Στα ύψη έχουν «σκαρφαλώσει» τα ναύλα και τα ασφάλιστρα για τα πλοία που εισέρχονται στο νέο θαλάσσιο διάδρομο που έχει «στήσει» η Ουκρανία, μετά το τέλος της κοινής πρωτοβουλίας με τη Ρωσία το καλοκαίρι.
Όπως αναφέρει ο ναυλομεσιτικός οίκος Xclusiv Shipbrokers, ο νεοσύστατος – από την ουκρανική κυβέρνηση – διάδρομος μεταφοράς σιτηρών στη Μαύρη Θάλασσα αποζημιώνει τους πλοιοκτήτες που λαμβάνουν το ρίσκο να στείλουν τα βαπόρια τους εκεί.
Οι αναλυτές αναφέρουν πως τα μέσα ημερήσια έσοδα για τα bulk carriers τύπου handysize στη spot αγορά διαμορφώνονταν στο τέλος της εβδομάδας στα 12.144 δολάρια. Ένα ίδιου τύπου bulker που επισκέπτεται τα λιμάνια της Ουκρανίας βόρεια του Δούναβη για τη μεταφορά σιτηρών αποκομίζει περισσότερα από 40.000 δολάρια την ημέρα.
Οι Ουκρανοί εγγυώνται για την ασφάλεια των πλοίων, αλλά είναι εμφανής ο κίνδυνος που απορρέει από τη μη συμμετοχή πλέον της Ρωσίας στον διάδρομο. Την περασμένη εβδομάδα, ένα πλοίο με τουρκική σημαία βρέθηκε αντιμέτωπο με έκρηξη, ενώ έπλεε κοντά στην είσοδο της διώρυγας Sulina στα σύνορα Ουκρανίας-Ρουμανίας. Στην αρχή έγινε λόγος για νάρκη, αλλά οι τουρκικές ναυτιλιακές αρχές το διέψευσαν.
Αύξηση έως 4% στα ασφάλιστρα
Σε κάθε περίπτωση, όμως, το ενισχυμένο ρίσκο διέλευσης της περιοχής επιφέρει σημαντική αύξηση στα ασφάλιστρα.
Όπως λένε στη «Ν» οι Ειρήνη Διαμαντάρα και Δημήτρης Ρουμελιώτης, στελέχη του τμήματος Έρευνας και Αποτιμήσεων της Xclusiv Shipbrokers, από τα τέλη Σεπτεμβρίου η θαλάσσια ασφαλιστική αγορά ξεκίνησε να προετοιμάζεται για την παροχή κάλυψης κινδύνου πολέμου για τις αποστολές σιτηρών της Ουκρανίας στη Μαύρη Θάλασσα.
«Όσα περισσότερα πλοία στέλνει και προστατεύει η Ουκρανία στον διάδρομο, τόσο περισσότερο ενθαρρύνει τους ασφαλιστές να παράσχουν κάλυψη και τους πλοιοκτήτες να στέλνουν πλοία για πρόσθετα ταξίδια» σημειώνουν οι αναλυτές και τονίζουν ότι οι ασφαλιστές του Λονδίνου αναφέρουν ενεργά την κάλυψη κινδύνου πολέμου για βαπόρια που κατευθύνονται προς τα λιμάνια της Ουκρανίας.
«Πάντα σε περιοχές υψηλού κινδύνου και δη σε ζώνες κινδύνου πολέμου καταγράφονται war risks premiums (πρόσθετα ασφάλιστρα λόγω πολέμου). Είναι βέβαιο ότι στην προκειμένη περίπτωση οι πλοιοκτήτες που στέλνουν τα βαπόρια τους εκεί καταβάλλουν τέτοια premiums» εξηγούν οι δύο αναλυτές.
Επικαλούμενοι πληροφορίες της αγοράς, τονίζουν ότι η αύξηση στα ασφάλιστρα των επίμαχων πλοίων αγγίζει το 2,5 – 4%, ενώ στα ίδια επίπεδα κινείται και η άνοδος στην ασφάλιση των φορτίων.
