Από την έντυπη έκδοση
Του Α.Δ. Παπαγιαννίδη
[email protected]
Ας ξεκινήσουμε με κάτι από θετική ατμόσφαιρα. Με αφορμή την πρόοδο που παρατηρείται στις συζητήσεις της Alpha Bank με -Αμερικανούς- επενδυτές για τη διάθεση ενός χαρτοφυλακίου δανείων μέχρι και 10 δισ. ευρώ (Galaxy), που αποτελεί σχεδόν τα μισά από τα κόκκινα δάνειά της, οι Financial Times κάνουν μιαν αποτίμηση του Σχεδίου «Ηρακλής» που είχαμε αρχίσει να ξεχνάμε. (Αποτίμηση ως «σοβαρής προσπάθειας να καθαρίσουν οι συστημικές τράπεζες που έχουν σαμαρωθεί με κόκκινα δάνεια μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση»). Και η μεν απόφανση ότι η κίνηση αυτού του τύπου, ως διέξοδος προκειμένου «να αρχίσει το τραπεζικό σύστημα να επαναλειτουργεί» δεν έχει και κάτι το πολύ καινούργιο. όμως η εκτίμηση των κύκλων της εφημερίδας -εμβληματικού παρατηρητή των διεθνών οικονομικών και των αγορών, στη λεπτομέρειά τουςότι η (καίρια) τιμολόγηση του προϊόντος της τιτλοποίησης αναμένεται, αλλά σήμερα «οι επενδυτές σε χρέος κυνηγούν ευκαιρίες», αφήνει να φανεί μια θετική υπόσχεση.
Βέβαια, οι κινήσεις αυτές τιτλοποίησης στοιχείων ενεργητικού χαμηλής εξασφάλισης – είτε πρόκειται για δάνεια ιδιωτών είτε για επιχειρηματικάέχουν ως συνέχεια την παράλληλη χορήγηση κρατικής εγγύησης για ένα μέρος του συνολικού προϊόντος που θα δημιουργηθεί. Προηγήθηκε άλλωστε και η αντίστοιχη τιτλοποίηση, με λίγο-πολύ τέτοιο ύψος (7 δισ. ευρώ) από τη Eurobank. Πάντως, ενδιαφέρον με την εκτίμηση των παρατηρητών του διεθνούς συστήματος έγκειται στην επισήμανση ότι, παρ’ όλη την αίσθηση ότι πάλι κάτι από κόστος της κρατικής εγγύησης θα βαρύνει εντέλει το δημόσιο ταμείο, οι αγορές δεν δείχνουν τάση δυσπιστίας προς το ελληνικό χαρτί αφού οι αποδόσεις του δεν δείχνουν τάση απομάκρυνσης π.χ. από εκείνες του ιταλικού.
Πάμε τώρα ένα βήμα παρακάτω: η Moody’s, σε έκτακτο σημείωμά της, αξιολογώντας την επιταχυνόμενη αύξηση του ποσοστού των κόκκινων δανείων που έχουν περάσει πλέον σε servicers/εταιρείες διαχείρισης και έχουν φθάσει περίπου το 40% του συνόλου, θεωρεί ότι αποτελεί «credit positive» εξέλιξη. Η διπλή αυτή κίνηση, ελάφρυνσης των χαρτοφυλακίων των συστημικών από το κοκκίνισμα με την ανάθεση σε servicers πώλησης πακέτου από τα υπόλοιπα των χαρτοφυλακίων, γίνεται -αυτή τη στιγμή, πάντως- αποδεκτή απ’ όσους κοιτούν απέξω την εξέλιξη των πραγμάτων μετά την κρίση που έφερε, το νέο κύμα, η πανδημία του κορονοϊού.
Βέβαια, όλη αυτή η προσέγγιση δεν είναι σαφές κατά πόσον λαμβάνει αληθινά υπόψη την επίπτωση της νέας γενεάς προβλημάτων με το άγχος επιβίωσης και το στράγγισμα ρευστότητας των επιχειρήσεων – εκείνα ακριβώς που έκαναν προ εβδομάδων τον Γιάννη Στουρνάρα να επαναφέρει θέμα δημιουργίας bad bank ως ριζικότερης αντιμετώπισης των συνεχιζόμενων αδιεξόδων των συστημικών τραπεζών. (Μην ξεχνούμε ότι τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα, παρά την προσπάθεια που έχει γίνει, βρίσκονται ακόμη κάπου κοντά στο 40% του συνόλου. Με προσδοκία να πάνε σε ένα 28% μέσα στους επόμενους 12-18 μήνες).
Συνεχίζεται ωστόσο να υπάρχει η αίσθηση ότι και σε επίπεδο ΕΚΤ οι σκέψεις για τη δημιουργία bad bank σε ευρωπαϊκό επίπεδο πυκνώνουν – πληροφορίες του Reuters μιλούν για δημιουργία ομάδας εργασίας με αυτό ακριβώς το αντικείμενο, με μια ζαλιστική πρόβλεψη ότι μέχρι και μισό τρισεκατομμύριο ευρώ δανείων κινδυνεύουν να βρεθούν σε αδυναμία εξυπηρέτησης μετά την ολοκλήρωση της επίπτωσης της πανδημίας. Αυτό δεν σημαίνει ότι έπαψαν οι επίσημες αρνήσεις ενός τέτοιου ενδεχομένου από την κορυφή της ΕΚΤ («πρόωρη η συζήτηση» κατά τον αντιπρόεδρο Λουίς ντε Γκίντος).
Εν τω μεταξύ… Εν τω μεταξύ η διαχείριση των σχεδίων στήριξης της ρευστότητας από τα σχήματα ΤΕΠΙΧ/ΤΕΠΙΧ-ΙΙ/εγγυοδοσίας Αναπτυξιακής Τράπεζας έχει δημιουργήσει μια άβολη αίσθηση ότι οι αρχικές καθυστερήσεις και γραφειοκρατικές διαδικασίες που είχαν κάνει τον Άδωνι Γεωργιάδη να απευθύνει -μέσα Μαΐου- έκκληση στις τράπεζες να στηρίξουν άμεσα τις τράπεζες («να μην εξαντλούν σήμερα το τυπικό γράμμα του νόμου και την αυστηρότητα, αλλά με ευέλικτο τρόπο -εκεί φυσικά που γίνεταινα δίνουν γρήγορα τα δάνεια») και να δημιουργεί «παρατηρητήριο ρευστότητας» ώστε να παρακολουθείται η πορεία παροχής δανείων, πέρασαν σε σαφώς χειρότερη φάση. Και εκεί που ο, με πάντα ευαίσθητες τις κεραίες για το λαϊκό αίσθημα, Άδωνις ανέφερε το «σέβομαι απόλυτα την ανεξάρτητη λειτουργία των τραπεζών», μετακινήθηκε -μέσα Ιουνίου- σε αναφορά σε «σωρεία καταγγελιών» κατά των τραπεζών και των στελεχών τους και στο σύνθημα «τραπεζικά κριτήρια ναι, τραπεζική τυραννία όχι». Εντέλει, σε προειδοποίηση ότι «θα αφαιρέσω λεφτά από μια τράπεζα [που καθυστερεί] και θα προσθέσω λεφτά στην τράπεζα που πάει γρηγορότερα».
Το κλίμα περνάει γρήγορα στο αχός βαρύς ακούγεται, πολλά ντουφέκια πέφτουν.
