Του Κώστα Ιωαννίδη
Αυτό είναι το τελευταίο σχόλιο πριν την καλοκαιρινή άδεια και ευχόμαστε, να επανασυνδεθούμε μετά τον Δεκαπενταύγουστο, με καλό κλίμα για την αγορά.
Η διατήρηση του «δικαιώματος» στην διαμόρφωση της κεφαλαιοποίησης μεγάλων εταιριών με τις δημοπρασίες του τέλους, είναι κανόνας που σπάνια παραβιάζεται στις φετινές καλοκαιρινές συνεδριάσεις. Το θετικότερο μήνυμα ως την Τετάρτη ήταν ότι οι Τράπεζες του 25άρη εμφάνισαν δείγματα εξάντλησης των πιέσεων. Εικόνα εντελώς παραπλανητική μετά την προτελευταία συνεδρίαση του μήνα. Πιθανό είναι επίσης να μην τελείωσαν το ξεφόρτωμα ορισμένα funds και μάλλον αργεί ακόμα η επίτευξη μιας αγοραίας συναίνεσης για το fair value, δηλαδή τη δίκαιη αποτίμησή τους.
Θετική παραμένει η παρουσία μετοχών με σταθερό ανοδικό momentum στον 25άρη. Ενώ τα κέρδη των υπολοίπων ήταν κομμάτι από μια ομαδική προσπάθεια να ανακτήσουν οι μετοχές τις ζημιές που προκάλεσε η σύνοδος της Δευτέρας. Αλλά το διεθνές κλίμα την Τετάρτη ήταν σχετικά ευνοϊκό ενώ και την Πέμπτη ο ουρανός των χρηματιστηρίων που αρχικά ήταν καθαρός και λαμπερός συννέφιασε και μάλιστα για τα καλά. Το χειρότερο ήταν πως ο τζίρος στις 16:00 ήταν στα 25,5 εκατ. ευρώ όταν της Τετάρτης ανήλθε στα 32 και οι απώλειες του 25άρη ήταν πάνω από -1,2% γκρεμίζοντας τα όποια κέρδη σημείωσε στο διήμερο της ταπεινής ανόδου.
Οι θεσμικοί έβλεπαν το βάθεμα της πτώσης στην ευρωζώνη και καταλάβαιναν ότι η τελευταία μισή ώρα θα απαιτούσε μεγαλύτερη προσοχή. Πραγματικά, από τις 16:20 ως το πέρας της ελεύθερης διαπραγμάτευσης η κατώτερη τιμή για τον ΓΔ που ως τότε ήταν λίγο κάτω από τις 564 μονάδες, αντικαταστάθηκε από τις 561. Γνωστό σε εσάς επίπεδο, αφού η στήλη το ανέφερε ως στήριξη που δεν έπρεπε για τους επαγγελματίες διαχειριστές να ξεπεραστεί πτωτικά από την αρχή αυτής της τρέχουσας πτωτικής τελικά εβδομάδας. Ένα είναι βέβαιο ωστόσο η απογοήτευση των επενδυτών εκδηλώνεται όταν υποψιάζονται πως σε παγκόσμιο επίπεδο οι μετοχές θα πιεστούν. Χθες απώλειες της τάξης των απωλειών του ΓΔ και μεγαλύτερες εμφάνισαν οι μετοχικοί δείκτες της Ιταλίας και της Ισπανίας.
Η μετοχή της ΑΛΦΑ είχε τζίρο πάνω από το ένα τέταρτο της συνολικής μικτής αξίας συναλλαγών του ΧΑ. Από τις μετοχές του 25άρη, δεν εμφάνισαν θετικό πρόσημο ούτε δευτερόλεπτο οι ΕΕΕ και ΟΤΕ. Αντίθετα δεν πέρασαν σε αρνητικό πεδίο οι ΕΧΑΕ, ΜΕΤΚ και ΟΛΠ. Οι κινήσεις των ισχυρών θεσμικών στη διάρκεια των δημοπρασιών στο τέλος, έφεραν κλείσιμο στο μέγιστο μέρας έκλεισαν οι ΛΑΜΔΑ, ΦΦΓΚΡΠ και ΤΕΝΕΡΓ και στο κατώτερο ημέρας οι ΓΡΙΒ, ΔΕΗ, ΕΛΛΑΚΤΩΡ, ΕΛΠΕ και ΟΛΠ.
Τεχνικά πάντως, πάλι σε διακεκαυμένη ζώνη υποχώρησαν οι τιμές των τραπεζικών blue chip και ξαφνικά έκαναν την τελευταία σύνοδο του, μάλλον ανοδικού, Ιουλίου, κρίσιμη αντί πανηγυρική. Προσοχή χρειάζεται αν ξεπεραστεί το επίπεδο των 560 μονάδων. Πιθανά θα ακολουθήσουν γενικευμένες πιέσεις. Υπομονή, το παράξενο αυτό καλοκαίρι.
Τα αποτελέσματα των stress tests των ευρωπαϊκών τραπεζών δεν αφορούν άμεσα τις συστημικές Τράπεζες της χώρας. Έμμεσα όμως θα μετρήσουν στη διαμόρφωση της διάθεσης για ανάληψη ρίσκου. Το πιο εύκολο παράδειγμα είναι η περίπτωση της ΕΤΕ. Τα αποτελέσματα των stress tests θα καθορίσουν τον χρόνο εξόφλησης των υπό αίρεση μετατρέψιμων ομολογιών( CoCos), που έχει εκδώσει η ΕΤΕ και έχει καλύψει στο σύνολό τους το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.
Αν οι κεφαλαιακές ανάγκες που θα προκύψουν για τις ευρωπαϊκές τράπεζες θεωρηθούν από τις αγορές ως εύκολες στη διαχείρισή τους, η Εθνική θα ενεργοποιήσει άμεσα τη διαδικασία πρόωρης εξόφλησης των CoCos, καταθέτοντας σχετικό αίτημα στον Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό (SSM).
