Του Μιχάλη Ψύλου
Τη μεγαλύτερη ενίσχυση του κράτους πρόνοιας εδώ και μισό αιώνα στις Ηνωμένες Πολιτείες πέτυχε χθες ο Αμερικανός Πρόεδρος Τζο Μπάιντεν στη Βουλή των Αντιπροσώπων: Με ψήφους 220-213, η Βουλή ενέκρινε το νομοσχέδιο «Build Back Better» – ένα πακέτο «κοινωνικής συμφιλίωσης» όπως ονομάζεται, ύψους σχεδόν δύο τρισεκατομμυρίων δολαρίων, που θα ενισχύσει τα προγράμματα για την υγεία, την οικογένεια και την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
Το νομοσχέδιο πέρασε οριακά βέβαια,μετά από μήνες διαπραγματεύσεων μεταξύ των πιο προοδευτικών και μετριοπαθών πτερύγων του Δημοκρατικού κόμματος. Το καταψήφισαν σύσσωμοι οι Ρεπουμπλικάνοι, που προσπάθησαν να τορπιλίσουν την πρόταση Μπάιντεν ως την τελευταία στιγμή. Ο ηγέτης της Ρεπουμπλικανικής μειοψηφίας Κέβιν Μακ Κάρθι μιλούσε επί…οκτώ ώρες πριν την ψηφοφορία, για να καθυστερήσει την απόφαση, σπάζοντας κάθε ρεκόρ στην πρόσφατη ιστορία της Βουλής των Αντιπροσώπων. Η ομιλία του Μακ Κάρθι ξεκίνησε στις 20.30 της Πέμπτης και ολοκληρώθηκε στις πέντε τα ξημερώματα της Παρασκευής.
Μια πιο δύσκολη δοκιμασία περιμένει βέβαια τώρα το πακέτο της «κοινωνικής συμφιλίωσης» , καθώς πρέπει να επικυρωθεί στη Γερουσία, όπου η πλειοψηφία του Μπάιντεν δεν είναι δεδομένη , καθώς υπάρχουν Δημοκρατικοί γερουσιαστές που δεν συμφωνούν.
Το πακέτο προβλέπει συγκεκριμένα την παροχή καθολικής, δωρεάν προσχολικής εκπαίδευσης για παιδιά τριών και τεσσάρων ετών, περιορισμό του κόστους ορισμένων φαρμάκων, αύξηση των επιχορηγήσεων για τα δίδακτρα των φοιτητών στα κολέγια, επέκταση της οικογενειακής άδειας και κατ` οίκον φροντίδα για τους ηλικιωμένους. Με το νομοσχέδιο θα ληφθούν επίσης μέτρα για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. «Το νομοσχέδιο Build Back Better , μπορεί να είναι… ντεκαφεϊνέ σε σύγκριση με το αρχικό προσχέδιο, το οποίο είχε προϋπολογισμό δαπάνης 3,5 τρισεκατομμυρίων δολαρίων για 10 χρόνια, αλλά εξακολουθεί να είναι η πιο φιλόδοξη πολιτική , κοινωνική μεταρρύθμιση από τη δεκαετία του 1960 και σίγουρα πρωτοφανής στον αγώνα κατά της κλιματικής αλλαγής», γράφει η ισπανική El Pais.
Στα βήματα του Ρούζβελτ και του Τζόνσον
Ο Μπάιντεν εξέφρασε την ικανοποίησή του για το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας στη Βουλή κάνοντας λόγο για «ακόμη ένα τεράστιο βήμα προς τα εμπρός στην υλοποίηση του οικονομικού σχεδίου για τη δημιουργία θέσεων εργασίας, τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της χώρας μας και την ενίσχυση των εργαζομένων και της μεσαίας τάξης».
Για τον Τζο Μπάιντεν, ο νόμος της «κοινωνικής συμφιλίωσης», αντιπροσωπεύει το πολιτικό πρόγραμμα με το οποίο επιδιώκει να ξεπεράσει την ιστορία Στα βήματα του Φραγκλίνου Ρούζβελτ με το New Deal ή του Λίντον Τζόνσον με την παροχή ιατρικής κάλυψης για τους συνταξιούχους».
Ο Αμερικανός πρόεδρος έχει τώρα άλλο ένα τιτάνιο έργο μπροστά του: την τιθάσευση του πληθωρισμού που τρέχει με ετήσιο ρυθμό 6,2%- επίπεδο πρωτοφανές από το 1990 – και την άνοδο των τιμών στα είδη πρώτης ανάγκης, που έχουν δυσαρεστήσει την πλειονότητα των Αμερικανών, όπως δείχνουν οι δημοσκοπήσεις.
Όπως γράφουν οι Los Angeles Times, ο πληθωρισμός είχε ήδη «βυθίσει προεδρίες στις Ηνωμένες Πολιτείες, ιδίως αυτή του Δημοκρατικού Τζίμι Κάρτερ, στα τέλη της δεκαετίας του 1970. «Ο Πρόεδρος Τζέραλντ Φορντ φορούσε μια καρφίτσα με το ακρωνύμιο «WIN» για το «Whip inflation now» (Μαστιγώστε τον πληθωρισμό). Ο Πρόεδρος Κάρτερ φορούσε μονίμως μια ζακέτα για να ενθαρρύνει τους Αμερικανούς να χαμηλώσουν τον θερμοστάτη τους και έτσι να μειώσουν το κόστος ενέργειας. Τώρα το φάσμα του πληθωρισμού στοιχειώνει τον Πρόεδρο Μπάιντεν, τροφοδοτώντας την απογοήτευση των ψηφοφόρων που διαφορετικά θα επωφελούνταν από την οικονομική ανάκαμψη μετά την πανδημική ύφεση», γράφουν οι Los Angeles Times.
Ο Μπάιντεν δεν έχει φορέσει ακόμη πουλόβερ ούτε έχει βάλει καρφίτσα στο σακάκι του, καθώς το πρόβλημα του πληθωρισμού δεν έχει διογκωθεί. Όπως λέει ο ιστορικός Ντάγκλας Μπρίνκλεϊ, «στην πρόσφατη ιστορία, δεν υπήρξε μεγαλύτερη αντίσταση στους προέδρους, από τον …πληθωρισμό».