Skip to main content

Άδηλο το μέλλον

Από την έντυπη έκδοση

Του Μωυσή Λίτση
[email protected]

Τα χειρότερα φαίνεται να αποφεύχθηκαν προς το παρόν στη σύνοδο κορυφής της Ε.Ε. για το προσφυγικό. Δεν υπήρξε καμία αναφορά σε κλείσιμο συνόρων με την Ελλάδα, καμία συζήτηση για αποπομπή από τη Σένγκεν, με την πίεση για επίλυση της προσφυγικής κρίσης να μεταφέρεται προς την Τουρκία, με την οποία θα υπάρξει ειδική έκτακτη σύνοδος στις 6 Μαρτίου.

«Στόχος είναι η ταχεία αναχαίτιση των προσφυγικών ροών, η προστασία των εξωτερικών συνόρων, η μείωση της παράνομης μετανάστευσης και η διαφύλαξη της ακεραιότητας του χώρου Σένγκεν», υπογραμμίζουν οι Ευρωπαίοι ηγέτες στο κείμενο συμπερασμάτων τους για το προσφυγικό στη σύνοδο κορυφής.

Το κείμενο συμπερασμάτων μοιάζει ωστόσο με προσωρινή «εκεχειρία» στον αδυσώπητο πόλεμο που έχει ξεσπάσει εντός Ε.Ε., με την απροθυμία των κρατών-μελών να αναλάβουν μερίδιο στην αντιμετώπιση της κρίσης και την αδήριτη ανάγκη για κοινή ευρωπαϊκή αντιμετώπιση ενός προβλήματος που έχει φορτωθεί δυσβάστακτα στις ελληνικές πλάτες της τριπλής κρίσης, οικονομικής, κοινωνικής και ανθρωπιστικής.

Άλλωστε, την ίδια στιγμή που οι Ευρωπαίοι ηγέτες φάνηκαν να καταλήγουν σε ένα συμβιβαστικό κείμενο προθέσεων, που μοιάζει να βάζει στην άκρη τις ενδοευρωπαϊκές αντιθέσεις, η Αυστρία προχωρούσε στη μονομερή εφαρμογή της ημερήσιας ποσόστωσης για 80 αιτούντες άσυλο και 3.200 μετανάστες.

Η επανεθνικοποίηση της πολιτικής στην αντιμετώπιση του προσφυγικού προβλήματος, που βρίσκει έκφραση στην ανέγερση νέων τειχών προς αναχαίτιση του προσφυγικού-μεταναστευτικού ρεύματος, αλλά και οι κραυγές περί κλεισίματος των ελληνικών συνόρων με τους βόρειους γείτονες (ΠΓΔΜ, Βουλγαρία) απειλούν να δημιουργήσουν μια μείζονα ανθρωπιστική κρίση στην Ελλάδα αλλά και τα Βαλκάνια ευρύτερα, όπου κινδυνεύουν να εγκλωβιστούν χιλιάδες άνθρωποι σε συνθήκες για τις οποίες θα έπρεπε να ντρέπεται η πολιτισμένη και αναπτυγμένη οικονομικά Ευρώπη.

Στον αντίποδα των σκληρών της Ομάδας του Βίσεγκραντ (Ουγγαρία, Πολωνία, Σλοβακία, Τσεχία), αλλά και της Αυστρίας, που πρωτοστατούν στην πολιτική των «κλειστών συνόρων», η πορτογαλική κυβέρνηση διαμηνύει την πρόθεσή της να φιλοξενήσει έως και 5.800 πρόσφυγες επιπλέον των 4.500 που έχει αποδεχθεί στο πλαίσιο των ευρωπαϊκών ποσοστώσεων.

Η προσφυγική κρίση αναδεικνύεται σε μεγαλύτερη πρόκληση και από αυτό ακόμη το ενδεχόμενο ενός Grexit, για το μέλλον του ευρωπαϊκού εγχειρήματος.

Η επιστροφή των συνοριακών ελέγχων απειλεί να τινάξει στον αέρα το μόνο ορατό άμεσα ευεργέτημα από την ένταξη στην Ε.Ε. για χιλιάδες Ευρωπαίους πολίτες, αυτού της ελεύθερης διακίνησης πολιτών, ρίχνοντας κι άλλο λάδι στον επελαύνοντα εθνικισμό που τόσα δεινά συσσώρευσε κατά το όχι και πολύ μακρινό παρελθόν στην Ευρώπη.

Αν στην προσφυγική κρίση προστεθεί και η αβεβαιότητα ενός Brexit, τότε φαντάζει ακόμη πιο άδηλο το μέλλον του ευρωπαϊκού εγχειρήματος.