Δημήτρης Ζοπουνίδης,
Αναλυτής σε θέματα διοίκησης αεροπορικών μεταφορών
Φοιτητής, Τμήμα Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων, Πανεπιστήμιο Μακεδονίας,
Ιδρυτής aviationlife.gr
Η Διεθνής Ένωση Αεροπορικών Μεταφορών (IATA) δημοσίευσε στοιχεία που αποκαλύπτουν ότι η πανδημία COVID-19 είχε καταστροφικές επιπτώσεις στη διεθνή συνδεσιμότητα, επηρεάζοντας την κατάταξη των πιο συνδεδεμένων πόλεων στον κόσμο.
Το Λονδίνο, η νούμερο ένα πιο συνδεδεμένη πόλη στον κόσμο το Σεπτέμβριο του 2019, σημείωσε μείωση της συνδεσιμότητας κατά 67%. Μέχρι το Σεπτέμβριο του 2020, είχε πέσει στον αριθμό οκτώ της κατάταξης. Στην Ευρώπη πλέον, το Παρίσι ξεπέρασε το Λονδίνο.
Η Σαγκάη είναι πλέον η κορυφαία πόλη σε θέματα συνδεσιμότητας με τις τέσσερις κορυφαίες πόλεις με περισσότερες συνδέσεις στην Κίνα – Σαγκάη, Πεκίνο, Γκουάνγκτζου και Τσενγκντού.
Η Νέα Υόρκη (-66% πτώση της συνδεσιμότητας), το Τόκιο (-65%), η Μπανγκόκ (-81%), το Χονγκ Κονγκ (-81%) και η Σεούλ (-69%) έχουν βγει από την πρώτη δεκάδα.
Η μελέτη αποκαλύπτει ότι οι πόλεις με μεγάλο αριθμό εσωτερικών συνδέσεων κυριαρχούν αυτή την περίοδο, δείχνοντας το βαθμό στον οποίο έχει διακοπεί η διεθνής συνδεσιμότητα.
«Η δραματική αλλαγή στις κατατάξεις συνδεσιμότητας καταδεικνύει την κλίμακα στην οποία έχει αναδιαταχθεί η συνδεσιμότητα του κόσμου τους τελευταίους μήνες. Αλλά το σημαντικό σημείο είναι ότι η κατάταξη δεν άλλαξε λόγω της βελτίωσης της συνδεσιμότητας. Αυτή μειώθηκε συνολικά σε όλες τις αγορές. Η κατάταξη μετατοπίστηκε επειδή η κλίμακα της μείωσης ήταν μεγαλύτερη για ορισμένες πόλεις από άλλες. Δεν υπάρχουν νικητές, μόνο μερικοί παίκτες που υπέστησαν λιγότερους τραυματισμούς. Σε σύντομο χρονικό διάστημα έχουμε χάσει έναν αιώνα προόδου στην σύνδεση των πόλεων και των ανθρώπων και τη σύνδεση των αγορών. Το μήνυμα που πρέπει να λάβουμε από αυτήν τη μελέτη είναι η επείγουσα ανάγκη να ξαναχτίσουμε το παγκόσμιο δίκτυο αερομεταφορών », δήλωσε ο Sebastian Mikosz, Ανώτερος Αντιπρόεδρος της IATA για τις Εξωτερικές Σχέσεις των Μελών.
Η 76η Ετήσια Γενική Συνέλευση της IATA κάλεσε τις κυβερνήσεις να ανοίξουν με ασφάλεια τα σύνορα χρησιμοποιώντας τα γρήγορα τεστ.
«Τα συστηματικά γρήγορα τεστ των ταξιδιωτών είναι η άμεση λύση για την ανοικοδόμηση της συνδεσιμότητας που έχουμε χάσει. Η τεχνολογία υπάρχει. Οι κατευθυντήριες γραμμές για την εφαρμογή έχουν αναπτυχθεί. Τώρα πρέπει να την εφαρμόσουμε, πριν η ζημιά στο παγκόσμιο δίκτυο αερομεταφορών γίνει ανεπανόρθωτη », δήλωσε ο Mikosz.
Οι αεροπορικές μεταφορές είναι ένας σημαντικός κινητήρας της παγκόσμιας οικονομίας
Σε κανονικές συνθήκες, περίπου 88 εκατομμύρια θέσεις εργασίας και 3,5 τρισεκατομμύρια δολάρια σε ΑΕΠ υποστηρίζονται από τις αερομεταφορές. Περισσότερο από το ήμισυ αυτής της απασχόλησης και της οικονομικής αξίας κινδυνεύει από την κατάρρευση της παγκόσμιας ζήτησης αεροπορικών ταξιδιών.
