Από την έντυπη έκδοση
Του Θάνου Τσίρου
Βαρύς και ασήκωτος είναι ο κατάλογος των υποχρεώσεων που -βάσει μνημονίου- πρέπει να διεκπεραιωθούν κατά τη θητεία της υπηρεσιακής κυβέρνησης. Κρίσιμα θέματα όπως η προετοιμασία του προσχεδίου του κρατικού προϋπολογισμού για το 2016, του μεσοπρόθεσμου προγράμματος για την περίοδο 2016-2019, η υπογραφή της υπουργικής απόφασης που θα επιτρέψει στον ελεγκτικό μηχανισμό της εφορίας να αποκτήσει πρόσβαση στο «ιστορικό» των τραπεζικών μας λογαριασμών, η προετοιμασία της φορολογικής αλλά και της ασφαλιστικής μεταρρύθμισης είναι μερικά μόνο από τα θέματα που πρέπει να προχωρήσουν «εδώ και τώρα».
Μιλώντας στη «Ν» αρμόδιος κυβερνητικός παράγοντας που μετέχει στην υπηρεσιακή κυβέρνηση έλεγε χθες ότι εντολή της πρωθυπουργού Βασιλικής Θάνου είναι να προχωρήσουν όλες οι υποχρεώσεις που έχει αναλάβει η χώρα με την υπογραφή του μνημονίου.
Μετεξεταστέα… η αξιολόγηση
Ωστόσο, με δεδομένη την έκταση με τα προαπαιτούμενα μόνο του Σεπτεμβρίου -και με δεδομένο ότι όλα τα προαπαιτούμενα που προϋποθέτουν ψήφιση στη Βουλή δεν μπορούν να προχωρήσουν- έντονος είναι ο προβληματισμός εντός και εκτός Ελλάδας σχετικά με το κατά πόσο κινδυνεύει να μετατεθεί για τουλάχιστον ένα μήνα αργότερα η πρώτη, για την εποχή του 3ου μνημονίου, αξιολόγηση της ελληνικής οικονομίας. Με αυτή την καθυστέρηση δεν θα ήθελε να έρθει αντιμέτωπο το νέο οικονομικό επιτελείο που θα σχηματιστεί μετά τις εκλογές της 20ής Σεπτεμβρίου.
Και αυτό διότι από τις φθινοπωρινές διαπραγματεύσεις με τους δανειστές εξαρτάται και το αν θα εκταμιευτούν τρία δισεκατομμύρια ευρώ, τα οποία θα πάνε όχι για την κάλυψη δανειακών υποχρεώσεων στο εξωτερικό, αλλά για τις ανάγκες της πραγματικής οικονομίας.
Με δεδομένο ότι η οικονομία έχει εισέλθει σε φάση ύφεσης -όπως παραδέχθηκε άλλωστε και ο υπηρεσιακός υπουργός Οικονομικών Γιώργος Χουλιαράκης κατά την τελετή παράδοσης-παραλαβής την Παρασκευή- η έγκαιρη εκταμίευση της δόσης (συμπεριλαμβανομένων των τριών δισεκατομμυρίων ευρώ) θεωρείται απαραίτητη για να μετριαστούν οι αρνητικές συνέπειες της ύφεσης.
Η υπουργοποίηση του Γιώργου Χουλιαράκη -γνώστη από την πρώτη στιγμή των διαπραγματεύσεων που εκτυλίχθηκαν από τον χειμώνα με τους δανειστές- και η παραμονή στο οικονομικό επιτελείο του Τρύφωνα Αλεξιάδη -στον οποίο πέφτει το βάρος για την προετοιμασία της φορολογικής μεταρρύθμισης, αλλά και πολλά από τα προαπαιτούμενα του Σεπτεμβρίου- υποδηλώνει για πολλούς την πρόθεση να μην εγκαταλειφθεί η προώθηση των όσων προβλέπει το 3ο μνημόνιο για τον πρώτο μήνα εφαρμογής του.
Ποιες είναι όμως οι υποχρεώσεις που βάσει του 3ου μνημονίου θα πρέπει να διεκπεραιωθούν μέσα στον Σεπτέμβριο; Ο κατάλογος περιλαμβάνει ακόμη και νομοθετικές παρεμβάσεις, οι οποίες προφανώς δεν θα γίνουν μέσα στο 20ήμερο της προεκλογικής περιόδου.
Συζήτηση άνοιξε την προηγούμενη εβδομάδα μόνο για το ενδεχόμενο κατάθεσης πράξης νομοθετικού περιεχομένου βάσει της οποίας θα μετατίθετο για δύο μήνες η επιβολή του ΦΠΑ στην εκπαίδευση, προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα, χωρίς ωστόσο να έχουν υπάρξει μέχρι ώρας επίσημες ανακοινώσεις.
