Από την έντυπη έκδοση
Η νομισματική κρίση που έχει ξεσπάσει στη Ρωσία αφήνει ήδη βαθιές «ουλές» στην οικονομία, επηρεάζοντας το πολιτικό σύστημα της χώρας, αλλά και τις σχέσεις της Μόσχας με τις άλλες παγκόσμιες δυνάμεις.
Οι κυβερνήσεις της Δύσης επέλεξαν τις κυρώσεις ως «τιμωρία» της Ρωσίας για την προσάρτηση της ουκρανικής χερσονήσου της Κριμαίας.
Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν φαίνεται πως είχε θεωρήσει αρχικά ότι ο κόσμος θα αποδεχθεί κάποια στιγμή το τολμηρό του εγχείρημα. Το Κρεμλίνο είχε θεωρήσει ότι το οικονομικό κόστος από τις κυρώσεις της Δύσης, αν και σημαντικό, θα ήταν διαχειρίσιμο.
Αρχικά, οι πιθανότητες ήταν με το μέρος του Ρώσου προέδρου, ο οποίος είχε ποντάρει στους στενούς δεσμούς που καλλιεργούσε επί χρόνια με σημαντικούς εμπορικούς εταίρους, όπως η Γερμανία.
Οι υπολογισμοί του όμως αποδείχθηκαν λανθασμένοι.
Οι κυρώσεις ήταν ένας από τους λόγους που οδήγησαν τη ρωσική οικονομία στην ύφεση. Στη συνέχεια επήλθε και δεύτερο χτύπημα, που ούτε η Δύση ούτε η Ρωσία είχαν προβλέψει: Το κραχ στις τιμές του πετρελαίου.
Ο πρόεδρος Πούτιν βρίσκεται αντιμέτωπος με τις σημαντικότερες προκλήσεις που έχει έως τώρα αντιμετωπίσει στη 15ετή θητεία του ως ηγέτης της Ρωσίας.
Η απομόνωση της Ρωσίας και οι αλλαγές στο γεωπολιτικό χάρτη που επιφέρει η πτώση των πετρελαϊκών τιμών περιορίζουν τις στρατηγικές επιλογές του Ρώσου προέδρου.
Εάν επιλέξει την οδό της υποχώρησης, υιοθετώντας πιο διαλλακτική στάση στη διένεξη με την Ουκρανία, θα ανοίξει τον δρόμο για άρση των κυρώσεων και σταδιακή αποκατάσταση της εμπιστοσύνης.
Η άλλη εναλλακτική είναι να εμμείνει στη στάση που ακολουθεί έως τώρα, εντείνοντας το ψυχροπολεμικό κλίμα και απομονώνοντας ακόμη περισσότερο τη ρωσική οικονομία.
Ο πόλεμος των κυρώσεων μετράει, μέχρι στιγμής, «θύματα» και από τις δύο πλευρές.
Μπορεί για τη ρωσική οικονομία το κόστος να είναι μεγαλύτερο, όμως οι παράπλευρες απώλειες για την Ευρώπη είναι εξίσου σοβαρές.
Ο πρόεδρος Πούτιν έχει στα χέρια του δυνατά «όπλα» και έχει αποδείξει ότι μπορεί να τα χρησιμοποιήσει εξίσου αποτελεσματικά.
Η ματαίωση του αγωγού South Stream επιφέρει μείζον πλήγμα στις φιλοδοξίες της Ευρώπης για ενεργειακή επάρκεια. Σε οικονομικό επίπεδο, η διάρρηξη των σχέσεων με τη Ρωσία -τον τρίτο μεγαλύτερο εμπορικό εταίρο της Ε.Ε.- δεν ευνοεί τις προσπάθειες των Ευρωπαίων για επανεκκίνηση της ανάπτυξης.
Για αρκετούς αναλυτές, Ε.Ε. και ΗΠΑ έχουν πέσει στην «παγίδα των κυρώσεων». Για τη Ρωσία, δεν υπήρχε ποτέ επιλογή να ανταγωνισθεί οικονομικά με τη Δύση.
Εάν δεν υπάρξει αλλαγή στάσης σε κάποια από τις δύο πλευρές, τότε παραμένει ορατός ο κίνδυνος για νέα και ίσως πιο επικίνδυνα αντίποινα.
ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΚΟΤΣΟΒΟΥ – [email protected]