«Οι κυβερνήσεις πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι υπάρχουν μείζονες συνέπειες για τη ζωή και τη διαβίωση των ανθρώπων. Τουλάχιστον 46 εκατομμύρια θέσεις εργασίας που υποστηρίζονται από τις αεροπορικές μεταφορές κινδυνεύουν. Και η ισχύς της οικονομικής ανάκαμψης από την COVID-19 θα διακυβευτεί σοβαρά χωρίς την υποστήριξη ενός λειτουργικού δικτύου αερομεταφορών », δήλωσε ο Mikosz.
Ο δείκτης αεροπορικής συνδεσιμότητας της IATA μετρά πόσο καλά συνδέονται οι πόλεις μιας χώρας με άλλες πόλεις σε όλο τον κόσμο, κάτι που είναι κρίσιμο για το εμπόριο, τον τουρισμό, τις επενδύσεις και άλλες οικονομικές ροές. Πρόκειται για ένα σύνθετο μέτρο που αντικατοπτρίζει τον αριθμό των θέσεων προς τους προορισμούς που εξυπηρετούνται από τα μεγάλα αεροδρόμια μιας χώρας και την οικονομική σημασία αυτών των προορισμών.
Η πανδημία επηρεάζει τη συνδεσιμότητα ανά περιοχή (Απρίλιος 2019-Απρίλιος 2020, μέτρο δείκτη συνδεσιμότητας IATA)
Η Αφρική υπέστη μείωση 93% στη συνδεσιμότητα. Η Αιθιοπία κατάφερε να ξεπεράσει την τάση. Κατά το πρώτο κύμα της πανδημίας τον Απρίλιο του 2020, η Αιθιοπία διατήρησε συνδέσεις με 88 διεθνείς προορισμούς. Πολλές αεροπορικές αγορές που βασίζονται στον τουρισμό, όπως η Αίγυπτος, η Νότια Αφρική και το Μαρόκο, επηρεάστηκαν ιδιαίτερα.
Η Ασία-Ειρηνικός σημείωσε μείωση της συνδεσιμότητας κατά 76%. Οι ισχυρότερες εγχώριες αεροπορικές αγορές, όπως η Κίνα, η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα είχαν καλύτερες επιδόσεις μεταξύ των πιο συνδεδεμένων χωρών της περιοχής. Παρά τη σχετικά μεγάλη αγορά εσωτερικών αερομεταφορών, η Ταϊλάνδη επηρεάστηκε σοβαρά ίσως λόγω της μεγάλης εξάρτησης της χώρας από το διεθνή τουρισμό.
Η Ευρώπη παρουσίασε πτώση 93% στη συνδεσιμότητα. Οι ευρωπαϊκές χώρες σημείωσαν σημαντικές μειώσεις στις περισσότερες αγορές, αν και η ρωσική συνδεσιμότητα διατηρήθηκε καλύτερα από τις χώρες της Δυτικής Ευρώπης.
Οι χώρες της Μέσης Ανατολής σημείωσαν μείωση συνδεσιμότητας κατά 88%. Με εξαίρεση το Κατάρ, τα επίπεδα σύνδεσης μειώθηκαν κατά περισσότερο από 85% για τις πέντε πιο συνδεδεμένες χώρες της περιοχής του Κόλπου. Παρά το κλείσιμο των συνόρων, το Κατάρ επέτρεψε στους επιβάτες να διέρχονται μεταξύ πτήσεων. Ήταν επίσης ένας σημαντικός κόμβος για το αεροπορικό φορτίο.
Η συνδεσιμότητα της Βόρειας Αμερικής μειώθηκε κατά 73%. Η συνδεσιμότητα του Καναδά (πτώση -85%) χτυπήθηκε περισσότερο από τις Ηνωμένες Πολιτείες (-72%). Εν μέρει, αυτό αντικατοπτρίζει τη μεγάλη εγχώρια αεροπορική αγορά στις Ηνωμένες Πολιτείες, η οποία παρά τη σημαντική μείωση των επιβατών, συνέχισε να υποστηρίζει τη συνδεσιμότητα.
Η Λατινική Αμερική υπέστη κατάρρευση 91% στη συνδεσιμότητα. Το Μεξικό και η Χιλή απέδωσαν σχετικά καλύτερα από τις άλλες συνδεδεμένες χώρες, ίσως λόγω του χρονικού διαστήματος των εσωτερικών lockdown σε αυτές τις χώρες και του πόσο αυστηρά εφαρμόστηκαν.
Η κατάσταση πριν την πανδημία
Πριν από την πανδημία COVID-19, η αύξηση της αεροπορικής συνδεσιμότητας ήταν μια παγκόσμια επιτυχία. Τις δύο τελευταίες δεκαετίες, ο αριθμός των πόλεων που συνδέονται άμεσα αεροπορικώς (συνδέσεις ζεύγους πόλεων) υπερδιπλασιάστηκε ενώ ήταν σε εξέλιξη. Την ίδια περίοδο, το κόστος των αεροπορικών ταξιδιών μειώθηκε κατά περίπου το μισό.
