Της Ανθής Αγγελοπούλου
Ένα θεραπευτικό εμβόλιο μπορεί, σύμφωνα με τους επιστήμονες, να ενισχύσει τα αντισώματα και τα Τ κύτταρα, βοηθώντας τα να διεισδύσουν στους όγκους και να καταπολεμήσουν τον καρκίνο της κεφαλής και του τραχήλου από τον ιό του ανθρώπινου θηλωματοϊού (HPV).
Οι ερευνητές από το Κέντρο Καρκίνου Abramson του Πανεπιστημίου της Πενσυλβανίας εξέτασαν την ανοσοθεραπεία σε δύο ομάδες ασθενών με προχωρημένο καρκίνωμα πλακωδών κυττάρων κεφαλής και λαιμού (HNSCCa) και διαπίστωσαν ότι το 86% έδειξε αυξημένη δραστηριότητα κυττάρων Τ.
Όπως αναφέρουν, αυτή είναι η πρώτη μελέτη που δείχνει ότι ένα εμβόλιο μπορεί να βοηθήσει τα κύτταρα του ανοσοποιητικού να διεισδύσουν στους όγκους, ενώ να σημειωθεί ότι με αφορμή τη μελέτη, περιέγραψαν και το σημαντικό περιστατικό ενός ασθενή ο οποίος, έλαβε το εμβόλιο στη δοκιμή, ανέπτυξε μεταστατική νόσο επτά μήνες αργότερα, κατόπιν υποβλήθηκε σε θεραπεία με ανοσοθεραπεία anti-PD-1και ήταν σε ύφεση για περισσότερο από δύο χρόνια.
Ο καρκίνος στόματος και λαιμού
Το Head and neck squamous cell carcinoma (HNSCC) είναι ένας καρκίνος που αναπτύσσεται στις βλεννώδεις μεμβράνες του στόματος και του λαιμού. Το κάπνισμα και η χρήση καπνού είναι γνωστά αίτια, αλλά ο αριθμός των περιπτώσεων που σχετίζονται με τη λοίμωξη από τον HPV είναι από τους ταχύτερα αναπτυσσόμενους τύπους καρκίνου.
Το Κέντρο Ελέγχου Νόσων (CDC) εκτιμά ότι το 70% όλων των καρκίνων της κεφαλής και του αυχένα στις Ηνωμένες Πολιτείες σχετίζεται με τον HPV.
Σύμφωνα με τους επιστήμονες, υπάρχουν πολλοί τύποι HPV, όμως οι τύποι HPV 16 και 18 συνδέονται με την εμφάνιση του καρκίνου. Πολλοί από τους ασθενείς με αυτό το είδος HNSCCa έχουν καλές εκβάσεις από τη θεραπεία η οποία περιλαμβάνει χειρουργική επέμβαση ή χημειοθεραπεία και ακτινοβολία.
Για ασθενείς που δεν ανταποκρίνονται στη θεραπεία ή εμφανίζουν μεταστατική νόσο, είναι εγκεκριμένη η θεραπεία με ανοσοθεραπεία anti-PD-1, αλλά βοηθά μόνο το 15% των ασθενών.
Το εμβόλιο ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα των ασθενών με καρκίνο κεφαλής και τραχήλου που σχετίζεται με τον HPV
“Θέλαμε να μάθουμε αν αυτό το εμβόλιο μπορεί να ενισχύσει το ανοσοποιητικό σύστημα των ασθενών με καρκίνο κεφαλής και τραχήλου που σχετίζεται με τον HPV, ενδεχομένως ανοίγοντας την πόρτα για καλύτερα ποσοστά ανταπόκρισης σε άλλες υπάρχουσες θεραπείες και τα ευρήματά μας δείχνουν ότι μπορούμε”,
Αναφερόμενος στη μελέτη που διεξήγαγαν, ο επικεφαλής αυτής και συγγραφέας της Charu Aggarwal, MD, MPH, βοηθός καθηγητής Αιματολογίας-Ογκολογίας στην Ιατρική Σχολή του Penn Perelman, τόνισε ότι προσπάθησαν να διαπιστώσουν αν μπορεί όντως το εμβόλιο αυτό να ενισχύσει το ανοσοποιητικό σύστημα των ασθενών με καρκίνο κεφαλής και τραχήλου που σχετίζεται με τον HPV, ενδεχομένως ανοίγοντας την πόρτα για καλύτερα ποσοστά ανταπόκρισης σε άλλες υπάρχουσες θεραπείες και τα ευρήματά τους τελικά, δείχνουν ότι είναι σε καλό δρόμο.
