Με την παραλλαγή Δέλτα να έχει επικρατήσει σε σημαντικό βαθμό παγκοσμίως, η νέα φάση της πανδημίας παίζεται στο πεδίο της τρίτης δόσης.
Για την αντιμετώπιση της απειλής που συνιστά η παραλλαγή Δέλτα και την τόνωση της ανοσίας της αγέλης την επίτευξης της οποίας αποδυναμώνει η ιδιαίτερα μεταδοτική μετάλλαξη του κορωνοϊού, οι πλούσιες χώρες, οι οποίες προπορεύονται ούτως ή άλλως στους εμβολιασμούς, έχουν ξεκινήσει ή ολοκληρώνουν τα σχέδια για την χορήγηση ενισχυτικών δόσεων.
Οι αποφάσεις αυτές για χορήγηση ενισχυτικής δόσης αναμένεται να πιέσουν περαιτέρω τις προμήθειες των εμβολίων που διατίθενται στον αναπτυσσόμενο κόσμο.
Η Γαλλία κινήθηκε στο δρόμο των ΗΠΑ αυτή την εβδομάδα, όπως και δεκάδες άλλες χώρες, επιβεβαιώνοντας ότι θα χορηγήσει τρίτες δόσεις του εμβολίου.
Η απόφαση αρκετών χωρών να προχωρήσουν με την χορήγηση τρίτης δόσης έρχεται ωστόσο σε αντίθεση με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) ο οποίος έχει επισημάνει τους κινδύνους που ελλοχεύει αυτή η πρακτική. Ο ΠΟΥ έχει ζητήσει μορατόριουμ στις ενισχυτικές δόσεις και να δοθούν τυχόν εφεδρικές δόσεις σε λιγότερο εμβολιασμένες χώρες.
Ο γενικός διευθυντής του ΠΟΥ Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεγεσούς αμφισβήτησε μάλιστα την αποτελεσματικότητα της τρίτης δόσης, επιμένοντας ότι ενισχυτική δόση πρέπει να χορηγηθεί μόνο σε άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα.
10 εκατ. ενισχυτικές δόσεις σε Ισραήλ, Τουρκία και Χιλή
Σύμφωνα με ανάλυση των Financial Times για τα εμβολιαστικά προγράμματα σε τρεις από τις χώρες που χορηγούν ήδη ενισχυτικές δόσεις- το Ισραήλ, την Τουρκία και τη Χιλή-, έχουν χρησιμοποιηθεί πάνω από 10 εκατομμύρια δόσεις.
Πρόκειται για περισσότερες από τις συνολικές δόσεις του εμβολίου που χορηγήθηκαν σε έξι αφρικανικά έθνη αθροιστικά. Η Νιγηρία και η Αιθιοπία, οι δύο πιο πυκνοκατοικημένες χώρες της Αφρικής, καθώς και το Τσαντ, το Καμερούν, η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό και η Κένυα έχουν εμβολιάσει συνολικά 9,37 εκατομμύρια άτομα, χορηγώντας μέσω του μηχανισμού Covax. Μόνο το 2 % του πληθυσμού της Αφρικής έχει εμβολιαστεί πλήρως και πρόκειται για τη χαμηλότερη κάλυψη από οποιαδήποτε ήπειρο.
Ο επικεφαλής της ομάδας για τα εμβόλια στο πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, Άντριου Πόλαρντ σημείωσε ότι η βιασύνη για τη χορήγηση ενισχυτικών δόσεων καθοδηγήθηκε από μια «κατανοητή επιθυμία να αποκλείσουμε στο μέλλον όσο το δυνατόν περισσότερο από το ρίσκο». Τόνισε όμως ότι χωρίς «σαφή στοιχεία» για μείωση της προστασίας έναντι των σοβαρών περιπτώσεων Covid μεταξύ των πλήρως εμβολιασμένων, η περίπτωση των ενισχυτικών εμβολίων απλώς δεν υπήρχε.
Πρόσφατες μελέτες του πανεπιστημίου της Οξφόρδης και του King’s College του Λονδίνου διαπίστωσαν ότι η προστασία από τη συμπτωματική μόλυνση που προσφέρει το εμβόλιο των BioNTech/Pfizer και το εμβόλιο της AstraZeneca μειώθηκε τέσσερις έως πέντε μήνες μετά τη δεύτερη δόση. Αυτό υποδηλώνει ότι «σημαντικές λοιμώξεις» γίνονται πιο πιθανές σε εμβολιασμένα άτομα, αλλά καμία από τις μελέτες δεν παρατήρησε απώλεια αποτελεσματικότητας στην πρόληψη εισαγωγών και θανάτων.
«Αν το δούμε με απλό τρόπο, αν δώσουμε μια τρίτη δόση σε οποιονδήποτε σήμερα, τότε αρνούμαστε μια δόση σε κάποιον που δεν έχει», είπε ο Πόλαρντ προσθέτοντας ότι τα οφέλη της ενισχυτικής δόσης είναι «οριακά» σε σύγκριση με τα κράτη με «μηδενική προστασία».