Οι δέκα πιο συνδεδεμένες χώρες στον κόσμο σημείωσαν κυρίως σημαντικές αυξήσεις κατά την περίοδο 2014-2019. Οι Ηνωμένες Πολιτείες παρέμειναν η πιο συνδεδεμένη χώρα, με αύξηση 26%. Η Κίνα, στη δεύτερη θέση, αύξησε τη συνδεσιμότητα κατά 62%. Άλλες κορυφαίες χώρες στη συνδεσιμότητα που βρίσκονται στην δεκάδα, ήταν η τέταρτη Ινδία (+ 89%) και η ένατη θέση στην Ταϊλάνδη (+ 62%).
Η έρευνα της IATA διερεύνησε τα οφέλη της αυξημένης συνδεσιμότητας αέρα
Τα ξεχωριστά συμπεράσματα ήταν:
- Ένας θετικός σύνδεσμος μεταξύ συνδεσιμότητας και παραγωγικότητας. Η αύξηση της συνδεσιμότητας κατά 10%, σε σχέση με το ΑΕΠ μιας χώρας, θα αυξήσει τα επίπεδα παραγωγικότητας της εργασίας κατά 0,07%.
- Ο αντίκτυπος είναι μεγαλύτερος για τις αναπτυσσόμενες χώρες. Οι επενδύσεις στην ικανότητα και στην αξιοποίηση των αεροπορικών μεταφορών σε χώρες όπου η συνδεσιμότητα είναι επί του παρόντος σχετικά χαμηλή θα έχουν πολύ μεγαλύτερο αντίκτυπο στην παραγωγικότητα και την οικονομική επιτυχία τους σε σχέση με ένα παρόμοιο επίπεδο επενδύσεων σε μια σχετικά ανεπτυγμένη χώρα.
- Τα τουριστικά έσοδα μπορούν να μετατραπούν σε επενδύσεις για να σχηματίσουν νέα κεφάλαια. Οι αεροπορικές μεταφορές συνέβαλαν σε μεγαλύτερες ευκαιρίες απασχόλησης και ευρύτερα οικονομικά οφέλη μέσω των τουριστικών καταλυτικών επιπτώσεων, ιδίως σε μικρά νησιωτικά κράτη. Στις οικονομίες των αναδυόμενων αγορών, ενδέχεται να υπάρχει διαρθρωτική έλλειψη ζήτησης, οπότε οι τουριστικές δαπάνες μπορούν να καλύψουν το κενό.
- Τα φορολογικά έσοδα αυξάνονται από την ενισχυμένη οικονομική δραστηριότητα. Η αεροπορική συνδεσιμότητα διευκολύνει την οικονομική δραστηριότητα και την ανάπτυξη σε μια δεδομένη χώρα, η οποία μπορεί να έχει θετικό αντίκτυπο στα κυβερνητικά φορολογικά έσοδα.
Κλείνοντας, κρίνεται ζωτικής σημασίας και είναι εξαιρετικά σημαντικό να βρεθούν οι τρόποι τόσο στήριξης όσο και επανάκαμψης της αεροπορικής βιομηχανίας. Άλλωστε, ένας από τους κινητήριους μοχλούς για την παγκόσμια οικονομία, δραστηριοποίηση και επιχειρηματικότητα είναι ο κλάδος των αερομεταφορών. Η ιστορία πάντως, δείχνει πως οι Αερομεταφορές, είναι ένας «διαχρονικός κλάδος» καθώς έπειτα και από άλλες, μεγάλες και παγκόσμιες κρίσεις ( 11/09/2001, παγκόσμια οικονομική κρίση 2008), προσαρμόστηκε, ορθοπόδησε και απογειώθηκε σε υψηλά επίπεδα ανάπτυξης. Οπότε, έπειτα από κάποιες αναδιαρθρώσεις, αναβαθμίσεις στις υπηρεσίες, νέους κανόνες, ψηφιακές μετατροπές κάποιων λειτουργιών (βλ. ανάλυση στη Ναυτεμπορική εδώ: https://www.naftemporiki.gr/finance/story/1660674), καθώς και νέους τρόπους «απογείωσης», ο αεροπορικός κλάδος θα βρει τον τρόπο να ανακάμψει.
Για περισσότερες αναλύσεις σχετικά με τον τομέα των αερομεταφορών και τις εξελίξεις σε θέματα διοίκησης αεροπορικών μεταφορών καθώς και χρηματοοικονομικές εξελίξεις αυτών, έχει δημιουργηθεί ένα νέο εγχείρημα με επιστημονική προσέγγιση, aviationlife.gr.