Η επίδραση της δυναμικής της περασμένης μέρας
ΗΠΑ
Με μικτές τάσεις έκλεισε την Πέμπτη το χρηματιστήριο στη Wall Street.
Ο δείκτης Dow Jones της βιομηχανίας έκλεισε με πτώση 15,82 μονάδων (-0,09%), στις 18.456,35 μονάδες.
Ο δείκτης Nasdaq των εταιρειών τεχνολογίας έκλεισε ενισχυμένος κατά 15,17 μονάδες (+0,3%), στις 5.154,98 μονάδες.
Ο ευρύτερος δείκτης Standard and Poor’s 500 έκλεισε με άνοδο 3,48 μονάδων (+0,16%), στις 2.170,06 μονάδες.
Θετικό θεώρησαν οι αναλυτές το γεγονός ότι οι δείκτες δεν καταγράφουν ισχυρή πτώση, παρά τις αρνητικές ειδήσεις από το μέτωπο των αποτελεσμάτων εξαμήνου.
Από τα εταιρικά αποτελέσματα ισχυρές απώλειες κατέγραψαν οι μετοχές της Ford καθώς τα μεγέθη της δεν ικανοποίησαν την αγορά.
Αντίθετα με θετικό πρόσημο η Harley-Davinson που ανακοίνωσε κέρδη υψηλότερα των προβλέψεων. Κέρδη κατέγραψαν μεταξύ άλλων οι Αpple, Home Depot, Visa, Coca Cola. Στο κόκκινο έκλεισαν Caterpillar, Chevron, Verizon, Εxxon Mobil.
Από τις μακροοικονομικές ειδήσεις ξεχώρισε ο αριθμός των Αμερικανών που υπέβαλαν αίτηση για επίδομα ανεργίας την εβδομάδα που έληξε στις 23 Ιουλίου που αυξήθηκε στις 266.000 από το χαμηλό τριών μηνών των 252.000 την προηγούμενη εβδομάδα. Οι αγοραίοι προέβλεπαν ότι θα αυξηθεί στις 260.000.
ΕΥΡΩΠΗ
Με πτώση έκλεισαν οι ευρωπαϊκές μετοχές, με αρνητικό πρωταγωνιστή των χρηματοοικονομικό κλάδο.
Αρνητικός ήταν και αντίκτυπος απογοητευτικών οικονομικών αποτελεσμάτων.
Ο πανευρωπαϊκός δείκτης STOXX 600 index κατέγραψε απώλειες 0,9% και ο FTSEurofirst 300 1%.
Στο Λονδίνο, ο δείκτης FTSE 100 υποχώρησε -0,44% στις 6.721 μονάδες, στην Φρανκφούρτη ο δείκτης DAX έχασε -0,43% κλείνοντας στις 10.274 μονάδες, ενώ ο γαλλικός CAC 40 σημείωσε πτώση -0,59% κλείνοντας στις 4.420 μονάδες.
Μεγαλύτερες απώλειες εμφάνισαν τα χρηματιστήρια του ευρωπαϊκού Νότου. Στο Μιλάνο ο FTSE MIB έκλεισε στις 16.522 μονάδες με πτώση -2,02%, ενώ ο ισπανικός IBEX κατέγραψε απώλειες -2,1% κλείνοντας στις 8.479 μονάδες.
Τα εταιρικά αποτελέσματα βρέθηκαν στο επίκεντρο της συνόδου της Πέμπτης. Η Credit Suisse ανακοίνωσε κέρδη για το δεύτερο τρίμηνο, αλλά η μετοχή έκλεισε με απώλειες 5%. Με πτώση έκλεισε και η γαλλική τράπεζα BNP Paribas, καθώς τα κέρδη δεύτερου τριμήνου ήταν υψηλότερα από τις προβλέψεις. Η Lloyds είδε τη μετοχή της να πέφτει κατά 5,8%, αφότου ο βρετανικός τραπεζικός όμιλος προειδοποίησε για ενδεχόμενη πτώση στη ζήτηση για δάνεια λόγω Brexit και ανακοίνωσε ότι θα επισπεύσει τις ενέργειες για μείωση κόστους.
ΧΑ
Στην προτελευταία σύνοδο του Ιουλίου, οι θεσμικοί με αύξηση στο συναλλακτικό ενδιαφέρον, αποφάσισαν ότι σήμερα η αγορά θα σταματούσε τη διήμερη άνοδο, με τις Τράπεζές της και τις εταιρίες Τηλεπικοινωνιών και Κοινής Ωφέλειας στο τιμόνι τις καθόδου. Με αυτή τη στάση τους έδωσαν στη μεγαλύτερη διάρκεια μικρές σχετικά πτωτικές μεταβολές στον 25άρη και στον ΓΔ με πλάγια κίνηση για περισσότερες από 4 ώρες όταν οι βασικοί δείκτες των χρηματιστηρίων στην Ευρώπη εμφάνιζαν καθοδική εικόνα λόγω πιέσεων επιλεκτικά σε τράπεζες του ευρώ και επειδή απογοήτευσε η κερδοφορία τους όπως και της Shell και εταιριών κατασκευής ημιαγωγών.
Το αρνητικό κλίμα στην Ευρώπη είχε επικρατήσει μετά την πτώση στο πετρέλαιο και από το πρωί εμφάνιζαν απώλειες οι βασικοί δείκτες στα μεγαλύτερα χρηματιστήρια του ευρώ, που με την πάροδο του χρόνου εξατμιζόντουσαν. Τη διάθεση για ανάληψη ρίσκου στην Αθήνα μείωσε η εικόνα της αγοράς, που αφού χτύπησε αρχικά δυο φορές επίπεδα πάνω από τις 570 μονάδες, κινήθηκε πτωτικά και παρέμεινε σταθερά κάτω από τις 558 μονάδες. Τότε με ενισχυμένους όγκους που τόνιζαν την διάθεση των θεσμικών για να συνεχιστεί η κάθοδος οι τιμές γρήγορα κινήθηκαν πλάγια σε επίπεδα που όρισαν οι απώλειες των ΟΤΕ ΔΕΗ και των Τραπεζικών blue chip.
