Skip to main content

«Το μέτωπο της Ερυθράς Θάλασσας είναι στην επόμενη φάση»: Πώς τα πλήγματα στην Υεμένη θα μπορούσαν να βοηθήσουν τους Χούθι

REUTERS/Khaled Abdullah

Ο πιθανός αντίκτυπος των αμερικανικών και βρετανικών επιδρομών

Μία μέρα προτού Ηνωμένες Πολιτείες και Βρετανία πραγματοποιήσουν στρατιωτικά πλήγματα εναντίον δεκάδων στόχων στην Υεμένη που ελέγχονται από τους Χούθι, ο ηγέτης των ανταρτών είχε δηλώσει ότι ενδεχόμενο αμερικανικό χτύπημα στην οργάνωσή του θα είχε ως αποτέλεσμα μόνο να ενθαρρυνθούν οι επιθέσεις της στην Ερυθρά Θάλασσα.

Ο πραγματικός αντίκτυπος των αμερικανικών και βρετανικών επιδρομών μένει να φανεί στην πορεία. Άλλοι αναλυτές επικαλούνται την αποτελεσματικότητα παρόμοιων ενεργειών της Ουάσιγκτον στο παρελθόν, σημειώνοντας ότι τα χτυπήματα κατά των Χούθι το 2016 για τις επιθέσεις τους σε αμερικανικά στρατιωτικά σκάφη ανάγκασαν τους μαχητές να αποσυρθούν.

Άλλοι ανησυχούν ότι οι Χούθι δεν θα αποθαρρυνθούν από τις επιθέσεις και οι επιδρομές της Πέμπτης, που έρχονται εν μέσω των προσπαθειών των ΗΠΑ να αποτρέψουν έναν ευρύτερο περιφερειακό πόλεμο στη Μέση Ανατολή, θα μπορούσαν να έχουν το αντίθετο αποτέλεσμα.

Παράλληλα, μία «παρενέργεια» των επιδρομών είναι ότι οι Χούθι θα μπορούσαν να βγουν κερδισμένοι τόσο στο εσωτερικό της χώρας όσο και στο εξωτερικό, πρώτα από όλα γιατί η μοναδική υπερδύναμη του κόσμου αναμετριέται με μια ομάδα που δεν αναγνωρίζεται διεθνώς ως κυβέρνηση της Υεμένης παρόλο που ελέγχει μεγάλα τμήματα της χώρας.

Ενισχύονται στην Υεμένη

Εντός της Υεμένης, οι Χούθι ελέγχουν τη δυτική χώρα, συμπεριλαμβανομένου του στενού Μπαμπ ελ Μαντέμπ που οδηγεί στην Ερυθρά Θάλασσα, και συγκρούονται για εδαφικά οφέλη ενάντια στη διεθνώς αναγνωρισμένη κυβέρνηση της Υεμένης και των εγχώριων συμμάχων της.

Οι ενέργειες της ομάδας στην Ερυθρά Θάλασσα, μαζί με τα μηνύματά της για την υποστήριξη του λαού της Γάζας, αποδείχθηκαν εξαιρετικά δημοφιλείς στους πολίτες της χώρας. Το αποτέλεσμα; Οι Χούθι απέκτησαν πολλά νέα μέλη μέσω της στρατολόγησης και κατάφεραν να πραγματοποιήσουν μαζικές συγκεντρώσεις στην χώρα για την υποστήριξη του παλαιστινιακού λαού.

Ερυθρά Θάλασσα: Πώς οι Χούθι αυτοσυντηρούνται από τις επιθέσεις- Η «κόκκινη» γραμμή του Μπάιντεν

Η δράση τους στην Ερυθρά Θάλασσα έχει προκαλέσει μεγάλη αναστάτωση στις θαλάσσιες μεταφορές αλλά ελάχιστες ζημιές στα περισσότερα πλοία που έχουν στοχεύσει. Δεν έχουν επίσης σημειωθεί θάνατοι ή τραυματισμοί των μελών των πλοίων.

