Skip to main content

Γερμανία: Τέσσερα σενάρια μετά το πολιτικό αδιέξοδο

Τέσσερα είναι πλέον τα σενάρια για τις πολιτικές εξελίξεις στη Γερμανία, μετά την κατάρρευση στις διαπραγματεύσεις μεταξύ των τεσσάρων εταίρων που όδευαν προς τον πολυσυλλεκτικό κυβερνητικό συνασπισμό «Τζαμάικα» μεταξύ Κεντροδεξιάς – Κέντρου – οικολογικής Κεντροαριστεράς.

Την κατάρρευση χρεώνεται κυρίως το κεντρώο – κεντροδεξιό Ελεύθερο Δημοκρατικό Κόμμα (FDP) του Κρίστιαν Λίντνερ, το οποίο αποχώρησε από τις συνομιλίες μετά από τέσσερις εβδομάδες διαβουλεύσεων με τη Χριστιανική Δημοκρατική Ένωση (CDU) της Άνγκελα Μέρκελ, τη Χριστιανική Κοινωνική Ένωση (CSU) του Χορστ Ζεεχόφερ (μαζί συγκροτούν το κεντροδεξιό μπλοκ Χριστιανική Ένωση, με κοινή κοινοβουλευτική ομάδα) και την κεντροαριστερή οικολογική «Συμμαχία ’90/Οι Πράσινοι» (Bündnis 90/Die Grünen).

Ο κ. Λίντνερ έκανε λόγο για έλλειψη «κοινής βάσης εμπιστοσύνης» για τη συγκρότηση κυβέρνησης, επιχειρώντας να αιτιολογήσει την αποχώρηση του FDP από τις διαβουλεύσεις.

Νωρίς το απόγευμα της Δευτέρας, η απερχόμενη καγκελάριος Μέρκελ θα έχει συνάντηση με τον πρόεδρο της Γερμανίας Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάγερ, ο οποίος έχει την εξουσία, σε περίπτωση αδιεξόδου, να προκηρύξει νέες γενικές βουλευτικές εκλογές. Ο αρχηγός του γερμανικού κράτους αναμένεται να προβεί σε δηλώσεις στις 15.30 (ώρα Ελλάδος) για το τι μέλλει γενέσθαι.

Τι οδήγησε στο αδιέξοδο;

Μολονότι τα τέσσερα κόμματα δεν έχουν τοποθετηθεί λεπτομερώς πάνω στο ποιες διαφωνίες κατέστησαν μοιραίες για το σχέδιο τετρακομματικής κυβερνητικής συμμαχίας, είναι γνωστό ότι, ειδικά οι οικονομικά φιλελεύθεροι Ελεύθεροι Δημοκράτες είχαν μεγάλη απόκλιση, ειδικά από τους Πράσινους, σε ζητήματα φορολογίας και περιβαλλοντικής πολιτικής, ενώ το μεταναστευτικό αποτελούσε μεγάλο αγκάθι μεταξύ των συντηρητικών Χριστιανοκοινωνιστών του κ. Ζεεχόφερ και των πολύ φιλικότερων προς τη μετανάστευση Πρασίνων.

Λίγοι πάντως ήταν οι αναλυτές οι οποίοι πόνταραν σε μια διάλυση των συνομιλιών για τον συνασπισμό «Τζαμάικα» και η έκπληξη, κατά την αποχώρηση του Κρίστιαν Λίντνερ από το τραπέζι των διαπραγματεύσεων, τα ξημερώματα της Δευτέρας, ήταν διάχυτη στη Γερμανία.

Ο ίδιος ο κεντρώος ηγέτης δήλωσε ότι, μολονότι το FDP δεν μπορεί να καθορίσει το μέλλον της Γερμανίας με μόνον 11%, διαπίστωσε κατά τις διαβουλεύσεις ότι δεν υφίσταται κοινό όραμα μεταξύ των συμμετεχόντων για τον εκσυγχρονισμό της χώρας, αντιθέτως υπήρχαν πολλές ασάφειες, αναπάντητα ερωτήματα και παλινωδίες.

«Είναι καλύτερα να μην κυβερνά κανείς παρά να κυβερνά σε λάθος κατεύθυνση. Γειας σας!», κατέληξε ο φιλελεύθερος Γερμανός πολιτικός, αποχωρώντας.

Η συμπρόεδρος των Πρασίνων Σιμόνε Πέτερ κατηγόρησε το FDP για ανευθυνότητα και πνεύμα κομματικού υπολογισμού.

