Skip to main content

Βαριά η ατζέντα της διαπραγμάτευσης με τους θεσμούς

Από την έντυπη έκδοση

Του Θάνου Τσίρου
[email protected]

Από σήμερα μέχρι και την Τετάρτη αναμένεται να διαρκέσουν οι διαπραγματεύσεις της ελληνικής κυβέρνησης με τους επικεφαλής των θεσμών. Ενώ οι διαβουλεύσεις με τα τεχνικά κλιμάκια συνεχίστηκαν καθ’ όλη τη διάρκεια της προηγούμενης εβδομάδας για να προετοιμάσουν το έδαφος, στα τρία 24ωρα που αναμένεται να διαρκέσουν οι συζητήσεις σε επίπεδο επικεφαλής θα κριθούν πολλά κρίσιμα θέματα, όπως η εκτέλεση του φετινού προϋπολογισμού, τα ενεργειακά, το χρονοδιάγραμμα αλλαγής των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων, αλλά και η πάγια ρύθμιση των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς την εφορία και τα ασφαλιστικά ταμεία, όπως επίσης και το ενδεχόμενο μιας παράτασης στη ρύθμιση των 120 δόσεων τόσο για τα χρέη προς την εφορία όσο και για τις οφειλές προς τα ασφαλιστικά ταμεία.

Από τις συζητήσεις που θα γίνουν από σήμερα μέχρι και την Τετάρτη θα καθοριστεί το περιεχόμενο του προσχεδίου του προϋπολογισμού που θα κατατεθεί στις 7 Οκτωβρίου στη Βουλή, όπως επίσης και το τελικό περιεχόμενο των διατάξεων του φορολογικού νομοσχέδιου. Οι θεσμοί αναμένεται να δημοσιοποιήσουν την 4η έκθεση ενισχυμένης μεταμνημονιακής εποπτείας μέσα στον Νοέμβριο, ενώ στο τελευταίο Eurogroup της χρονιάς, που θα πραγματοποιηθεί στις 4 Δεκεμβρίου, θα ληφθούν οι αποφάσεις και για την εκταμίευση της επόμενης δόσης των κερδών από τα ANFAs και τα SMPs, αλλά και για το αν τα κέρδη αυτά θα συμπεριληφθούν τελικώς στον ορισμό του μνημονιακού πλεονάσματος.

Υπέρβαση των εσόδων

Τα μεγαλύτερα «κεφάλαια» σε αυτό τον κύκλο των διαπραγματεύσεων θα είναι από τη μια ο προϋπολογισμός και από την άλλη η διαχείριση των ληξιπρόθεσμων οφειλών τόσο των ιδιωτών προς το Δημόσιο όσο και του Δημοσίου προς τους ιδιώτες. 
Όσον αφορά τον προϋπολογισμό, το οικονομικό επιτελείο θα προσέλθει με τα στοιχεία του 8μηνου που δείχνουν σημαντική υπέρβαση στο σκέλος των εσόδων (μεταξύ των οποίων και των φορολογικών) αλλά και την έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους που ανεβάζει τον στόχο του πρωτογενούς πλεονάσματος για φέτος λίγο πάνω από το 3,5% του ΑΕΠ σε μνημονιακούς όρους. 

Η επίτευξη των φετινών στόχων και η διάψευση των αιτιάσεων των θεσμών ότι θα παρουσιαστεί έλλειμμα άνω του ενός δισ. ευρώ θα είναι και το βασικό επιχείρημα για να πειστεί η πλευρά των δανειστών ότι μπορούν να χρηματοδοτηθούν τα φορολογικά μέτρα της επόμενης χρονιάς, συνολικού ύψους 1,2 δισ. ευρώ.

Διπλασιασμός των δόσεων

Το κεφάλαιο των ληξιπρόθεσμων οφειλών περιλαμβάνει πολλές ενότητες. Ήδη από τις αρχές της προηγούμενης εβδομάδας η κυβέρνηση έθεσε στους θεσμούς το θέμα της βελτίωσης της πάγιας ρύθμισης των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς το Δημόσιο. 
Με τα σημερινά δεδομένα, οι τρέχουσες υποχρεώσεις ρυθμίζονται σε 12 δόσεις (με επιτόκιο 5%), ενώ οι δόσεις μπορούν να φτάσουν στις 24 μόνο αν οι οφειλές προέρχονται από έκτακτες υποχρεώσεις (π.χ., φόρος κληρονομιάς). 

Στόχος του οικονομικού επιτελείου είναι να διπλασιαστεί ο αριθμός των δόσεων, καθώς κρίνεται ότι όσοι έχουν συσσωρεύσει χρέη στο Δημόσιο θα ανταποκριθούν με δυσκολία και στην πληρωμή των δόσεων για τα χρέη των παρελθόντων ετών, αλλά και στις τρέχουσες υποχρεώσεις. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι τα τεχνικά κλιμάκια έχουν διαφωνήσει και ζητούν τη θέσπιση εισοδηματικών κριτηρίων και στην πάγια ρύθμιση. 