Στις 31 Δεκεμβρίου προσπάθησαν να επιτεθούν σε πλοίο μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, με τα ελικόπτερα του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ να παρεμβαίνουν σκοτώνοντας δέκα αντάρτες.

Στην πορεία οι Χούθι άρχισαν να αλλάζουν τακτική, χρησιμοποιώντας μη επανδρωμένα σκάφη επιφανείας. Παρόλο που η ομάδα άλλαξε τακτική, δεν σταμάτησε τη δραστηριότητά της στην Ερυθρά Θάλασσα, αφενός, επειδή ο δεδηλωμένος στόχος τους δεν επετεύχθη, αφετέρου επειδή φαίνεται να μην φοβούνται τις απειλές των ΗΠΑ, εκτιμούν πολλοί αναλυτές.

«Το μέτωπο της Ερυθράς Θάλασσας έχει εισέλθει στην επόμενη φάση: την άμεση σύγκρουση μεταξύ των Χούθι και των ΗΠΑ», σχολίασε στο Al Jazeera η Eleonora Ardemagni, ερευνήτρια στο Ιταλικό Ινστιτούτο Διεθνών Πολιτικών Σπουδών. «Τόσο οι ΗΠΑ όσο και οι Χούθι δοκιμάζουν αντίστοιχα τα αποτελέσματα των κινήσεών τους και πόσο μακριά είναι διατεθειμένοι να φτάσουν».

«Μάλλον θα είναι πολύ χαρούμενοι»

Το τελευταίο διάστημα ακούγαμε συχνά Αμερικανούς αξιωματούχους να καλούν τους Χούθι να σταματήσουν τη δραστηριότητά τους στην Ερυθρά Θάλασσα. Μάλιστα ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν, κατά την περιοδεία του στη Μέση Ανατολή, προειδοποίησε ότι θα υπάρξουν «συνέπειες» για τους Χούθι εάν συνεχίσουν να επιτίθενται σε πλοία.

Πώς απάντησαν οι σίιτες αντάρτες στο τελεσίγραφο της Ουάσιγκτον; Αρχικά πραγματοποίησαν μια μεγάλη συγκέντρωση στην πρωτεύουσα της Υεμένης, όπου πραγματοποιήθηκαν εμπρηστικές ομιλίες από τους ηγέτες της ομάδας που δήλωσαν έτοιμοι για κλιμάκωση με τις ΗΠΑ.

Οι Χούθι φαίνεται πως δεν έχουν να χάσουν πολλά. «Ό,τι άξιζε να πληγεί, έχει ήδη χτυπηθεί από τη σαουδαραβική συμμαχία τα τελευταία εννέα χρόνια», υπογράμμισε ο Abdulghani al-Iryani, ερευνητής στο Κέντρο Στρατηγικών Μελετών της Σανάα, αναφερόμενος στον εμφύλιο πόλεμο που ξεκίνησε κατά των Χούθι από τον συνασπισμό υπό τη Σαουδική Αραβία το 2015 αφού ανέτρεψαν τον πρόεδρο της χώρας και επικεφαλής της διεθνώς αναγνωρισμένης κυβέρνησης.

Υεμένη: Οι «παρτιζάνοι του Θεού» που «ονειρεύονται ότι οι Αμερικανοί τους επιτίθενται»- Ποιοι είναι οι αντάρτες Χούθι

Στο ίδιο πνεύμα και ο Raiman al-Hamdani, ερευνητής στην ομάδα ARK. «Δεν νομίζω ότι οι επιθέσεις των ΗΠΑ σε στόχους των Χούθι θα λειτουργήσουν αποτρεπτικά για τους αντάρτες», ανέφερε. «Λαμβάνοντας υπόψη τη ρητορική των Χούθι να κατηγορούν πάντα τις Ηνωμένες Πολιτείες και το Ισραήλ για τα προβλήματα που υπάρχουν στην Υεμένη και στη Μέση Ανατολή γενικά, νομίζω ότι μάλλον θα είναι πολύ χαρούμενοι» με τις εξελίξεις.

