Από την έντυπη έκδοση
Της Έφης Τριήρη
[email protected]
Σίγουρα είχε προεξοφληθεί από την αγορά, που έκανε αλλεπάλληλα ρεκόρ στις τελευταίες συνεδριάσεις πάνω στο νέο πακέτο μέτρων. Όμως, τυχαίνει να είναι πολύ μεγαλύτερο των προσδοκιών. Το «Αμερικανικό Σχέδιο Διάσωσης» που ανακοίνωσε ο νέος Δημοκρατικός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν ανέρχεται σε 1,9 τρισ. δολάρια και αποβλέπει στη στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων από την κρίση του κορονοϊού. Εάν τελικά περάσει από το Κογκρέσο, 1 τρισ. δολάρια θα δοθούν απευθείας σε νοικοκυριά, 415 δισ. δολάρια για την αντιμετώπιση του κορονοϊού και 440 δισ. δολάρια για τη στήριξη των μικρών επιχειρήσεων.
Αναλυτές των JP Morgan, Goldman Sachs και άλλων επενδυτικών τραπεζών εντυπωσιάστηκαν, καθώς είναι δύο φορές μεγαλύτερο από αυτό που περίμεναν, χαρακτηρίζοντάς το θετική έκπληξη. Όμως, η Wall Street απάντησε με πτώση, προσπαθώντας να μαντέψει τι «μέλλει γενέσθαι», εάν τα νέα μέτρα θα πυροδοτήσουν αύξηση του πληθωρισμού και πόσο και εάν τελικά θα υπάρξουν φορολογικές αυξήσεις. Στην αρχή της εβδομάδας, νέα στοιχεία στις ΗΠΑ έδειξαν ότι οι τιμές καταναλωτή αυξήθηκαν τον Δεκέμβριο, παρότι ο δομικός πληθωρισμός παρέμεινε σχετικά χαμηλός: ο δείκτης τιμών καταναλωτή αυξήθηκε 0,4% έναντι 0,2% τον Νοέμβριο. Στο 12μηνο, δε, αυξήθηκε 1,4%.
Ο Ντέιβιντ Νιουχάουζερ, γενικός διευθυντής του αντισταθμιστικού ταμείου Livermore Partners, παραλληλίζει το σχέδιο δαπανών με την προσπάθεια που έγινε τη δεκαετία του 1920 να ανακάμψει όσο το δυνατόν πιο γρήγορα η αγορά εργασίας, προειδοποιώντας ότι θα μπορούσε να προκαλέσει χρηματιστηριακή «φούσκα». «Το σχέδιο οδήγησε στο μεγάλο κραχ του 1929», λέει χαρακτηριστικά.
Οι σημερινές προβλέψεις κάνουν λόγο για ανάπτυξη 6% της αμερικανικής οικονομίας φέτος, με βάση το σενάριο ότι η ανάκαμψη θα γίνει αισθητή μετά τους πρώτους μήνες του έτους. Όμως, η πανδημία έχει μπει στην τρίτη φάση της με νέα έξαρση των κρουσμάτων, με το χρέος να έχει εκτιναχθεί στα ύψη – στην προεδρία Τραμπ έφθασε τα 7 τρισ. δολάρια και αναμένεται να αυξηθεί ακόμη περισσότερο. Άλλωστε δεν είναι η μοναδική φωνή που κάνει λόγο για «φούσκα», καθώς ήδη τόσο η αμερικανική χρηματιστηριακή αγορά όσο και άλλες κατηγορίες ενεργητικού θεωρούνται υπερτιμημένες και κινούνται πάνω σε «επισφαλείς» μελλοντικές προσδοκίες.
Κάποιοι αναλυτές από το Hoover Institution προειδοποιούν ότι τέτοιου είδους πακέτα δαπανών δεν προσφέρουν πάντα το επιθυμητό στήριγμα και στο τέλος καταλήγουν να συσσωρεύσουν και νέο χρέος. Κάποιοι επίσης πολιτικοί αναλυτές σημειώνουν ότι θα είναι δύσκολο να περάσει το πακέτο αυτό στο Κογκρέσο. Ίσως, κάποιες φορές πρέπει «να προσέχεις τι εύχεσαι», όπως λέει ο Νιουχάουζερ, αναφερόμενος στον κίνδυνο «φούσκας».