Σήμερα ο μέσος όρος κρατήθηκε στο τέλος σε τιμές κάτω από το κλείσιμο της Δευτέρας. Οι αγορές των ΗΠΑ που κινήθηκαν αμέσως πτωτικά με τη «βοήθεια» των μακροοικονομικών δεδομένων και μερικώς λόγω ορισμένων χειρότερων των αναμενόμενων εταιρικών αποτελεσμάτων, αποδυνάμωσαν την αγοραστική διάθεση των θεσμικών στην Ευρώπη και στο ΧΑ.
Οι θεσμικοί στο ΧΑ επέλεξαν τις κλιμακούμενης έντασης πιέσεις επί των τραπεζικών μετοχών σήμερα. Ωστόσο έδωσαν στους δείκτες πορεία που τους έφερε σε μια χρονική στιγμή σε μέγιστο κατώτερο του χθεσινού. Αναφερόμαστε στα επίπεδα των 570,41 μονάδων. Το δε μέγιστο στις 570,41 μονάδες που δεν ξεπεράστηκε εμφανίστηκε δυο φορές στις 10:51 και 11:00 Στις 16:57 και όχι στις δημοπρασίες σημειώθηκε το ελάχιστο και ήταν οι 561,15 μονάδες αλλά το ελάχιστο την τρέχουσα εβδομάδα ήταν στις 559,81 μονάδες στις 26/7. Η δυναμική των αγορών στην ευρωζώνη έδωσε αφορμή για να δώσουν πάλι μάχες οι ισχυροί θεσμικοί στον Τραπεζικό κλάδο, καθώς υπήρξαν ενδοσυνεδριακά υπερασπιστές τους, μετά την πρώτη ώρα. Όσοι ήθελαν να ρευστοποιήσουν θέσεις το έκαναν, αλλά σήμερα, ήταν η σειρά των επιθετικών πωλήσεων για το σύνολο του κλάδου.
Η στατιστική εικόνα στο ΧΑ επιδεινώθηκε, όπως προκύπτει από το πλήθος των ανοδικών (11) blue chip έναντι των καθοδικών (12) με δυο αμετάβλητα ΟΛΠ και ΟΠΑΠ. Στις 40 μετοχές της κατάταξης με το μεγαλύτερο τζίρο μέρας, οι 18 είχαν άνοδο και 3 ήταν αμετάβλητες. Άρα, οι 19 από τις 40 ήταν πτωτικές. Στα 39,284 από 31,836 εκατ. ευρώ του συνολικού τζίρου, τα 19,23 από 16,15 την Τετάρτη, κατευθυνθήκαν στα τραπεζικά blue chip. Η υπερ-συγκέντρωση του ενδιαφέροντος έπεσε κάτω από τα «κανονικά» επίπεδα, με τις τράπεζες να αποτελούν το 48,96% του συνολικού τζίρου.
Την ώρα που έκλεινε το ΧΑ, ο DΑΧ είχε μεταβολή -0,25%, ο CAC είχε μεταβολή -0,26%, με τον FTSE100 με μεταβολή -0,25%. Οι αγορές στις ΗΠΑ είχαν επίπεδο ξεκίνημα αλλά συνέχισαν πτωτικά με αποτέλεσμα ο S&P500 και ο DOW Ind. Av να εμφανίζουν μεταβολές -0,22% και -0,40% αντίστοιχα.
Στο ΧΑ ο ΓΔ οδηγήθηκε χαμηλότερα κατά -1,11% και έφθασε στις 562,84 από 569,16 μονάδες και ο 25άρης έκλεισε στις 1501,49 από 1532,34 με μεταβολή -2,01%. Οι δημοπρασίες επέφεραν αλλαγή κατά 1,8 μονάδες πάνω στον ΓΔ και κατά 6,5 τον 25άρη, αφήνοντας τους πάνω από το κατώτερο της ημερήσιας διακύμανσης.
Με κέρδη έκλεισαν οι κλάδοι των εταιριών Εμπορίου +2,00% από +1,55%, ο FTSEM +0,81% από +0,98%, Πρώτων Υλών +0,77% από +2,09%, Κατασκευές Υλικά +0,54% από +1,64%, Προσωπικά Οικιακά Είδη +0,47% από +0,25%, Χρ/μικών Υπηρεσιών +0,43% από +3,23%, Βιομηχανικών Προϊόντων +0,38% από -0,28%, Ακίνητης Περιουσίας +0,08% από -0,09% και Πετρελαίου Αερίου +0,01% από +0,31%. Στον αντίποδα με απώλειες εμφανίστηκαν οι εταιρίες Μέσων Ενημέρωσης -21,43% από +2,08%, Τραπεζών -5,88% από +0,50%, Χημικών -3,45% από -2,03%, Τηλεπικοινωνιών -3,11% από -0,33%, ο 25άρης -2,01% από +0,30%, Κοινής Ωφέλειας -1,65% από +3,55%, ο ΓΔ -1,11% από +0,56%, Τεχνολογίας -0,77% από +0,57%, Τροφίμων Ποτών -0,58% από -0,52%, Ταξίδια Αναψυχή -0,03% από -0,79%. Χωρίς μεταβολή εμφανίστηκαν οι εταιρίες των Ασφαλειών 0,00% από 0,00%, και Υγείας +0,00% από 0,00%.