Παρόλα αυτά, νέα μελέτη αυτή την εβδομάδα από το υπουργείο Υγείας του Ισραήλ κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η ανοσία εξασθενεί έναντι σοβαρών ασθενειών. Έδειξε επίσης ότι ένα άτομο ηλικίας άνω των 60 ετών που έλαβε τη δεύτερη δόση του τον Μάρτιο ήταν 1,7 φορές πιο προστατευμένο από σοβαρό Covid από εκείνα που το έλαβαν τον Ιανουάριο.
Ο καθηγητής ιολογίας στο Baylor College of Medicine, Πίτερ Χότεζ, δήλωσε ότι οι δυτικές κυβερνήσεις «ορθώς» προχωρούν σε ενισχυτικά εμβολιαστικά προγράμματα, με βάση την υπόθεση ότι η μείωση της αποτελεσματικότητας κατά της μόλυνσης ήταν απλώς «η αιχμή του δόρατος». «Θα μπορούσε κάλλιστα να μετατραπεί σε νοσηλείες μεταξύ εμβολιασμένων στο εγγύς μέλλον και οι ενισχυτικές δόσεις είναι ο μόνος τρόπος για να το αποτρέψουμε», δήλωσε.
Το Ισραήλ και η… Αφρική του κορωνοϊού
Οι ρυθμιστικές αρχές των ΗΠΑ πρόκειται να εγκρίνουν ένα σχέδιο για να προσφέρουν Τρίτη δόση στους Αμερικανούς οκτώ μήνες μετά τη δεύτερη δόση τους, ή μία δόση στην περίπτωση του εμβολίου Johnson & Johnson. Περισσότερα από 100 εκατομμύρια άτομα θα είναι επιλέξιμα μέχρι το τέλος του έτους.
Η Γερμανία και η Γαλλία έχουν επίσης ορίσει ημερομηνίες για την έναρξη των ενισχυτικών εκστρατειών τους. Η βρετανική υπηρεσία υγείας έχει αρχίσει να σχεδιάζει την εκστρατεία, αλλά οι κυβερνητικοί σύμβουλοι εμβολίων φαίνεται ότι θα εγκρίνουν αρχικά τρίτες δόσεις σε κλινικά ευάλωτες ομάδες.
Το Ισραήλ ηγείται της τάσης αφού άρχισε να προσφέρει ενισχυτικές δόσεις τον περασμένο μήνα. Ο Ραν Μπαλίκερ, επικεφαλής της εθνικής κυβερνητικής συμβουλευτικής επιτροπής για τον Covid, δήλωσε ότι το πρόγραμμα ήταν «το έσχατο μέτρο για την αποφυγή μιας επικείμενης καταστροφής». «Αυτή δεν ήταν μια απόφαση που ελήφθη επιπόλαια», είπε. «Χρειάστηκε αρκετός χρόνος για να καταλάβουμε ότι η πίεση στα νοσοκομεία μας από τα πλήρως εμβολιασμένα άτομα ήταν αρκετά έντονη για να δικαιολογήσει αυτό το μέτρο».
Πάνω από το 70 τοις εκατό των άνω των 60 ετών του Ισραήλ έχουν λάβει ενισχυτικές δόσεις και το 44 τοις εκατό των ατόμων ηλικίας 50 έως 59 ετών έλαβαν την τρίτη δόση μετά την επέκταση της καταλληλότητας στα μέσα αυτού του μήνα.
Ο Μπάλικερ προέβλεψε ότι «εκατοντάδες εκατομμύρια τρίτες δόσεις» θα διανεμηθούν παγκοσμίως καθώς οι χώρες προσπάθησαν να περιορίσουν τον αντίκτυπο της πιο μολυσματικής παραλλαγής Δέλτα.
Από την πλευρά του, ο διευθυντής των Αφρικανικών Κέντρων Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων, Τζον Νκενγκασόνγκ, δήλωσε ότι η χρήση εμβολίων για ενισχυτικές εκστρατείες αντί να τα μοιράζεται με χώρες με χαμηλή κάλυψη εμβολίων και υψηλή μετάδοση ήταν «σοβαρός λανθασμένος υπολογισμός». «Δίνει την ευκαιρία να εμφανιστούν νέες παραλλαγές που θα δοκιμάσουν τελικά τις χώρες που είναι πλήρως εμβολιασμένες», είπε.
Τα ενισχυτικά εμβολιαστικά προγράμματα συνιστούν ένα παράδειγμα των δυτικών εθνών που «έδωσαν προτεραιότητα» στην επιθυμία να σταματήσουν τα ήπια κρούσματα στο σπίτι τους έναντι της πρόληψης των θανάτων στις φτωχότερες χώρες. «Έχουμε ομαλοποιήσει τους θανάτους στις αναπτυσσόμενες χώρες», είπε. «Φοβάμαι ότι η Αφρική μπορεί να γίνει η ήπειρος του Covid».
naftemporiki.gr με πληροφορίες από Financial Times