Από στρατηγικής πλευράς, συνέχισε, οι Χούθι είναι πιο άνετοι. Όπως εξήγησε, οι κινητές υποδομές τους θα κάνουν πιθανόν πιο δύσκολη την επιλογή στόχων για τους Αμερικανούς.

Έχε τον (παλιό) εχθρό κοντά

Οι Χούθι δεν έχουν κλείσει τους λογαριασμούς τους με τη Σαουδική Αραβία. Τα δύο μέρη βρίσκονται σε συζητήσεις για να συμφωνήσουν σε μια μακροπρόθεσμη κατάπαυση του πυρός. Η κατάσταση που έχουν δημιουργήσει όμως στην Ερυθρά Θάλασσα θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για να αποκτήσουν πλεονέκτημα, μέσω της επίδειξης ισχύος, έναντι του Ριάντ, εκτιμούν αρκετοί αναλυτές.

Οι Σαουδάραβες δεν επιθυμούν κλιμάκωση στην Υεμένη και, τον Δεκέμβριο, το Ριάντ προέτρεψε τις ΗΠΑ να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση, κάτι που ζήτησε και μετά τις επιθέσεις της Πέμπτης το βράδυ στην Υεμένη.

Η αστάθεια στην Υεμένη δεν θα ωφελούσε τη Σαουδική Αραβία, της οποίας οι πετρελαϊκές υποδομές είχαν επηρεαστεί σοβαρά από τις προηγούμενες επιθέσεις των Χούθι. Οι Σαουδάραβες ενδέχεται επίσης να κοιτούν πιο μακριά με αυτές τις διαπραγματεύσεις, καθώς θα τους ωφελούσε να οικοδομήσουν σχέσεις με τους Χούθι και μπορεί να είναι σε καλό δρόμο να τους αναγνωρίσουν.

Μπροστά σε αυτή την προοπτική οι Χούθι όχι μόνο χαμογελούν αλλά θα μπορούσαν ακόμη και να κρατήσουν κάποια απόσταση από την Τεχεράνη, εκτιμούν ορισμένοι αναλυτές.

«Η επίσημη αναγνώριση μπορεί να είναι το πιο σημαντικό πράγμα για τους Χούθι», παρατήρησε ο al-Hamdani. Επομένως, «το κύριο μέλημα της ομάδας είναι να συνεχίσει να εδραιώνει την εξουσία του στη χώρα».

Μέχρι σήμερα, οι Χούθι υποστηρίζονται από το Ιράν ως μέρος του περιφερειακού τους «άξονα της αντίστασης», μαζί με τη Χαμάς, τη Χεζμπολάχ και ένα δίκτυο ένοπλων ομάδων στο Ιράκ και τη Συρία. «Οι Χούθι… έχουν αναπτύξει μια σχέση με το Ιράν που πολλοί αναλυτές θεωρούν ότι συναγωνίζεται με τη σχέση που έχει το Ιράν με τη Χεζμπολάχ », σημείωσε ο ερευνητής Nicholas Brumfield.

Ωστόσο, οι αναλυτές τονίζουν ότι η ομάδα δεν πρέπει να θεωρείται ως «αντιπρόσωπος» τυο Ιράν και, στο μέλλον, οι Χούθι δεν είναι απίθανο να προσπαθήσουν να αναδιαμορφώσουν τις περιφερειακές τους συμμαχίες. «Θα είναι καλύτερο για αυτούς να είναι κοντά στους Σαουδάραβες», υποστήριξε ο al-Hamdani, προσθέτοντας ότι θα μπορούσαν να ωφεληθούν περισσότερο «βασιζόμενοι στους οικονομικούς πόρους της Σαουδικής Αραβίας αντί να εξαρτώνται από το Ιράν για όπλα».