Για να συμβούν τα παραπάνω ο τζίρος διαμορφώθηκε στα 39,284 από 25,330 εκατ. ευρώ και οι συναλλαγές με πακέτα είχαν αξία 6,785 από 0,000 εκατ. ευρώ. Στις μετοχές του 25άρη χωρίς να ληφθούν υπόψη τα πακέτα κατευθύνθηκαν 30,440 από 24,000 εκατ. ευρώ και στου FTSEM 1,242 από 1,092 εκατ. ευρώ. Η κεφαλαιοποίηση του ΧΑ οδηγήθηκε στα 40,993 από 40,792 δις ευρώ και ο συνολικός όγκος διαμορφώθηκε στα 59,928 από 41,666 εκατ. τεμάχια. Το πλήθος των ανοδικών ανήλθε σε 42 από 38 των καθοδικών σε 45 από 43 και ο αριθμός των σταθερών διαμορφώθηκε σε 13 από 16.
Τεχνική ανάλυση
Την Πέμπτη 28/7, οι συναλλασσόμενοι στο ΧΑ έδωσαν στον 25άρη αρχικά νευρική πορεία γύρω από το κλείσιμο της Τετάρτης. Όρισαν στις 10:51 το μέγιστο μέρας στις 1535,19 μονάδες, με μεταβολή +0,19% και μετά ξεκίνησε η κάθοδος. Το ελάχιστο μέρας σημειώθηκε στις δημοπρασίες και ήταν οι 1495,29 μονάδες. Το κλείσιμο έγινε στις 1501,49 μονάδες με μεταβολή -2,01%. Ο τζίρος στα παράγωγα διαμορφώθηκε στα 6,845 εκατ. ευρώ.
Για τη σειρά Αυγούστου διακινήθηκαν 838 ΣΜΕ με ανώτερο μέρας στις 1535,50 μονάδες και κατώτερο τις 1495,00. Για τη σειρά Σεπτεμβρίου ο όγκος ανήλθε σε 204 ΣΜΕ. Ο δείκτης έκλεισε στις 1501,49 μονάδες με τιμή εκκαθάρισης για την σειρά Αυγούστου, στις 1497,25 μονάδες, και για τη σειρά Σεπτεμβρίου στις 1500,00. Τα ανοικτά συμβόλαια για τη σειρά Αυγούστου διαμορφώθηκαν στα 4063 ΣΜΕ ενώ για τη σειρά Σεπτεμβρίου ανήλθαν σε 1521. Σημειώνουμε την μείωση των ανοικτών συμβολαίων στην σειρά Αυγούστου πριν καλά – καλά ξεκινήσει ο μήνας και την αύξηση της προπορείας του υποκείμενου δείκτη.
Η στατιστική προϊστορία προκαλεί τη στήλη να προβλέψει μια πιθανή βουτιά του δείκτη ως τις 1465 μονάδες πριν αντιδράσει ανοδικά και αυτό προκύπτει από τη διαγραμματική μελέτη που δίνει στήριξη επιβεβαιωμένη στις συνόδους της 13/4 και την επόμενή της στις 14/4. Σε αυτές που ήταν οι τελευταίες πριν από μια μεγάλη άνοδο της αγοράς τα ελάχιστα ήταν αντίστοιχα οι 1464,8 μονάδες και οι 1471,16. Κάτι ανάλογο έγινε και στις 16/6 όταν στην τελευταία σύνοδο μιας πτώσης από την κορυφή στις 1809,4 μονάδες είχαμε κλείσιμο του 25άρη στις 1482,1 μονάδες με ελάχιστο στις 1471. Από αυτά προκύπτει η εκτίμησή μας για σημαντική ζώνη στήριξης στη ζώνη μεταξύ των 1465 ως τις 1471 μονάδες.
Ο Απόστολος Μάνθος της Δυναμική ΑΧΕΠΕΥ αναφέρει από την αρχή της βδομάδας αλλά η πρόσφατη πτώση έριξε το βάρος στην μεσαία παράγραφο:
Περιμένοντας το ‘τρένο της μεγάλης φυγής’ προς τις 610 με 620 μονάδες ο Γενικός Δείκτης έχει συμπληρώσει αρκετές μέρες αναμονής στο διαγραμματικό σταθμό άνω των 550 μονάδων.
Ο Γενικός Δείκτης από απόψεως Fibonacci Retracement έχει καλύψει το 50% της διόρθωσης από το σημείο που βρισκόταν στην προ “Brexit” εποχή, στις 620 μονάδες, έχοντας μπροστά του τα πολύ σημαντικά επίπεδα του 61,86% στις 581 μονάδες και του 78,6% στις 598 μονάδες, ενώ από τα “μετόπισθεν” μεγάλη διαγραμματική σημασία παίζει το επίπεδο του 23,6% στις 541 μονάδες.
Σύμφωνα με τη θεωρία των Fibo επιβεβαιωμένη κίνηση άνω του 61,86%, στις 581 μονάδες, αναιρεί το καθοδικό κύμα χαμηλότερα των 540 μονάδων, δίνοντας πόντους στο ανοδικό σενάριο “πλήρωσης” όλης της βίαιης καθοδικής κίνησης της 24ης και 27ης Ιουνίου από τις 620 έως τις 517 μονάδες.
Παρατηρήσεις εγχώριων αναλυτών
Ο Κώστας Φέγγος πρόεδρος της Versal ΑΕΠΕΥ.
Το Χρηματιστήριο διατηρείται στα χαμηλά επίπεδα που βρέθηκε μετά το ‘Brexit’ και προσπαθεί να βρει κατεύθυνση. Την Παρασκευή αναμένονται τα “stress tests” των Ευρωπαϊκών Τραπεζών, που θα δώσουν το στίγμα των προθέσεων, για το αν θα εφαρμοστεί το “bail-in”, ή θα συνεχιστεί η πολιτική των Κρατικών επιχορηγήσεων.
Αν υπάρξουν αρνητικές εξελίξεις, θα εκληφθούν ως άσχημα νέα για τις Ελληνικές Τράπεζες, που δεν έχουν ξεπεράσει τον σκόπελο της αυτοχρηματοδότησης.
