Της Νατάσας Στασινού
[email protected]
Με οργισμένα μηνύματα στο Twitter και πάσης φύσεως προειδοποιήσεις- ακόμη για την ασφάλεια των χωρών του Κόλπου- ο Ντόναλντ Τραμπ είχε στο παρελθόν πετύχει το στόχο του: Να αναγκάσει τον ΟΠΕΚ να παρέμβει στην αγορά για να ανακόψει την άνοδο των τιμών. Αυτή τη φορά το καρτέλ των πετρελαιοπαραγωγών χωρών και η Ρωσία αγνόησαν το αίτημα του Αμερικανού προέδρου. Όχι μόνο γιατί, όπως τονίζουν, είναι ο ίδιος, που ωθεί με την πολιτική και τη ρητορική του τις τιμές στα ύψη, αλλά και για λόγους που αφορούν τα δικά τους σχέδια και ικανότητες.
Στη συνάντησή των μελών του ΟΠΕΚ στην Αλγερία την Κυριακή ήταν σαφές πως κανείς δεν ήθελε αύξηση της προσφοράς, παρά το γεγονός ότι οι τιμές του πετρελαίου τριγυρίζουν κοντά στα 80 δολάρια το βαρέλι. Το καρτέλ αποδίδει την άνοδο των τιμών στην απόφαση του Τραμπ να επιβάλλει κυρώσεις στο Ιράν και στα τιτιβίσματα του Αμερικανού προέδρου.
Δεν ανησυχεί για στενότητα προσφοράς στην παγκόσμια αγορά, παρά το γεγονός ότι από το Νοέμβριο θα αποσυρθεί το ιρανικό αργό, και παρά την κατάρρευση της παραγωγής της Βενεζουέλας. Αντιθέτως φοβάται την κάμψη της ζήτησης καθώς η Κίνα, ο μεγαλύτερος αγοραστής πετρελαίου στον κόσμο, αναμένεται να δει την οικονομία της να κατεβάζει ταχύτητα υπό το βάρος του εμπορικού πολέμου.
«Το σχέδιό μας είναι να καλύψουμε τη ζήτηση» δήλωσε ο υπουργός Ενέργειας της Σαουδικής Αραβίας, Χαλίντ αλ Φαλίχ, μετά την ολοκλήρωση της συνόδου, στην οποία αποφασίστηκε να διατηρηθεί το υφιστάμενο πλαίσιο συμφωνίας με τη Ρωσία. «Ο λόγος για τον οποίο η Σαουδική Αραβία δεν αυξάνει την παραγωγή, είναι γιατί όλοι οι πελάτες μας λαμβάνουν την ποσότητα, που επιθυμούν» εξήγησε.
Υπενθυμίζεται ότι τον περασμένο Ιούνιο οι χώρες του ΟΠΕΚ και η Ρωσία, η μεγαλύτερη δύναμη εκτός καρτέλ, συμφώνησαν να ρίξουν επιπλέον 1 εκατ. βαρέλια ημερησίας στην αγορά, σταδιακά, προκειμένου να καλύψουν το κενό από χώρες με προβλήματα, όπως η Βενεζουέλα και η Λιβύη., αλλά και να αντισταθμίσουν τις ανησυχίες για τις αμερικανικές κυρώσεις στο Ιράν. Έκτοτε έχουν αυξήσει την προσφορά τους κατά λιγότερο από 500.000 βαρέλια ημερησίως και ο Τραμπ τους επιρρίπτει την ευθύνη για τις υψηλές τιμές.
Το γεγονός ότι αποφάσισαν να αψηφήσουν τον Τραμπ αποκαλύπτει γεννά ερωτηματικά σχετικά με τη βούληση, αλλά και την ικανότητά τους να ανακόψουν το ράλι των τιμών. Με δηλώσεις τους αξιωματούχοι των χωρών του Αραβικού Κόλπου έχουν αφήσει να εννοηθεί ότι αισθάνονται «άνετα» με τις τιμές στα 80 ή ακόμη και στα 100 δολάρια το βαρέλι και θα ανησυχούσαν για παρενέργειες μόνο εάν αυτές εκτινάσσονταν πάνω από τα 120 δολάρια όπως είχε συμβεί το 2014.
Υπάρχει όμως ακόμη ένας παράγοντας, που κατευθύνει τη στάση τους, πέραν της επιθυμίας να γεμίσουν τα ταμεία τους πετροδολάρια, όπως επισημαίνει μερίδα αναλυτών: Ο φόβος να αποκαλυφθεί ότι έχουν χάσει πλέον τη δυνατότητα ισχυρής επιρροής στην αγορά.
Ο ΟΠΕΚ παράγει περί τα 35 εκατ. βαρέλια ημερησίως, την ώρα που η ζήτηση υπερβαίνει τα 100 εκατ. βαρέλια ημερησίως. Τη δεκαετία του 90 παρήγαγε την ίδια ποσότητα, αλλά η ζήτηση ήταν μόλις στα 65 εκατ. βαρέλια ημερησίως. Τότε είχε τον απόλυτο έλεγχο των κινήσεων. Σήμερα καλύπτοντας το 1/3 της παγκόσμιας ζήτησης εξακολουθεί να έχει δύναμη, αλλά όχι απόλυτη κυριαρχία. Δεν μπορεί μόνος να διαμορφώσει τις τιμές. Για αυτό και έχει την τελευταία διετία ζητήσει τη συνδρομή της Ρωσίας.
Το μέλλον της αγοράς
Αν και ο ΟΠΕΚ ανησυχεί για τον προσωρινό αντίκτυπο του εμπορικού πολέμου στη ζήτηση, εξακολουθεί να πιστεύει ότι ο κόσμος θα συνεχίσει να καταναλώνει ολοένα και περισσότερο πετρέλαιο έως το 2040. Συγκεκριμένα υπολογίζει ότι έως το 2023 η παγκόσμια κατανάλωση θα έχει υπερβεί τα 104 εκατ. βαρ. ημερησίως και έως το 2040 θα έχει φτάσει τα 112 εκατ. βαρέλια. Προειδοποιεί δε ότι για να καλυφθεί η ζήτηση αυτή, χωρίς να εκτιναχθούν οι τιμές στα ύψη, απαιτούνται επενδύσεις ύψους 11 τρισ. δολαρίων στην παγκόσμια αγορά πετρελαίου σε αυτό το διάστημα.
Ο ΟΠΕΚ στηρίζει την εκτίμησή του για τη ζήτηση πετρελαίου, στην ταχύτατη ανάπτυξη της αγοράς αυτοκινήτου, ειδικά στις δύο πολυπληθέστερες οικονομίες του πλανήτη, την Κίνα και την Ινδία. Υπολογίζει ότι ο παγκόσμιος στόλος αυτοκινήτων θα υπερδιπλασιαστεί στα 2,4 δισ. οχήματα έως το 2040. Εκείνη τη χρονιά, σύμφωνα με τον οργανισμό, θα κυκλοφορούν στην αγορά περί τα 320 εκατ. ηλεκτρικά αυτοκίνητα, δηλαδή μόλις το 13% του συνόλου.
Υπό τις συνθήκες αυτές βλέπει την κατανάλωση πετρελαίου να αυξάνεται κατά 1,6 εκατ. βαρέλια ημερησίως έως και το 2020, για να συνεχίζεται τα επόμενα χρόνια η άνοδός της με βραδύτερους ρυθμούς. Από το 2035 έως το 2040 η αύξηση θα είναι 200.000 βαρέλια ημερησίως.
naftemporiki.gr
