της Ηπείρου.
Τα αποτελέσματα δικαίωσαν τις επιλογές μας. Σταδιακά, τα τουριστικά ρεύματα πολλαπλασιάστηκαν. Η πληρότητα στα ξενοδοχεία αυξήθηκε εντυπωσιακά, ενώ αισθητή ήταν και η αύξηση της αγοραστικής κίνησης στα καταστήματα-μολονότι υστερεί ακόμη κατά πολύ του επιπέδου ικανοποίησης των επαγγελματιών. Από τα οικονομικά στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος για το πρώτο ενιάμηνο του 2018, προκύπτει ότι, στην Ήπειρο, καταγράφεται αύξηση, όχι μόνο στις αφίξεις επισκεπτών, αλλά και στα χρήματα που ξοδεύουν αυτοί ανά διανυκτέρευση. Το ποσό της συγκεκριμένης δαπάνης των τουριστών, αυξήθηκε κατά 12%, φθάνοντας τα 66,8 ευρώ ανά διανυκτέρευση.
Περάσαμε, λοιπόν, με πανθομολογούμενη επιτυχία το μεγάλο crash test και βρισκόμαστε πλέον σε μία αφετηρία εκκίνησης, που μας επιτρέπει να αποτολμήσουμε, με περισσότερη ασφάλεια, ένα πιο ελπιδοφόρο άλμα προς το μέλλον. Να περάσουμε από την άμυνα στην …αντεπίθεση. Να χαράξουμε το δρόμο που θα μας οδηγήσει στη συλλογική ευημερία και προκοπή.
Απαραίτητη προϋπόθεση για να κατακτηθεί αυτός ο στόχος, είναι, να διαμορφωθεί και να στηριχθεί ένα νέο, σύγχρονο παραγωγικό πρότυπο, προσαρμοσμένο στα συγκριτικά πλεονεκτήματα, τις δυνατότητες και τις ανάγκες κάθε περιοχής. Ένα ρεαλιστικό, ολοκληρωμένο σχέδιο, που, μέσω μίας «εξαρτημένης» -και ταυτοχρόνως ανεξάρτητης, εξωστρεφούς- σχέσης προσφοράς και ζήτησης, θα «κινητοποιεί» σε πορεία παράλληλης ανάπτυξης όλα τα γρανάζια της παραγωγικής μηχανής. Τον πρωτογενή, το δευτερογενή και τον τριτογενή τομέα. Θα διασυνδέει αρμονικά την έντονη «άνθηση» του τουρισμού στον τόπο μας, με τη γεωργία, την κτηνοτροφία, την πτηνοτροφία, τη μεταποίηση (βιοτεχνία-βιομηχανία) και το εμπόριο. Θα συμπληρώνει τη γνωστή Ηπειρώτικη φιλοξενία, με την παραγωγή, συσκευασία και διάθεση προϊόντων παραδοσιακής διατροφικής ποιότητας και γευστικής υπεραξίας, τον πολιτισμό, τις αθλητικές και ψυχαγωγικές δραστηριότητες, τα καταστήματα, τα συνέδρια και την εκπαίδευση.
Εφόσον αυτό το, πράγματι, φιλόδοξο και σύνθετο εγχείρημα στεφθεί από επιτυχία, τα oφέλη του θα διαχυθούν πολλαπλασιαστικά σε όλους τους κρίκους της παραγωγικής αλυσίδας των Ιωαννίνων, με άμεσα θετικό αντίκρισμα σε ολόκληρη την Ήπειρο και το ΑΕΠ της χώρας συνολικότερα. Η τουριστική ταυτότητα της περιοχής θα εμπλουτιστεί με πρόσθετα ανταγωνιστικά κίνητρα προσέλκυσης επισκεπτών, ο βαθμός ικανοποίησης για τις παρεχόμενες υπηρεσίες και τα αγαθά θα αυξηθεί, η τουριστική περίοδος θα επιμηκυνθεί και θα επεκταθούν όλες οι μορφές τουρισμού.
Θέλουμε να ελπίζουμε ότι το κεντρικό κράτος θα σταθεί αρωγός σε αυτή τη νέα προσπάθεια και δεν θα μείνει «ουδέτερος» παρατηρητής, όπως έκανε τα χρόνια της δύσκολης δοκιμασίας η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. Αντί να επιτελέσει το συντονιστικό πολιτικό ρόλο της, να χαράξει μία αποτελεσματική αναπτυξιακή στρατηγική για τον τόπο, ήταν απούσα-όταν δε δρούσε ανασταλτικά, υψώνοντας διαδικαστικά προσκόμματα. Αντί να εμπνεύσει την κοινωνία με μία συγκροτημένη και μακροπρόθεσμη πολιτική δημιουργίας των κατάλληλων πεδίων για καινούργιες επιχειρηματικές ευκαιρίες, ασκείται σε μία ψηφοθηρικού τύπου άγονη «επιδοματική πολιτική», που …εκπαιδεύει τη νέα γενιά σε άεργους επιδοματούχους. Αντί να εξασφαλίσει ένα σταθερό επενδυτικό περιβάλλον για την ελληνική επιχειρηματικότητα, με αναπτυξιακά κίνητρα και ελαφρύνσεις (φορολογία, ασφάλιση, ενέργεια), ώστε να περιοριστεί το κόστος παραγωγής και να πάρει τη θέση που αξίζει το «καλάθι» των εγχώριων προϊόντων στα εμπορικά ράφια και τα τραπέζια των ξενοδοχείων, αρκείται σε αποσπασματικές ενέργειες υψηλής επικοινωνιακής απόδοσης. Αντί να αναπτύξει ένα θεσμικό πλαίσιο ευέλικτων εργαλείων και εναλλακτικών πηγών χρηματοδότησης προσαρμοσμένων στις ανάγκες της παραγωγικής ανασυγκρότησης και ανάκαμψης, συντηρεί την αρνητική ψυχολογία στην αγορά.
Οι Γιαννιώτισσες και οι Γιαννιώτες, η Ελλάδα, δεν μπορούν να περιμένουν άλλο. Είναι καιρός να ξαναδούν το μέλλον με περισσότερη αισιοδοξία και αυτοπεποίθηση.
Σε ότι μας αφορά, θα προσπαθήσουμε να κρατήσουμε τον πήχη της διεκδίκησης πολύ ψηλά. Αποδείξαμε ότι μπορούμε και θέλουμε. Θα τα καταφέρουμε.
*Ο Νίκος Γκόλας είναι αντιδήμαρχος Τουρισμού και Ποιότητας Ζωής στο δήμο Ιωαννιτών.
