Με τον πόλεμο στην Ουκρανία να βρίσκεται σε εξέλιξη, και την αβεβαιότητα να χτυπά «κόκκινο» τόσο για την πορεία των τιμών στην ενέργεια αλλά και την πορεία του πληθωρισμού, η ελληνική οικονομία δείχνει να αντέχει.
Στοιχεία που συνηγορούν σε αυτό, με βάση και τις προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η αύξηση του ΑΕΠ για την τριετία 2022-2024, την ώρα που ισχυρές οικονομίες όπως η Γερμανία θα βρεθεί αντιμέτωπη με ύφεση το 2023, αλλά και η ταχεία αποκλιμάκωση του χρέους και η σημαντική αύξηση των επενδύσεων.
Τα μέτρα στήριξης που έχει λάβει η κυβέρνηση για την αντιμετώπιση της ακρίβειας δεν αναμένεται να εμποδίσουν την επιστροφή στα πρωτογενή πλεονάσματα το 2023 από πρωτογενές έλλειμμα το 2022. Ωστόσο ο Ευρωπαίος Επίτροπος Οικονομίας κ. Πάολο Τζεντιλόνι σχολιάζοντας τα μέτρα που έχουν ληφθεί από την ελληνική πλευρά, δήλωσε ότι η ποιότητα των μέτρων, δεν ήταν τόσο στοχευμένη όσο θα έπρεπε προσθέτοντας όμως ότι αυτό δεν αφορά μόνο την Ελλάδα αλλά κι άλλα κράτη-μέλη. «Τα περισσότερα δεν διατηρούν πλήρως τη στόχευση για μείωση της κατανάλωσης ενέργειας και την αύξηση της ενεργειακής επάρκειας. To θετικό είναι ότι το κόστος των μέτρων για την ενέργεια, που ήταν αρκετά υψηλό το 2022, στο 2% του ΑΕΠ – ένα από τα υψηλότερα στην Ευρωπαϊκή Ένωση- εκτιμάται ότι θα κυμανθεί σε πολύ πιο μέτρια επίπεδα το επόμενο έτος».
Με βάση την έκθεση της Κομισιόν, στους κινδύνους για την ελληνική οικονομία περιλαμβάνονται οι δικαστικές υποθέσεις που εκκρεμούν, όπως της ΕΤΑΔ. Παράλληλα, δεν αποκλείει το ενδεχόμενο να υπάρξουν επιπτώσεις στην πορεία του τουρισμού, καθώς το εισόδημα των κατοίκων πλήττεται λόγω της ενεργειακής κρίσης και των πληθωριστικών πιέσεων. Παρόλα αυτά, «ο τουρισμός θα παραμείνει ισχυρός καθώς ο κλάδος αναμένεται να συνεχίσει να καταγράφει σημαντικά κέρδη από χώρες υψηλού εισοδήματος». Στα θετικά, η στήριξη που παρέχουν στην ελληνική οικονομία τα κεφάλαια από το Ταμείο Ανάκαμψης αλλά και το γεγονός ότι τα μέτρα στήριξης για τον περιορισμό των επιπτώσεων που έχουν οι υψηλές τιμές στην ενέργεια εν μέρει θα αντισταθμίσουν τον αντίκτυπο του πληθωρισμού σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
Αναφορικά με τη μείωση του ελλείμματος στην Ελλάδα, η Επιτροπή εκτιμά ότι συνδέεται με τη σταδιακή κατάργηση των μέτρων λόγω της πανδημίας και της οικονομικής ανάκαμψης. «Το αποτέλεσμα θα μπορούσε να ήταν ακόμη καλύτερο, αν δεν είχαν εφαρμοστεί τα μέτρα για το μετριασμό των επιπτώσεων των υψηλών τιμών της ενέργειας» τονίζεται στην έκθεση. Παράλληλα, εκτιμάται ότι τα μέτρα για την ενέργεια θα καταργηθούν σταδιακά έως το 2024 συμβάλλοντας έτσι στην βελτίωση του πρωτογενούς ισοζυγίου.
Η αναπτυξιακή πορεία της ελληνικής οικονομίας προήλθε σε μεγάλο βαθμό από την ιδιωτική κατανάλωση και τις εξαγωγές υπηρεσιών λόγω της έντονης τουριστικής περιόδου, ενώ οι επενδύσεις άρχισαν να επιβραδύνονται ήδη από το δεύτερο τρίμηνο, εν μέσω ευνοϊκών συνθηκών χρηματοδότησης για τις επιχειρήσεις. Την ίδια ώρα, οι εξαγωγές αγαθών συνέχισαν να αυξάνονται, παρά το δυσμενές διεθνές περιβάλλον. Όπως αναφέρεται στην έκθεση, η ανάπτυξη επιβραδύνεται λόγω υψηλότερου πληθωρισμού. Παράλληλα, εκτιμάται ότι η οικονομική δραστηριότητα θα επιβραδυνθεί σημαντικά από το δεύτερο εξάμηνο του έτους, μείωση η οποία ανακόπτεται εν μέρει από την αύξηση του κατώτατου μισθού και από την κρατική στήριξη.
Κορύφωση του πληθωρισμού το τελευταίο τρίμηνο του 2022
Ο πληθωρισμός, εκτιμά η Κομισιόν ότι θα κορυφωθεί το τελευταίο τρίμηνο του 2022 και στη συνέχεια θα αρχίσει να υποχωρεί σταδιακά. Βασικός μοχλός την πληθωριστικών πιέσεων είναι η ανοδική πορεία των τιμών στην ενέργεια, όμως η μεταφορά των ανατιμήσεων σε άλλους κλάδους εκτιμάται ότι θα αυξηθεί περαιτέρω.
Μάλιστα, η Κομισιόν δεν αποκλείει το ενδεχόμενο μείωσης του ρυθμού των επενδύσεων λόγω της υψηλής αβεβαιότητας και αυστηρότερων συνθηκών χρηματοδότησης, αύξησης του κόστους εισροών και επιβράδυνσης της ζήτησης. Αντίβαρο σε αυτό, το Σχέδιο Ανάκαμψης.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν αποκλείει μάλιστα την πιθανότητα να περιοριστεί η ανοδική πορεία των εξαγωγών, λόγω της επιβράδυνσης της ευρωπαϊκής και παγκόσμιας οικονομίας το δεύτερο εξάμηνο του 2022 και το 2023.
