Από την έντυπη έκδοση
Του Βασίλη Κωστούλα
[email protected]
Δεν φταίει η εκπαιδευτική πολιτική του κράτους που δεν παρακολουθεί τις εξελίξεις στην αγορά εργασίας, αλλά η αγορά εργασίας που δεν παρακολουθεί τις εξελίξεις στην εκπαιδευτική πολιτική του κράτους. Είναι κι αυτή μια άποψη.
Τη διατύπωσε από το βήμα εκδήλωσης του Economist στην Αθήνα ο υπουργός Παιδείας, Κώστας Γαβρόγλου. Είναι απολύτως κατατοπιστική. Δίνει απαντήσεις σε μια σειρά από ερωτήματα που θα πρέπει να απασχολούν την πλειοψηφία της ελληνικής κοινωνίας.
Εξηγεί γιατί η Ελλάδα καταγράφει το υψηλότερο ποσοστό ανεργίας των νέων στην Ε.Ε. Εξηγεί γιατί οι ψηφιακές δεξιότητες στην Ελλάδα καταλαμβάνουν την προτελευταία θέση στην Ευρώπη, μόλις πάνω από τη Ρουμανία. Εξηγεί γιατί η Ελλάδα καταγράφει το υψηλότερο ποσοστό άνεργων πτυχιούχων στον ΟΟΣΑ. Εξηγεί γιατί οι επενδύσεις στην Ελλάδα ανέρχονται στο μισό του ευρωπαϊκού μέσου όρου.
Ο υπουργός Παιδείας μιας χώρας που διεκδικεί θέση στον διεθνή καταμερισμό εργασίας εντοπίζει το πρόβλημα απλώς στις επιχειρήσεις, οι οποίες «δεν δημιούργησαν τις ανάγκες που θα έπρεπε ώστε να κουμπώσουν εκείνες με τη δομή της τεχνικής εκπαίδευσης στη χώρα», δηλαδή των ΤΕΙ. Ο υπουργός Παιδείας μιας χώρας που χάνει κατά χιλιάδες τους πιο καταρτισμένους νέους της αμφισβητεί τις στατιστικές διεθνών οργανισμών όπως η Παγκόσμια Τράπεζα, η οποία «έχει εφαρμόσει καταστροφικές πολιτικές σε περιοχές όπως η Λατινική Αμερική», κι ως εκ τούτου δεν είναι αξιόπιστη να μας υποδείξει ότι το 1/3 των ελληνικών επιχειρήσεων δεν βρίσκει εργατικό δυναμικό με τις απαιτούμενες δεξιότητες.
Ο διαχωρισμός της εκπαίδευσης και της έρευνας από την αγορά εργασίας, ο δογματισμός στα πανεπιστήμια, η δαιμονοποίηση της επιχειρηματικότητας είναι βεβαίως διαχρονικά φαινόμενα στην Ελλάδα. Το έχει περιγράψει επιτυχώς στη «Ν» ο Kevin Featherstone. «Όταν οι λέξεις “κέρδος” και “επιχειρηματικότητα” θεωρούνται βρόμικες, τότε υπάρχει μια πολιτιστική αναντιστοιχία με το διεθνές οικονομικό σύστημα στο οποίο η Ελλάδα ανήκει εθελοντικά».
Όμως μικρή αξία έχει τι πιστεύει ένας καθηγητής στο London School of Economics. «Τα ιδιωτικά πανεπιστήμια, και μάλιστα τα ιδιωτικά πανεπιστήμια υψηλού επιπέδου, το Χάρβαρντ, το London School of Economics, το Στάνφορντ και τα λοιπά, θα μπορούσα να πω καμιά τριανταριά, έφτιαξαν νοοτροπίες και οδήγησαν στο να έχουν 28 άνθρωποι σε όλον τον πλανήτη συγκεντρωμένο τον πλούτο στα χέρια τους» (Θανάσης Παπαχριστόπουλος, μέχρι πρότινος βουλευτής της κυβερνητικής πλειοψηφίας).
Ας μην απορεί κανείς λοιπόν. Πολλές από τις εξελίξεις της 4ης βιομηχανικής επανάστασης «ίσως δεν θα είναι προσβάσιμες από τη χώρα μας» (Νικόλας Μαυρίδης, Interactive Robots & Media Lab), όπου η προσφορά εργασίας θα μειωθεί κατά 13% μέσα στα επόμενα 10 χρόνια (Steve Bainbridge, Cedefop). Διότι θα υπάρχουν λιγότεροι νέοι και περισσότεροι συνταξιούχοι.