Φυσικά, οι πλοιοκτήτες που καταβάλουν και τα ασφάλιστρα αποζημιώνονται από τα πολύ υψηλά ναύλα. Ωφελημένοι, όμως, είναι και οι έμποροι, αυτοί δηλαδή που αγοράζουν τα φορτία με τα σιτηρά, καθώς, όπως εξηγούν οι αναλυτές της Xclusiv Shipbrokers, τα περισσότερα φορτία από την Ουκρανία αγοράζονται με έκπτωση σήμερα. Έτσι, αντισταθμίζεται το υψηλό κόστος μεταφοράς.
Ένα αρνητικό, για όσους συμμετέχουν στις διαδικασίες, στοιχείο που συνδέεται με την ασφαλιστική κάλυψη των πλοίων είναι τα νέα όρια για την προστασία από τον κίνδυνο πολέμου και την κάλυψη αποζημίωσης που τέθηκαν σε ισχύ φέτος. Συγκεκριμένα, από τον Φεβρουάριο η κάλυψη έχει μειωθεί σε 80 εκατ. δολάρια, από 500 εκατ. δολάρια, για προσεγγίσεις λιμανιών σε Ρωσία, Ουκρανία και Λευκορωσία.
Περί τα 20 πλοία στον διάδρομο
Πηγές της Διεθνούς Ένωσης Ναυτικών Ασφαλίσεων (IUMI) επεσήμαναν στη «Ν» πως περίπου 20 πλοία έφυγαν από την Οδησσό με σιτηρά από τις 16 Σεπτεμβρίου του τρέχοντος έτους έως και χθες, μέσω του νέου θαλάσσιου διαδρόμου της Ουκρανίας. Ωστόσο, δεν υπάρχουν ακόμη ακριβείς πληροφορίες για το ασφαλιστικό status αυτών των πλοίων, είτε αφορά κύτος, είτε φορτίο.
Σε σύγκριση με την ίδια περίοδο πέρυσι, αυτές οι αποστολές φορτίων αντιστοιχούν περίπου στο 10% όσων έγιναν υπό την επιτήρηση της πρωτοβουλίας που είχαν δημιουργήσει από κοινού ΟΗΕ, Τουρκία, Ουκρανία και Ρωσία. Οι καθυστερήσεις, από την άλλη, φαίνεται πως είναι λιγότερες, καθώς ο έλεγχος των λιμενικών κινήσεων είναι μικρός.
Στις 10 Οκτωβρίου έφτασαν με επιτυχία στα λιμάνια Οδησού και Τσορνομόρσκ τρία πλοία μεταφοράς χύδην ξηρού φορτίου και γενικού φορτίου, σύμφωνα με ουκρανικά μέσα ενημέρωσης, τα οποία επιβεβαιώνονται από δεδομένα της ναυτιλιακής πύλης MarineTraffic.
Ξεχωριστή ανάλυση που εκπόνησε το Bloomberg κατέδειξε ότι πλοία που έχουν φύγει από τα λιμάνια της Ουκρανίας στη Μαύρη Θάλασσα έχουν ήδη φτάσει σε Ρουμανία, Ισραήλ, Ιταλία και Βουλγαρία, με φορτία σιτηρών και μετάλλων. Τρία ακόμη πλοία κατευθύνονται στην Ισπανία και από ένα στην Ολλανδία, την Αίγυπτο και τη Σιγκαπούρη. Η ίδια έρευνα γνωστοποίησε ότι οκτώ ακόμη πλοία βρίσκονται σε ή κοντά σε λιμάνια της Ουκρανίας και ενδέχεται να αναχωρήσουν με φορτία τις επόμενες ημέρες.
Υπενθυμίζεται ότι η Κίνα ήταν ο κορυφαίος εισαγωγέας των φορτίων από την Ουκρανία, κατά τις μεταφορές που πραγματοποιήθηκαν με το προηγούμενο πλαίσιο, υπό τον ΟΗΕ και τα αμέσως περισσότερα υποδέχτηκαν Ισπανία, Τουρκία και Ιταλία.
Η Ρωσία αποχώρησε από τη συμφωνία τον Ιούλιο καταγγέλλοντας τα εμπόδια που προκαλούνται από τις δυτικές κυρώσεις στις δικές της εξαγωγές.
