Από την έντυπη έκδοση
Της Νικόλ Λειβαδάρη
[email protected]
Το καλό νέο είναι πως στην αυριανή συνεδρίαση του Eurogroup θα μπει, επίσημα πια, στο τραπέζι η αλλαγή των ευρωπαϊκών δημοσιονομικών κανόνων – το σπάσιμο, δηλαδή, του δημοσιονομικού «γύψου» του Συμφώνου Σταθερότητας και του Μάαστριχτ.
Το κακό νέο είναι πως κάθε φορά που η Ευρώπη ανοίγει συζήτηση επί καταστατικών συνθηκών, τον λογαριασμό τον πληρώνει ο Νότος. Από το απονενοημένο διάβημα της Ντοβίλ, με την υπογραφή Σαρκοζί και Μέρκελ, το 2010, έως το ρεσάλτο του Σόιμπλε με την απειλή του Grexit το 2015, η ενωμένη Ευρώπη έχει διαπρέψει στο να μετατρέπει τις κρίσεις σε τραγωδίες.
Είναι βέβαιο ότι το 2021 δεν είναι 2010 και πως η κρίση χρέους δεν είναι ίδια με την κρίση της πανδημίας. Με το χρέος της Ιταλίας να ίπταται στο 160% του ΑΕΠ και της Γαλλίας να φθάνει στο 100%, το «φρένο» του 60% του Συμφώνου Σταθερότητας για το χρέος μοιάζει πια με ιστορικό ανέκδοτο. Επιπλέον, στο τραπέζι του Eurogroup δεν βρίσκεται πια ο Σόιμπλε, ούτε οι επίγονοί του, αλλά ο Όλαφ Σολτς, που στις 26 του μήνα διεκδικεί την καγκελαρία της Γερμανίας μαζί με μια ιστορική νίκη των Σοσιαλδημοκρατών. Και στη Γαλλία ο Μακρόν έχει συστήσει επιτροπή που δεν συζητά απλώς αλλαγή των δημοσιονομικών κανόνων, αλλά ακόμη και διαγραφή του χρέους της πανδημίας.
Η πιο συντηρητική προσέγγιση στη Γαλλία, όπως αυτή του Αλέν Μινς, πρώην συμβούλου του Εντουάρ Μπαλαντίρ και του Νικολά Σαρκοζί, δείχνει στην κατεύθυνση περιορισμένου «κουρέματος» με rollover του χρέους – δηλαδή μετακύλισή του σε ομόλογα μακράς διάρκειας.
Οι πιο ριζικές προτάσεις δείχνουν πλήρη διαγραφή των κρατικών χρεών που έχουν αγοραστεί από την ΕΚΤ, η οποία πλέον έχει στα χέρια της περίπου το ένα τέταρτο του συνολικού χρέους της Ευρωζώνης. Και σ’ αυτή την πρόταση συσπειρώνονται από ριζοσπάστες όπως ο Ζαν Λικ Μελανσόν έως μετριοπαθείς κεντροαριστεροί όπως ο σοσιαλιστής, πρώην υπουργός Ανάπτυξης Αρνό Μοντεμπούρ.
Αυτή όμως είναι η μία όψη. Η άλλη μάλλον είναι η ευρωπαϊκή «Συμμαχία Ευθύνης» – της εκστρατείας της οποίας ηγείται από το καλοκαίρι o υπουργός Οικονομικών της Αυστρίας Γκέρνοτ Μπλιούμελ, διεκδικώντας την επιστροφή της Ευρώπης στη «δημοσιονομική τάξη» και στους κανόνες του χρέους.