Στο Ελληνικό Χρηματιστήριο συνεχίζουν να δραστηριοποιούνται αποκλειστικά Ξένοι, με αποτέλεσμα οι τοπικές εταιρικές ειδήσεις να μην έχουν μεγάλη επίδραση. Ακούσαμε για την ενεργοποίηση του πακέτου Junker, για την αποκρατικοποίηση εταιρειών, για την ανάθεση έργων από αποκρατικοποιούμενες εταιρείες και άλλα πολλά. Ενώ στα παραπάνω έχουν εμπλοκή Ελληνικές εισηγμένες εταιρείες, δεν είδαμε θετική επίπτωση στις τιμές τους.
Οι Έλληνες κάνουν ότι διακοπές τους επιτρέπουν τα περιορισμένα οικονομικά τους και θα επανέλθουν μετά τα “μπάνια του λαού”. Το διεθνές κεφάλαιο συνεχίζει να βρίσκεται σε κίνηση, λόγω της εξαιρετικά αυξημένης γεωπολιτικής αναταραχής στον Κόσμο και το Φθινόπωρο, μετά από ένα καλό τουριστικό Καλοκαίρι, θα μπορούσε να κάνει πάλι την Ελλάδα προορισμό για κεφάλαια που βρίσκονται σε κίνηση. Φθάνει να θέλουμε επενδυτές και όχι χασοσκόπους.
Οι επενδυτές επιδιώκουν σταθερότητα και αποδόσεις. Όποιος δεν επιδιώκει αυτά, έχει σκοπό να χάσει γρήγορα τα χρήματά του, σε αντίθεση με τον κερδοσκόπο που έχει σκοπό να βγάλει γρήγορα χρήματα.
Ο Λουκάς Παπαϊωάννου της Fast Finance ΑΕΠΕΥ
Η εβδομάδα που διανύουμε δεν είχε την ένταση & τις ενδιαφέρουσες εξελίξεις, άλλων εποχών, τόσο στο χρηματιστηριακό όσο και στο πολιτικό επίπεδο. Ο Γενικός Δείκτης συσσωρεύει σε ένα εύρος τιμών μεταξύ 561 & 572 μονάδων, με χαμηλούς όγκους. Αντίστοιχα και ο Δείκτης Μεγάλης Κεφαλαιοποίησης ταλαντεύεται μεταξύ των 1500 & 1550 μονάδων.
Ο Τραπεζικός Δείκτης συνεχίζει να ταλαιπωρείται μεταξύ 665 & 770 μονάδων, αναμένοντας τα “stress tests” των Ευρωπαϊκών Τραπεζών, που αν και δεν αφορούν τις Ελληνικές Τράπεζες, στην παρούσα χρονική στιγμή, δεν παύουν να τις επηρεάζουν έμμεσα & καταλυτικά. Τυχόν διάσπαση του ανωτέρω εύρους τιμών θα δώσει ισχυρή κίνηση προ της διασπασμένη πλευρά.
Δεν θα πρέπει να μείνει ασχολίαστη, όμως, η αυτονόμηση (για άλλη μια φορά) της Ελληνικής Χρηματαγοράς από τις Διεθνείς Αγορές, που παραμένουν κοντά στα ιστορικά τους υψηλά, παρά το μη αναμενόμενο αποτέλεσμα του “BREXIT”, κυρίως λόγω των συνεχών “QE” από τις Κεντρικές τράπεζες. Το γεγονός αυτό αναδεικνύει τα συνεχιζόμενα ενδογενή προβλήματα της Ελληνικής Οικονομίας όπως, η υψηλή Φορολόγηση, η υψηλή Ανεργία, η έλλειψη Χρηματοδότησης από το Τραπεζικό Σύστημα & κυρίως, η κατάσταση του Δημόσιου Τομέα αλλά και οι πτωχεύσεις μεγάλων Επιχειρηματικών Ομίλων.
Εκτιμάται ότι οι επενδυτές κρατούν στάση αναμονής, για να δουν τα αποτελέσματα της φοροεισπρακτικής ικανότητας του Κρατικού μηχανισμού, ή αντιστρόφως τον βαθμό εξάντλησης της φοροδοτικής ικανότητας Ιδιωτών και Επιχειρήσεων, μέσα στο επόμενο 3μηνο. Σε περίπτωση σημαντικών αποκλίσεων, η ενεργοποίηση του αυτόματου “κόφτη” θα ανοίξει το “κουτί της Πανδώρας” σε οικονομικό και πολιτικό επίπεδο, αυξάνοντας την ανησυχία των επενδυτών. Αν και κάποια μακροοικονομικά στοιχεία δείχνουν μια μικρή βελτίωση μεγεθών, όπως η μείωση της Ανεργίας, η αύξηση των καταθέσεων, η αύξηση του πλεονάσματος της Γενικής Κυβέρνησης, για να εξάγουμε αντικειμενικά συμπεράσματα θα πρέπει να τα αναλύουμε περαιτέρω.
Η βελτίωση της καταγεγραμμένης απασχόλησης, αναλύοντας τα στοιχεία της “ΕΡΓΑΝΗ”, δείχνει ότι το 52% των απασχολουμένων αφορά μερική ή ωρομίσθια απασχόληση, τάση μετατροπής συμβάσεων αορίστου χρόνου σε ωρομίσθιο και αντικατάσταση υψηλόμισθων με χαμηλόμισθους νεοεισερχόμενους.
Αντίστοιχα η αύξηση των καταθέσεων θα πρέπει να μετρηθεί Οκτώβριο & Δεκέμβριο, όταν από τους Τραπεζικούς λογαριασμούς θα έχουν αποσυρθεί αρκετά δις ευρώ σε φορολογικές υποχρεώσεις. Οι προσπάθειες των Τραπεζών για προσέλκυση καταθέσεων και η “χαλάρωση” των “capital controls” για “νέο χρήμα” δεν εκτιμάται ότι θα αποδώσει τα αναμενόμενα, υπό τις παρούσες συνθήκες.
