Από την έντυπη έκδοση
Του Στέλιου Παπαπέτρου
[email protected]
Πρόστιμα συνολικού ύ-ψους 4,1 εκατ. ευρώ σε 508 επιχειρήσεις για παραβάσεις της εργατικής νομοθεσίας και κυρίως για απασχόληση εργαζομένων που ήταν ανασφάλιστοι, επέβαλε η Επιθεώρηση Εργασίας κατά τη διάρκεια των ελέγχων που πραγματοποίησε σε δύο διαφορετικές χρονικές περιόδους. Συνολικά πραγματοποιήθηκαν 1.667 έλεγχοι σε επιχειρήσεις και εντοπίστηκαν παραβάσεις σε 452 περιπτώσεις. Οι έλεγχοι αφορούσαν 9.025 εργαζόμενους και εντοπίστηκαν να θίγονται από παραβιάσεις της εργατικής νομοθεσίας οι 920 εργαζόμενοι, δηλαδή ποσοστό 10,19%. Αδήλωτοι βρέθηκαν οι 282 εργαζόμενοι και μερικώς δηλωμένοι οι 638, εκ των οποίων οι 535 δούλευαν με μερική ή εκ περιτροπής εργασία. Επιβλήθηκαν 508 πρόστιμα ύψους 4.187.726,1 ευρώ.
Ακόμη, οι έλεγχοι για την αδήλωτη εργασία πραγματοποιήθηκαν σε δύο διαφορετικές χρονικές περιόδους. Στην Α’ περίοδο (1/5-15/6/2017) έγιναν 1.251 έλεγχοι και στη Β’ περίοδο (1/9-30/9/2017) 416 έλεγχοι, εκ των οποίων οι 232 περιπτώσεις αφορούσαν επανέλεγχο επιχειρήσεων που ήδη είχαν ελεγχθεί στην πρώτη φάση. Κατά τον επανέλεγχο, το 68,97% των επιχειρήσεων επέδειξε συμμόρφωση, το 5,17% μερική συμμόρφωση και το 25,86%, δηλαδή η μία στις τέσσερις επιχειρήσεις που ελέγχθηκε για δεύτερη φορά, δεν είχε συμμορφωθεί με τις συστάσεις του ΣΕΠΕ και συνέχισε να παραβιάζει την εργατική νομοθεσία.
Η αντιμετώπιση της αδήλωτης και υποδηλωμένης εργασίας αποτελεί έναν από τους κεντρικούς στόχους της κυβέρνησης και του αρμόδιου υπουργείου. Επισημαίνεται ότι οι έλεγχοι έγιναν στο πλαίσιο εφαρμογής του Οδικού Χάρτη Καταπολέμησης της Αδήλωτης Εργασίας, που συντάχθηκε από το υπουργείο Εργασίας και τους κοινωνικούς εταίρους υπό την αιγίδα της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας.
Με ανάρτησή του στο twitter ο Αλέξης Τσίπρας αναφέρει ότι «προασπίζουμε τα εργασιακά δικαιώματα, αντιμετωπίζουμε αποτελεσματικά την αδήλωτη, υποδηλωμένη και απλήρωτη εργασία». Μάλιστα, η ανάρτηση του πρωθυπουργού συνοδεύεται από σχετικό βίντεο αναφορικά με αυτόν τον κεντρικό στόχο της κυβέρνησης για την προστασία των εργασιακών δικαιωμάτων και την αποτελεσματική αντιμετώπιση της αδήλωτης, υποδηλωμένης και απλήρωτης εργασίας. Ειδικότερα, επί του θέματος τονίζεται στην ιστοσελίδα του Έλληνα πρωθυπουργού (primeminister.gr) ότι «κεντρικός στόχος της κυβέρνησης ήταν και παραμένει η προστασία των εργασιακών δικαιωμάτων και η αποτελεσματική αντιμετώπιση της αδήλωτης, υποδηλωμένης και απλήρωτης εργασίας».
Όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση του υπ. Εργασίας από την πρώτη επεξεργασία των στοιχείων προκύπτουν τα ακόλουθα χρήσιμα συμπεράσματα:
- Το risk analysis βελτιώνει σημαντικά την αποτελεσματικότητα των ελέγχων και τον εντοπισμό παραβατικών επιχειρήσεων. Ταυτόχρονα, ο επανέλεγχος φαίνεται να συμβάλει ιδιαίτερα στη συμμόρφωσή τους.
- Η δημοσιότητα που έλαβε το πρόγραμμα και η συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων συνέβαλαν στην εκούσια συμμόρφωση των επιχειρήσεων.
- Επιβεβαιώνεται η τάση μεταστροφής από την πλήρως αδήλωτη εργασία στη μερικώς αδήλωτη. Ταυτόχρονα, στο εσωτερικό της υποδηλωμένης εργασίας κυριαρχεί η ψευδώς δηλωμένη μερική εργασία.
Οι βασικοί άξονες
Το επόμενο διάστημα, μέσα και από το ειδικό τμήμα του Ανώτατου Συμβουλίου Εργασίας, θα ολοκληρωθεί η αξιολόγηση του προγράμματος που βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη και τα θετικά στοιχεία της μεθοδολογίας του θα ενσωματωθούν στον συνολικό σχεδιασμό των ελέγχων για την αδήλωτη εργασία. Οι βασικοί άξονες της τριμερούς συμφωνίας υπουργείου Εργασίας – κοινωνικών εταίρων – Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας προβλέπουν μεταξύ άλλων τα εξής:
1. Διασύνδεση Πληροφοριακών Συστημάτων όλων των συναρμόδιων υπηρεσιών και υπουργείων, που περιέχουν στοιχεία ικανά να επικουρήσουν τον έλεγχο της παραβατικότητας στην αγορά εργασίας.
2. Άμεση αποτύπωση των ελεγκτικών μηχανισμών και υπηρεσιών συναρμόδιων υπουργείων, ώστε να μην παρατηρείται το φαινόμενο είτε ελλιπών είτε ανύπαρκτων ελέγχων.
3. Θεσμοθέτηση εργατικής συμμετοχής στους ελέγχους του ΙΚΑ.
4. Αξιολόγηση (επιμέρους και κοινή) των συστημάτων προστίμων και εν γένει ποινών για τις παραβιάσεις της εργατικής και κοινωνικοασφαλιστικής νομοθεσίας και λήψη μέτρων για την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας της προστασίας της εργασίας.
5. Θέσπιση ειδικών αντικειμενικών τεκμηρίων για την αντιμετώπιση της μη δήλωσης προσωπικού σε ειδικότητες, όπως οι ταχυμεταφορείς, με υψηλά ποσοστά αδήλωτης εργασίας σε πολλούς κλάδους δραστηριότητας (από εμπορικά και επισιτιστικά καταστήματα και ταχυδρομικές υπηρεσίες, έως ταχυμεταφορά βιολογικού υλικού προς εργαστήρια κ.λπ.).
6. Ρητή απαγόρευση των εργολαβικών αναθέσεων για την παροχή εργασίας απαραίτητης για τη λειτουργία μιας επιχείρησης.