Η Κάτριν Γκέρινγκ – Έκαρντ, στέλεχος των Πρασίνων, δήλωσε ότι ήδη είχε επιτευχθεί σημαντική αλληλοκατανόηση του κόμματός της με την Χριστιανική Ένωση και τους Ελεύθερους Δημοκράτες και οι διαφορές γεφυρώνονταν ολοένα και περισσότερο.

Η Άνγκελα Μέρκελ εκτίμησε ότι υπήρχε ζήτημα διαφορετικής κουλτούρας και στυλ μεταξύ των συμμετεχόντων στις συνομιλίες, ωστόσο παραδέχθηκε ότι «θεωρούσαμε ότι βρισκόμαστε σε μονοπάτι εξεύρεσης λύσης».

Ως βασικό αναδείχθηκε στις συνομιλίες και το ζήτημα της επανένωσης ή μη των οικογενειών των Σύρων προσφύγων που έχουν φθάσει στη χώρα, καθώς η Χριστιανική Ένωση, φοβούμενη απώλειες προς την εθνικιστική δεξιά «Εναλλακτική για τη Γερμανία» (AfD) εμφανίζεται αρνητική σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, τουλάχιστον προς το παρόν.

Τα τέσσερα σενάρια

Οι επιλογές, από εδώ και πέρα, είναι μετρημένες.

  1. Το πρώτο και λιγότερο πιθανό σενάριο είναι οι Ελεύθεροι Δημοκράτες να υπαναχωρήσουν από την απόφασή τους να μην συγκυβερνήσουν με την Κεντροδεξιά και τους Πράσινους. Κάτι τέτοιο όμως θα τους κόστιζε σε αξιοπιστία.
  2. Η κ. Μέρκελ μπορεί να σχηματίσει κυβέρνηση μειοψηφίας της Χριστιανικής Ένωσης (CDU/CSU), ίσως σε συμμαχία με τους Πράσινους και να λάβει ψήφο ανοχής από το FDP, πράγμα που οι Ελεύθεροι Δημοκράτες δήλωσαν ότι θα μπορούσαν να πράξουν. Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο πάντως, η νέα γερμανική κυβέρνηση θα ήταν μόνιμα σε διαβουλεύσεις για συγκρότηση πλειοψηφιών σε κάθε νομοσχέδιο.
  3. Για το τρίτο σενάριο, δηλαδή την επιστροφή στον λεγόμενο «Μεγάλο Συνασπισμό» Κεντροδεξιάς – Κεντροαριστεράς, χρειάζεται μια στροφή του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος Γερμανίας (SPD). Το κόμμα, υπό τον νέο ηγέτη του, Μάρτιν Σουλτς και δεδομένης της πτώσης των ποσοστών του, έχει ξεκαθαρίσει ότι δεν επιθυμεί συμμετοχή στη νέα κυβέρνηση και θα προτιμούσε τη διενέργεια νέων εκλογών. Μέχρι στιγμής δεν φαίνεται να αλλάζει στάση.
  4. Το τελευταίο σενάριο είναι η προκήρυξη νέων βουλευτικών εκλογών από τον πρόεδρο Σταϊνμάγερ, αφού όμως έχουν εξαντληθεί όλα τα περιθώρια εξεύρεσης λύσης από την παρούσα Μπούντεσταγκ. Στη Γερμανία, αλλά και διεθνώς, εκφράζονται φόβοι ότι νέες εκλογές θα ενίσχυαν ακόμη περισσότερο την AfD, με τις όλο και εντονότερα ακροδεξιές και αντιμεταναστευτικές θέσεις.

Όλοι συμφωνούν, πάντως, ότι πρόκειται για πρωτόγνωρη κρίση για το μεταπολεμικό πολιτικό σκηνικό στη Γερμανία, η οποία ενδεχομένως να κοστίσει και προσωπικά στην Άνγκελα Μέρκελ, καθώς θα μπορούσε να αμφισβητηθεί ακόμη και η ηγετική της θέση στην CDU, εν όψει μάλιστα μιας ενδεχόμενης νέας εκλογικής μάχης.

Για τον σχηματισμό κυβέρνησης χρειάζεται πλειοψηφία 355 εδρών, σε σύνολο 709 στη γερμανική κάτω Βουλή. Η Χριστιανική Ένωση διαθέτει 246 βουλευτές (200 η CDU και 46 η CSU), το FDP διαθέτει 80, ενώ οι Πράσινοι 67. Το SPD διαθέτει 153 έδρες.

Ένας συνασπισμός «Τζαμάικα» θα διέθετε πλειοψηφία 393 εδρών, ενώ ένας μεγάλος συνασπισμός CDU/CSU – SPD πλειοψηφία 399 βουλευτών.

naftemporiki.gr