Όσον αφορά το πρωτογενές πλεόνασμα της Γενικής Κυβέρνησης, μάλλον ως αστείο μπορεί να εκληφθεί, όταν οι υποχρεώσεις προς Ιδιώτες ανέρχονται σε περίπου 7 δις και το πρόγραμμα το Δημοσίων επενδύσεων υπολείπεται κατά περίπου 800 εκατ. ευρώ.
Όμως το ποιο ανησυχητικό φαινόμενο είναι ο 2ος κύκλος πτωχεύσεων μεγάλων Επιχειρήσεων, με υψηλή συμμετοχή στην Ελληνική οικονομία, με κορωνίδα αυτών τα S/Μ Μαρινόπουλος. Τυχόν αποτυχία του σχεδίου διάσωσης, θα δημιουργήσει πολλαπλασιαστικές αρνητικές παρενέργειες και περαιτέρω μεγέθυνση υφιστάμενων προβλημάτων.
Τέλος θα πρέπει να αντιληφθούμε ότι μόνο ο Τουρισμός δεν μπορεί να συντηρήσει μία ολόκληρη Χώρα και μάλιστα με τα προβλήματα που του προξενεί το φορολογικό πλαίσιο. Τυχόν προβλήματα των Ανταγωνιστών μας δεν θα διατηρηθούν για πάντα και ούτε μπορούν να αποτελούν συγκριτικό πλεονέκτημα. Οι παράγοντες του Τουρισμού αν και μιλούν για υψηλές πληρότητες φέτος, θίγουν το πρόβλημα των μειωμένων εσόδων και προειδοποιούν για αρνητικές εξελίξεις το 2017.
Σε μία Χώρα που η Βιομηχανική παραγωγή συνεχώς φθίνει, το “Brain Drain” (διαρροή εγκεφάλων) συνεχίζεται αμείωτο και ο Παραγωγικός Ιστός της σκέφτεται πως θα φοροδιαφύγει, ή δεν θα παράγει για να επιβιώσει, εξαιτίας του φορολογικού συστήματος και της γραφειοκρατίας, οι Ξένοι επενδυτές κρατούν επιφυλακτική στάση.
Σχετικά δε με τις Ιδιωτικοποιήσεις της Δημόσιας περιουσίας, οι διαχρονικές πολιτικές δεκαετιών, οδήγησαν σε λάθος timing, για λάθος λόγους & με λάθος τρόπους, αποφέροντας πολύ χαμηλότερα τιμήματα από αντίστοιχες Ιδιωτικοποιήσεις του εξωτερικού.
Ως αποτέλεσμα όλων των ανωτέρω οι ομολογιακές Αγορές συνεχίζουν να τιμολογούν το 10ετές Ελληνικό ομόλογο πάνω από 8% και το 5ετές πάνω από 9,50%, επίπεδα που αντανακλούν ακόμα την δυσπιστία των επενδυτών για τα συμβαίνοντα στη Ελληνική Οικονομία, ακόμα και μετά το κλείσιμο της Α΄ αξιολόγησης.
Η επερχόμενη Β΄ Αξιολόγηση, μέσα στον Σεπτέμβριο, δημιουργεί ακόμα μια εστία ανησυχίας για τους επενδυτές. Εκτιμάται ότι η τήρηση του υφιστάμενου προγράμματος και των στόχων του, η διατήρηση της πολιτικής σταθερότητας (χωρίς αιφνιδιασμούς) και η θετική κατάληξη των διαπραγματεύσεων με τους Θεσμούς για την Β’ αξιολόγηση, θα δώσει τη δυνατότητα στην Αγορά να σταθεροποιηθεί βραχυχρόνια και να ατενίσει το μέλλον με μεγαλύτερη αισιοδοξία. Απώτερος στρατηγικός στόχος πρέπει να είναι η διόρθωση όλων των στρεβλώσεων του προγράμματος, με κύριο άξονα ένα νέο φορολογικό σύστημα & την τελική επίλυση του Χρέους.
Παρόλα αυτά θα πρέπει οι επενδυτές να διατηρήσουν στάση αναμονής, μέχρι να μειωθούν οι κίνδυνοι και οι ασάφειες στο οικονομικό σύστημα. Πρέπει να είναι ιδιαιτέρως προσεκτικοί στην επιλογή των τίτλων και γρήγοροι, λειτουργώντας με στρατηγικές “Stop Loss” & “Profit Taking”, γιατί η Αγορά συνεχίζει και θα συνεχίσει για μεγάλο χρονικό διάστημα να είναι (News Driven), κατευθυνόμενη από τα νέα της εσωτερικής & εξωτερικής επικαιρότητας.
Σήμερα
Με εξαίρεση τα χρηματιστήρια στην Τζακάρτα και την Νέα Ζηλανδία και τον ΝΙΚΚΕΙ με οριακή άνοδο οι υπόλοιπες αγορές στην Ασία κινήθηκαν σήμερα πτωτικά. Στο Χονγκ Κονγκ ο Hang Seng στις 8:30 υποχωρεί -0,88%, με τον SSC στη Σαγκάη σε πτώση -0,23%, ο KOSPI -0,07% με τους Senex σε πτώση -0,20%, και τις μετοχές της Αυστραλίας στο -0,18%.