Αποτελέσματα χωρίς παρενέργειες
Όπως είπε ο καθηγητής, υπάρχουν άλλα προληπτικά εμβόλια HPV που συνιστώνται για κορίτσια και αγόρια. Το εμβόλιο όμως που χρησιμοποίησαν σε αυτή την κλινική δοκιμή είναι διαφορετικό από τα προληπτικά εμβόλια, τα οποία μπορούν να αποτρέψουν, αλλά δεν μπορούν να θεραπεύσουν τον καρκίνο. Δηλαδή, το εμβόλιο αυτό με την ονομασία MEDI0457, είναι ένα εμβόλιο DNA που μπορεί να έχει θεραπευτικό όφελος.
Οι ερευνητές έδωσαν τέσσερις δόσεις MEDI0457 σε 21 ασθενείς που χωρίστηκαν σε δύο διαφορετικές ομάδες. Μια ομάδα έλαβε μια δόση πριν από τη χειρουργική επέμβαση, ακολουθούμενη από τρεις δόσεις μετά τη χειρουργική επέμβαση.
Η δεύτερη ομάδα έλαβε τέσσερις δόσεις μετά από χημειοθεραπεία και ακτινοβολία.
Σύμφωνα με τους ερευνητές οι 18 από τους 21 ασθενείς παρουσίασαν αυξημένη δραστηριότητα Τ κυττάρων που διήρκεσε τουλάχιστον τρεις μήνες μετά την τελική δόση εμβολίου, πράγμα που σημαίνει ότι το ανοσοποιητικό αποτέλεσμα συνεχίστηκε για τουλάχιστον έξι μήνες από την έναρξη της ανοσοθεραπείας. Πέντε όγκοι υποβλήθηκαν σε βιοψία τόσο πριν, όσο και μετά από μία δόση του εμβολίου και υπήρξαν ενδείξεις ότι τα Τ κύτταρα αντιδρούν με τα αντιγόνα που περιέχονται στο εμβόλιο και στα πέντε δείγματα “μετά”.
Όπως τόνισε ο καθηγητής Aggarwal, αυτά τα ευρήματα ανοίγουν την πόρτα για τη χρήση στοχευμένων προσεγγίσεων ανοσοθεραπείας εναντίον του καρκίνου που προκαλείτε από τον HPV, ενώ συμπλήρωσε ότι το εμβόλιο ήταν καλά ανεκτό από τους ασθενείς, καθώς εκτός από τον πόνο στο χέρι στο σημείο της ένεσης, δεν αναφέρθηκαν σοβαρές παρενέργειες.
Συνδυασμός του εμβολίου με ανοσοθεραπεία
Οι συγγραφείς της μελέτης περιέγραψαν επίσης την περίπτωση ενός ασθενούς στη δοκιμή που έλαβε μια δόση της προ-χειρουργικής του εμβολίου και ανέπτυξε μια μεταστατική επανεμφάνιση επτά μήνες μετά τη θεραπεία, οπότε έλαβε τον αναστολέα PD-1 Nivolumab και συνέχισε να έχει πλήρη ανταπόκριση.
Τώρα δύο χρόνια αργότερα, δεν δείχνει ακόμα κανένα σημάδι ασθένειας.
Αυτή η περίπτωση συνδυάζει το εμβόλιο με θεραπεία με αντι-PD-1 σε ασθενείς με μεταστατικό καρκίνο κεφαλής και τραχήλου που σχετίζεται με τον HPV.
Όπως δήλωσε ο Roger B. Cohen, MD, καθηγητής Αιματολογίας-Ογκολογίας στην Ιατρική Σχολή του Penn Perelman και αναπληρωτής διευθυντής Κλινικής Έρευνας στο Κέντρο Καρκίνου Abramson, αυτά είναι πολύ σημαντικά αποτελέσματα και το επόμενο βήμα είναι ήδη σε εξέλιξη, όπου οι επιστήμονες εξετάζουν το συνδυασμό αυτού του εμβολίου με άλλες ανοσοθεραπείες.
Ιατρική Σχολή Penn Medicine
Αξίζει να αναφερθεί ότι η Ιατρική Σχολή Penn Medicine είναι ένα από τα κορυφαία ακαδημαϊκά ιατρικά κέντρα παγκοσμίως, αφιερωμένο στην ιατρική εκπαίδευση, τη βιοϊατρική έρευνα και την αριστείας στην περίθαλψη των ασθενών. Κατατάσσεται μεταξύ των κορυφαίων ιατρικών σχολών στις Ηνωμένες Πολιτείες εδώ και περισσότερα από 20 χρόνια, σύμφωνα με την έρευνα των ιατρικών σχολών που προσανατολίζονται στην έρευνα. Είναι σταθερά μεταξύ των κορυφαίων δικαιούχων χρηματοδότησης από το Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας και το 2017 έλαβε 405 εκατομμύρια δολάρια.