Η προετοιμασία των «φακέλων»
Με δεδομένο λοιπόν το ότι δεν υπάρχει δυνατότητα νομοθέτησης, το ενδιαφέρον στρέφεται στην έγκαιρη προετοιμασία των «φακέλων» του Σεπτεμβρίου, ώστε να κλείσουν με το που θα ανοίξει η νέα Βουλή από την 1η Οκτωβρίου. Οι φάκελοι αυτοί είναι:
- Η υπογραφή της υπουργικής απόφασης για την επέκταση του έμμεσου μητρώου τραπεζικών συναλλαγών, ώστε να παρέχεται το ιστορικό συναλλαγών σε βάθος 10 ετών. Αυτό θα επιτρέψει στους ελεγκτές της εφορίας να έχουν πρόσβαση σε αναλήψεις και καταθέσεις των τελευταίων 10 ετών. Πρόσβαση σε αυτό το μητρώο θα πρέπει μέσα στον Σεπτέμβριο να αποκτήσει και το Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών.
- Η θέσπιση νέων ποινικών διατάξεων για τη φοροδιαφυγή και την απάτη. Οφείλουμε να τροποποιήσουμε το «ποινολόγιο» της εφορίας, να καταργήσουμε όλα τα πρόστιμα του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων και να θεσπίσουμε άλλα «κατάλληλα» για τις «απλές αλλά σοβαρές» παραβάσεις όπως η μη έκδοση αποδείξεων.
- Η έκδοση της δευτερογενούς νομοθεσίας που απαιτείται για να καταστεί πλήρως λειτουργικό το Δημοσιονομικό Συμβούλιο.
- Η σύνταξη του σχεδίου για την εκκαθάριση των καθυστερούμενων οφειλών, καθώς και των αιτήσεων επιστροφής φόρου και συνταξιοδότησης. Ο συνολικός λογαριασμός εκτιμάται ότι έχει ξεπεράσει τα επτά δισ. ευρώ.
- Ο προσδιορισμός των λεπτομερειών για τη βαθμιαία εθνική εφαρμογή του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος (ΕΕΕ) από 1ης Απριλίου 2016.
- Η σύνταξη του «χάρτη πορείας» για τη μεταρρύθμιση της αδειοδότησης των επενδύσεων.
- Η νομοθετική έγκριση του προγράμματος αναδιάρθρωσης του «ΟΑΣΑ – Συγκοινωνίες Αθηνών» όπως έχει συμφωνηθεί με τους θεσμούς.
- Η σύνταξη του «χάρτη πορείας» για την εφαρμογή στην πράξη του νέου Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας που ψηφίστηκε στις 22 Ιουλίου. Ζητούμενο, να ετοιμαστούν προτάσεις για τη μείωση του τεράστιου αριθμού των υποθέσεων που εκκρεμούν στα δικαστήρια.
- Η εξασφάλιση του δικαιώματος της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής να αποκτήσει πρόσβαση σε πηγές διοικητικών δεδομένων, μεταξύ των οποίων και φορολογικών (σ.σ.: το θέμα θεωρείται ευαίσθητο καθώς μπαίνουν και ζητήματα φορολογικού απορρήτου).
Αναδρομική αύξηση και πρόστιμα
Εκτός από τους υπηρεσιακούς υπουργούς του οικονομικού επιτελείου, μεγάλο βάρος για το χρονικό διάστημα μέχρι την κάλπη πέφτει και στους υπηρεσιακούς παράγοντες του υπουργείου Οικονομικών. Μεγάλη εκκρεμότητα είναι το πώς θα επιβληθεί η αναδρομική αύξηση της προκαταβολής φόρου στα νομικά πρόσωπα (σ.σ.: η προκαταβολή θα υπολογιστεί με συντελεστή 100% αντί για 80% που έχει γίνει ο υπολογισμός μέχρι τώρα). Βάσει νόμου, το θέμα θα έπρεπε να έχει ξεκαθαρίσει από τις 21 Αυγούστου, ενώ η αναδρομική αύξηση της προκαταβολής είναι ένα μέτρο από το οποίο το υπουργείο Οικονομικών περιμένει να εισπράξει περισσότερα από 300 εκατ. ευρώ μέσα στο 2015.
Μία ακόμη υποχρέωση που βαραίνει τη Γ.Γ. Δημοσίων Εσόδων αφορά την έκδοση της εγκυκλίου σχετικά με τα πρόστιμα του Κώδικα Φορολογικών Διαδικασιών, θέμα που βρίσκεται σε εκκρεμότητα εδώ και τουλάχιστον έναν χρόνο.
Ο προϋπολογισμός
Στο Γενικό Λογιστήριο πέφτει το βάρος της προετοιμασίας του προσχεδίου του προϋπολογισμού για το 2016, αλλά και του νέου μεσοπρόθεσμου. Σε εκκρεμότητα επίσης βρίσκεται το θέμα του προϋπολογισμού του 2015 καθώς θα πρέπει να αποφασιστεί αν θα κατατεθεί ή όχι αναθεωρημένος προϋπολογισμός (βάσει των νέων δεδομένων που είναι πρωτογενές έλλειμμα 0,25% αντί για πλεόνασμα 3% και ύφεση 2,3% αντί για ανάπτυξη 2,9%).