Ειδήσεις από το εσωτερικό
Η ύφεση στην Ελλάδα ήταν πολύ βαθύτερη από τις αρχικές προβλέψεις του προγράμματος, ενώ δεν είχε προβλεφθεί τα εμπόδια που προέκυψαν από την εφαρμογή του, παραδέχεται η γενική διευθύντρια του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου Κριστίν Λαγκάρντ και υπογραμμίζει ότι η Ελλάδα αποτελεί «ειδική περίπτωση». Η αυτοκριτική για τα λάθη του Ταμείου περιλαμβάνεται στην Έκθεση του Ανεξάρτητου Γραφείου Αξιολόγησης (Independent Evaluation Office- ΙΕΟ)
Σχεδόν 46 εκατ. ευρώ μόνο για το 2016 είναι τα χρήματα που «επιστρέφονται» από την 1η Αυγούστου σε όσους έχασαν το ΕΚΑΣ, χωρίς να υπολογίζεται η μηναία ενίσχυση στον ένα από τους δύο συζύγους. Τα στοιχεία από την Έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους δείχνουν ότι: η προπληρωμένη κάρτα έχει κόστος 26,7 εκατ. ευρώ για το 2016 η οικονομική ενίσχυση είναι 1,4 εκατ. ευρώ κάθε χρόνο (580.000 ευρώ για το δεύτερο εξάμηνο του 2016) το κόστος από την απαλλαγή για συμμετοχή στη φαρμακευτική δαπάνη είναι 18 εκατ. ευρώ για το 2016.
Για «εκστρατεία παλινόρθωσης του παλαιού κραταιού συστήματος εργασιακών ρυθμίσεων», το οποίο «την εποχή της ανάπτυξης εμπόδισε αρκετές επιχειρήσεις να καταστούν διεθνώς ανταγωνιστικές και σίγουρα απώθησε την εισροή σημαντικών παραγωγικών επενδύσεων» κάνει λόγο ο ΣΕΒστο εβδομαδιαίο δελτίο του για την ελληνική οικονομία.
Επτά χρόνια μετά δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις για τη δυναμική έξοδο της Ελλάδας από την κρίση, η μακρά διάρκεια της οποίας αντικατοπτρίζει την αδυναμία του πολιτικού συστήματος, αλλά και της ελληνικής κοινωνίας να αντεπεξέλθουν στις σύγχρονες απαιτήσεις.
Από αυτήν τη στήλη, προϊόν συνεργασίας της «Ναυτεμπορικής» με το «DIW Berlin», δέκα αναλυτές από την Ελλάδα, το εξωτερικό και την ελληνική διασπορά διερεύνησαν τις συνθήκες, οι οποίες οδήγησαν στο χρεοκοπημένο μοντέλο της ελληνικής οικονομίας, όπως και τα λάθη κατά την υλοποίηση του προγράμματος προσαρμογής, εντοπίζοντας παράγοντες που είναι σε θέση να συνδράμουν την άρση του αδιεξόδου.
Η ευρεία πολιτική συναίνεση που δεν επιτεύχθηκε ούτε για τον εκλογικό νόμο, ούτε για την αναθεώρηση του Συντάγματος, oύτε φυσικά για την αντιμετώπιση της κρίσης που ταλανίζει τη χώρα εδώ και επτά έτη, επετεύχθη χθες στο νομοσχέδιο του ΥΠΟΙΚ για τα καπνικά προϊόντα, την καταπολέμηση της παράνομης εμπορίας καπνού και βιομηχανοποιημένων καπνών και την ίδρυση συντονιστικού κέντρου για την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου.
Βελτίωση του οικονομικού κλίματος στην Ελλάδα και την Ευρωζώνη τον Ιούλιο καταγράφει έρευνα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, παρά το γεγονός ότι υπήρξε επιδείνωση στην Ε.Ε. στην Ε.Ε. καθώς σημειώθηκε μεγάλη υποχώρηση του σχετικού δείκτη στη Βρετανία (στον απόηχο της ψήφου της υπέρ του Brexit).
Περισσότερες καταθέσεις θα προσελκύσουν πιθανότατα οι ελληνικές τράπεζες με τη νέα χαλάρωση των ελέγχων στην κίνηση κεφαλαίων (capital controls) εκτιμά σε σημείωμά του ο οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης Moody’s που περιλαμβάνεται σε επισκόπησή του (Moody’s Credit Outlook). Ο οίκος αναφέρεται στα μέτρα του υπουργείου Οικονομικών, που δημοσιεύθηκαν την περασμένη Παρασκευή στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης, για τη χαλάρωση των capital controls.
Το μεγάλο στοίχημα των LNG carriers αναμένουν να κερδίσουν οι Έλληνες εφοπλιστές, οι οποίοι έγιναν οι μεγαλύτεροι επενδυτές του κλάδου παγκοσμίως μετά το 2010. Για τις κινήσεις της ελληνικής ναυτιλιακής κοινότητας, που από το 2011 μέχρι και το τέλος του 2014 επένδυσε περισσότερα από 10 δισ. δολάρια για να παραγγείλει 52 LNG carriers παίρνουν θέση και δύο ναυτιλιακοί οίκοι, η Alibra Shipping που βάζει ερωτηματικά και η Drewry, η οποία ουσιαστικά δικαιώνει τον επενδυτικό πυρετό των προηγούμενων ετών για τα πλοία μεταφοράς LNG.
Δυσοίωνες οι εξελίξεις στην υπόθεση της πώλησης του ΔΕΣΦΑ στη Socar, καθώς όλα θα κριθούν έως τις 30 Αυγούστου, οπότε και λήγει η εγγυητική επιστολή της Socar και θα φανεί αν ο πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν, Ιλχάμ Αλίγεφ, ο οποίος είναι και πρόεδρος της κρατικής εταιρείας, θα ανάψει το «πράσινο φως» για την ολοκλήρωση της απόκτησης του ΔΕΣΦΑ ή θα υπαναχωρήσει.
