«Εναπόκειται στην Τουρκία να κλείσει το δρόμο της κρίσης και να ανοίξει το δρόμο της λύσης. Εμείς είμαστε έτοιμοι να τη συναντήσουμε στο δεύτερο δρόμο», δήλωσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, κατά τις κοινές του δηλώσεις με τον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ, Γιενς Στόλτενμπεργκ στο Μέγαρο Μαξίμου.
Ξεκινώνστας τις δηλώσεις του ο πρωθυπουργός δήλωσε ότι «συζητήσαμε προφανώς όλα όσα μεσολάβησαν τους τελευταίους μήνες στην Ανατολική Μεσόγειο. Γεγονότα που απειλούν την ειρήνη, την σταθερότητα και την ίδια τη συνοχή του ΝΑΤΟ».
«Δεν είναι διμερές ζήτημα. Αφορά όλους τους εταίρους του βορειοατλαντικού συμφώνου και πρόκληση προς την Ευρώπη συνολικά» συνέχισε ο πρωθυπουργός και συμπλήρωσε. «Πρόκειται για κίνδυνο που καραδοκεί σε ζώνη ενδιαφέροντος και για τις ΗΠΑ».
Συνεχίζοντας ο κ. Μητσοτάκης τόνισε την προσήλωση της Ελλάδας στην ειρηνική επίλυση των διαφορών μεταξύ των κρατών. «Η Ελλάδα όσο πιστή παραμένει στα εθνικά της δίκαια τόσο σταθερά επιδιώκει ειρηνική επίλυση διαφορών. Eίναι πάντα έτοιμη για διάλογο», είπε σημειώνοντας ότι «υπηρετεί με προσήλωση την αποχή από κάθε απειλή ή χρήση βίας όπως προβλέπει η ιδρυτική συνθήκη της Ουάσιγκτον. Γι’ αυτό η χώρα μας υποδέχεται θετικά ένα πρώτο βήμα από την Τουρκία προς την κατεύθυνση της αποκλιμάκωσης».
Σχολιάζοντας την καλή στάση της Τουρκίας ο πρωθυπουργός αναφέρει πως «μένει να φανεί αν πρόκειται για ειλικρινή κίνηση ή πρόσκαιρο ελιγμό. Προσδοκούμε συνέπεια και συνέχεια από τους γείτονές μας»
«Αναμένουμε άμεσο καθορισμό ημερομηνίας για την έναρξη διερευνητικών επαφών με μόνο θέμα τη διευθέτηση των ζωνών στο Αιγαίο και την Αν. Μεσόγειο», πρόσθεσε και συνέχισε σχολιάζοντας στα μέτρα του μηχανισμού αποτροπής και της τηλεφωνικής γραμμής εποκοινωνίας μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας πως πρόκεται για μέτρα ευπρόσδχτα αλλά τεχνικά, μέτρα «που ακολούθησαν μια κρίση αλλά δεν την απέτρεψαν».
Αναφερόμενος στην αμυντική ενίσχυση της Ελλάδας, ο κ. Μητσοτάκης δήλωσε ότιενημέρωσε σχετικά τον κ. Στόλτενμπεργκ. «Η Ελλάδα είναι από τις λίγες χώρες που συστηματικά και την περίοδο της κρίσης ξόδευε πάνω από 2% του ΑΕΠ της για τις αμυντικές δαπάνες, είπε ο Κυρ. Μητσοτάκης, σημειώνοντας πως ακρογωνιαίος λίθος του ΝΑΤΟ είναι η αρχή της αλληλεγγύης. Η λέξη συμμαχία σημαίνει μαζί στη μάχη. Εν προκειμένου μαζί στη μάχη για την Ειρήνη, την Ασφάλεια, τη Συνεργασία».
Από την πλευρά του ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ εξέφρασε την εκτίμηση ότι ο μηχανισμός απεμπλοκής «μπορεί να βοηθήσει ώστε να δημιουργηθεί χώρος για διπλωματικές προσπάθειες».