Μετά τη διαφωνία, το θέμα παραπέμφθηκε να συζητηθεί σε επίπεδο επικεφαλής. Αναζητείται μια συμβιβαστική λύση, η οποία θα μπορούσε να είναι η αύξηση του αριθμού των δόσεων μόνο για όσους πληρούν τα εισοδηματικά κριτήρια που θα τεθούν στο πρότυπο της ρύθμισης των 120 δόσεων (σ.σ.: όπου το εισόδημα μπορεί να μην αποκλείει τον οφειλέτη, αλλά καθορίζει τον τελικό αριθμό των δόσεων που θα έχει στη διάθεσή του για να εξοφλήσει το χρέος). 

Οι δανειστές επιμένουν ότι ακόμη και οι 12 δόσεις δεν πρέπει να δίδονται χωρίς κριτήρια, καθώς γίνεται καταστρατήγηση του νόμου από φυσικά πρόσωπα και επιχειρήσεις που χρησιμοποιούν τις 12 δόσεις ως εργαλείο για την εξασφάλιση κεφαλαίου κίνησης (σ.σ.: το επιτόκιο του 5% που προβλέπει η πάγια ρύθμιση είναι χαμηλότερο από αυτό που δίνουν οι τράπεζες για κεφάλαιο κίνησης ή για «γύρισμα» επιταγών). 

Οι 120 δόσεις

Οι 120 δόσεις και η πορεία ένταξης των οφειλετών επίσης αναμένεται να αποτελέσουν αντικείμενο συζήτησης, καθώς οι δανειστές είχαν διατυπώσει εξαιρετικά απαισιόδοξη εκτίμηση για τις δημοσιονομικές επιπτώσεις που θα επιφέρει η τακτοποίηση χρεών σε βάθος 10ετίας. Μπορεί να μην επιμένουν στη θέση που αποτύπωσαν στην τελευταία έκθεσή τους (σ.σ.: ότι δηλαδή θα υπάρξουν δημοσιονομικές απώλειες έως και 0,6% του ΑΕΠ), ωστόσο θα ζητήσουν αναλυτική ενημέρωση για την πορεία των αιτήσεων, οι οποίες πλέον έχουν ξεπεράσει τις 300.000 όσον αφορά τα χρέη προς την εφορία. Είναι πολύ πιθανό ότι θα τεθεί προς συζήτηση και το ενδεχόμενο της παράτασης. 

Αποπληρωμή προς  ιδιώτες

Στους επικεφαλής των θεσμών αναμένεται να παρουσιαστεί και το σχέδιο της κυβέρνησης για την αποπληρωμή των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου προς τους ιδιώτες. Το ποσό έχει «παγώσει» στα 2,5 δισ. ευρώ και το ζητούμενο είναι να υπάρξει ταχύτατη αποκλιμάκωση. Το θέμα της ταχείας αποπληρωμής των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου προς τον ιδιωτικό τομέα έχει και δημοσιονομικό ενδιαφέρον, καθώς επηρεάζεται και το μνημονιακό πρωτογενές πλεόνασμα. Όσο περισσότερα χρήματα δίδονται για την αποπληρωμή των συσσωρευμένων οφειλών του Δημοσίου προς τον ιδιωτικό τομέα, τόσο το καλύτερο για το μνημονιακό πρωτογενές πλεόνασμα. 

Η περιουσία του Δημοσίου

Ολόκληρο κεφάλαιο στις διαβουλεύσεις αναμένεται να αποτελέσει το θέμα των αποκρατικοποιήσεων. Η κυβέρνηση, πέρα από την πρόοδο στο Ελληνικό, αναμένεται να παρουσιάσει ένα «σφικτό» χρονοδιάγραμμα και για τα υπόλοιπα περιουσιακά στοιχεία του Δημοσίου. Έτσι θα γνωστοποιηθεί στους δανειστές ότι μέχρι τις 29 Οκτωβρίου αναμένεται να υπάρξει η εκδήλωση μη δεσμευτικού ενδιαφέροντος για το 20% του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών, ενώ μέσα στον Οκτώβριο αναμένεται και η κατάθεση στη Βουλή της νομοθετικής ρύθμισης για την ιδιωτικοποίηση της ΔΕΠΑ. Για τον Νοέμβριο αναμένεται η ολοκλήρωση της μελέτης για τις εναλλακτικές μεθόδους αξιοποίησης των 10 περιφερειακών λιμανιών, ενώ θα ακολουθήσει η κατάθεση του σχετικού νομοσχεδίου από το αρμόδιο υπουργείο Ναυτιλίας. Μέχρι το τέλος του χρόνου αναμένεται επίσης η επιλογή του βέλτιστου τρόπου αξιοποίησης του ποσοστού που κατέχει το ελληνικό Δημόσιο στα Ελληνικά Πετρέλαια.