Το σχέδιο νόμου που εισηγήθηκε το υπουργείο Υποδομών Μεταφορών και Δικτύων, με τίτλο «Ίδρυση, Λειτουργία και Εκμετάλλευση Αεροδρομίων επί υδατικών επιφανειών & άλλες θεσμικές παρεμβάσεις», ενέκρινε το ΚΥΣΟΙΠ σε συνεδρίασή του υπό τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Γιάννη Δραγασάκη. Όπως επισημαίνεται σε ανακοίνωση της αντιπροεδρίας, η λειτουργία δικτύου υδατοδρομίων θα δημιουργήσει σημαντικές αναπτυξιακές προοπτικές σε τοπικό επίπεδο, αλλά και συνολικά για τη χώρα, καθώς θα ενισχύσει το τουριστικό προϊόν και θα αναδείξει νέες τουριστικές τάσεις.
Με τις επιχειρήσεις να εμφανίζουν σαφώς καλύτερη επίδοση σε σχέση με τα νοικοκυριά -σε αυτό συνέβαλε βέβαια και η αναβολή της πληρωμής του φόρου εισοδήματος νομικών προσώπων, οι καταθέσεις παρουσίασαν αύξηση κατά 1,04 δισ. ευρώ τον Ιούνιο συγκριτικά με τον Μάιο. Τον προηγούμενο μήνα, όπως προκύπτει από τα στοιχεία που δημοσίευσε η Τράπεζα της Ελλάδας, ΕΛΛ+1,47% καλύφθηκε ένα μεγάλο μέρος από τις νέες απώλειες που είχαν καταγραφεί στα υπόλοιπα των τραπεζικών λογαριασμών νοικοκυριών και επιχειρήσεων από τις αρχές του χρόνου.
Ειδήσεις από το εξωτερικό
Η Royal Dutch Shell ανακοίνωσε μείωση των κερδών της πάνω από 70% στο δεύτερο τρίμηνο, αποδίδοντάς τη στις χαμηλές τιμές του πετρελαίου, στα περιορισμένα κέρδη από τη διύλιση του αργού και στα υψηλότερα κόστη από την εξαγορά της BG Group.
Τα καθαρά κέρδη της Shell ανήλθαν σε 1 δισ. δολάρια έναντι 2,2 δισ. δολαρίων που προέβλεπαν οι αναλυτές και 3,8 δισ. δολαρίων που ήταν τα κέρδη της στο δεύτερο τρίμηνο του 2015.
Σχέδια για εξοικονόμηση 400 εκατ. λιρών έως το τέλος του 2017 με την περικοπή επιπλέον 3.000 θέσεων εργασίας και το κλείσιμο ακόμη 200 καταστημάτων ανακοίνωσε ο τραπεζικός όμιλος Lloyds, προκειμένου να αντισταθμίσει το δυσκολότερο οικονομικό περιβάλλον και την πιθανή μείωση στη ζήτηση για δάνεια λόγω της ψήφου της Βρετανίας υπέρ του Brexit.
«Δεδομένης της αβεβαιότητας, είναι πολύ νωρίς να καθορίσουμε τον αντίκτυπο στις επίσημες μακροπρόθεσμες προβλέψεις μας σε αυτό το στάδιο», ανέφερε ο μεγαλύτερος όμιλος λιανικής τραπεζικής στη Βρετανία σε ανακοίνωσή του.
Για δυο μέτρα και δυο σταθμά στην αντιμετώπιση της Ισπανίας και της Ελλάδας από την πλευρά του Γερμανού υπουργού Οικονομικών κάνει λόγο το το γερμανικό περιοδικό Spiegel. Στην περίπτωση της Ελλάδας ο Σόιμπλε απέρριψε κάθε επιείκεια, αν και οι οικονομολόγοι προειδοποιούν ότι η αυστηρή εφαρμογή των υπαγορευθέντων μέτρων λιτότητας στραγγαλίζει την ανάκαμψη. Στην Ελλάδα, όμως, η αντίσταση προήλθε από μια αριστερή κυβέρνηση, αντίθετα στην Ισπανία ο Σόιμπλε υποστηρίζει τον συντηρητικό Μαριάνο Ραχόι, γράφει το γερμανικό περιοδικό.
Επιπλέον 2.850 θέσεις εργασίας θα καταργήσει τους επόμενους μήνες η εταιρεία Microsoft, ανεβάζοντας το σύνολο των προγραμματισμένων απολύσεων σε 4.700, δηλαδή στο 4% του εργατικού της δυναμικού παγκόσμια. Τον Μάιο, η εταιρεία είχε δηλώσει ότι θα καταργούσε 1.850 θέσεις στον τομέα των smartphone. Η πλειονότητα των περικοπών αφορούσε την Φινλανδία.
Στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων σχεδόν έξι ετών μειώθηκε το ποσοστό της ανεργίας στην Ισπανία το δεύτερο τρίμηνο, χάρη στην άνοδο του τουρισμού και μετά από τρία χρόνια σταθερής οικονομικής ανάπτυξης. Ωστόσο, μεγάλο μέρος της ανάκαμψης στην απασχόληση αφορά συμβάσεις μικρής διάρκειας, γεγονός που υπογραμμίζει την ανάγκη για εργασιακές μεταρρυθμίσεις οι οποίες έχουν καθυστερήσει λόγω του πολιτικού αδιεξόδου που υπάρχει στη χώρα εδώ και επτά μήνες.
Η ανταγωνιστικότητα, η ανάπτυξη, η απασχόληση, αλλά και η ασφάλεια με έμφαση στο προσφυγικό αποτελούν τις βασικές προτεραιότητες του προϋπολογισμού της Ε.Ε. για το 2017, σύμφωνα με το σχέδιο της κοινής θέσης που συμφωνήθηκε μεταξύ των μόνιμων αντιπροσώπων των κρατών-μελών.
Το σχέδιο θα επικυρωθεί σε πολιτικό επίπεδο από τους υπουργούς μέχρι τα μέσα Σεπτεμβρίου, ενώ στη συνέχεια θα ακολουθήσουν οι διαπραγματεύσεις με την Ευρωβουλή στο πλαίσιο της διαδικασίας συναπόφασης με στόχο να ολοκληρωθούν μέχρι τον Δεκέμβριο.