Ο κ. Στόλτενμπεργκ χαρακτήρισε επίσης εποικοδομητικές τις συζητήσεις που έγιναν στις Βρυξέλλες στο πλαίσιο το ΝΑΤΟ και την εγκαθίδρυση μηχανισμού αποκλιμάκωσης «κάτι που σημαίνει δημιουργία απευθείας γραμμής διαλόγου 24 ώρες το 24ωρο για να διευκολύνουμε την αποκλιμάκωση» όπως είπε, τονίζοντας στη συνέχεια ότι πρέπει να υπάρχει πνεύμα αλληλεγγύης μεταξύ των συμμάχων με βάση το διεθνές δίκαιο.
Νωρίτερα, τον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ είχαν υποδεχθεί στο υπουργείο Εξωτερικών ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας και ο υπουργός Εθνικής ‘Αμυνας Νίκος Παναγιωτόπουλος.
Ο κ. Δένδιας παρέθεσε πρόγευμα εργασίας στον κ. Στόλτενμπεργκ. Στο επίκεντρο της συνάντησης, σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών, βρέθηκε η κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο, η διαδικασία διαλογισμού για το μέλλον της Συμμαχίας, καθώς και άλλα ζητήματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος.
Να σημειωθεί ότι ο κ. Στόλτενμπεργκ επισκέπτεται την Αθήνα μία μέρα μετά το ταξίδι του στην Άγκυρα όπου συναντήθηκε με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και τον υπουργό Εξωτερικών της Τουρκίας, Μελβούτ Τσαβούσογλου.
Οι επισκέψεις Στόλτενμπεργκ πραγματοποιούνται στο πλαίσιο των συζητήσεων για την περαιτέρω ανάπτυξη του μηχανισμού αποκλιμάκωσης κρίσεων επί του οποίου συμφώνησαν Αθήνα και Άγκυρα, και με φόντο τη συμφωνία Ελλάδας και Τουρκίας για την επανέναρξη των διερευνητικών επαφών. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι θετικό δείγμα από την τουρκική πλευρά για την αποκλιμάκωση στην Ανατολική Μεσόγειο αποτελεί η αποχώρηση του τουρκικού πλωτού γεωτρύπανου «Γιαβούζ» από την κυπριακή ΑΟΖ.
Ο κ. Στόλτενμπεργκ κατά την συνάντησή του με τον κ. Τσαβούσογλου χαιρέτισε την εγκαθίδρυση ενός μηχανισμού στρατιωτικής απεμπλοκής προκειμένου να μειωθεί ο κίνδυνος συμβάντων και ατυχημάτων στην Ανατολική Μεσόγειο, περιλαμβανομένης της δέσμευσης για τη χρήση μιας ασφαλούς τηλεφωνικής γραμμής (hotline) που έχει εγκαθιδρυθεί ανάμεσα στην Ελλάδα και στην Τουρκία.
Όπως είπε, «η δημιουργία του μηχανισμού επιτεύχθηκε μέσω της εποικοδομητικής δέσμευσης της Τουρκίας και της Ελλάδας στην έδρα του ΝΑΤΟ», «είμαστοι έτοιμοι να τον αναπτύξουμε περαιτέρω».
Ο γ.γ. του ΝΑΤΟ υποστήριξε πως «ο μηχανισμός απεμπλοκής μπορεί να βοηθήσει ώστε να δημιουργηθεί ο χώρος για διπλωματικές προσπάθειες. Πιστεύω ακράδαντα πως οι υποκείμενες διαφορές μπορούν τώρα να αντιμετωπιστούν μόνο μέσω διαπραγματεύσεων στο πνεύμα της αλληλεγγύης των Συμμάχων και του διεθνούς δικαίου».
Από την πλευρά του ο Τούρκος υπουργός υποστήριξε πως «η ένταση προκλήθηκε όταν η Ελλάδα έστειλε πολεμικά πλοία στην περιοχή όπου επιχειρούσε το δικό μας ερευνητικό πλοίο».
