Από την έντυπη έκδοση
Του Μωυσή Λίτση
[email protected]
Μείωση των επιτοκίων της ΕΚΤ από Σεπτέμβριο περιμένει η πλειονότητα των αναλυτών, ελπίζοντας πως η κεντρική τράπεζα της Ευρωζώνης θα στείλει ξεκάθαρο μήνυμα για τις προθέσεις της στη μεθαυριανή σύνοδό της. Μια μείωση των επιτοκίων ή μια νέα ποσοτική χαλάρωση ίσως δεν θα σταθούν ωστόσο αρκετές για να αποτρέψουν μια νέα «χαμένη δεκαετία» για την ευρωπαϊκή οικονομία.
Με τον εν εξελίξει εμπορικό πόλεμο ΗΠΑ-Κίνας να πλήττει τους εξαγωγείς της Ευρωζώνης -κυρίως τις μεγάλες γερμανικές επιχειρήσεις και βιομηχανίες- και την αμερικανική Fed να ετοιμάζεται να τραβήξει τη σκανδάλη για μείωση των επιτοκίων στη σύνοδο της ερχόμενης εβδομάδας, οι αγορές προσβλέπουν σε μείωση των επιτοκίων της ΕΚΤ τον Σεπτέμβριο, χωρίς να αποκλείουν πιθανές εκπλήξεις την Πέμπτη.
Σύμφωνα με δημοσκόπηση του Reuters, η πλειονότητα των οικονομολόγων αναμένει από την ΕΚΤ την Πέμπτη να αλλάξει την κατεύθυνση της νομισματικής της πολιτικής και να μειώσει το επιτόκιο καταθέσεων τον Σεπτέμβριο.
«Σε απάντηση της χαμηλής ανάπτυξης και του ακόμη υποτονικού πληθωρισμού, η ΕΚΤ πιθανότατα θα προσαρμόσει την κατεύθυνση της νομισματικής της πολιτικής τον Ιούλιο και θα δεσμευτεί να διατηρήσει τα επιτόκια στα “παρόντα ή και χαμηλότερα” επίπεδα, αντί στα “παρόντα” επίπεδα», επισημαίνει ο Φλόριαν Χένσε, οικονομολόγος στην τράπεζα Berenberg.
Περιμένοντας μέχρι τον Σεπτέμβριο για μείωση των επιτοκίων, δίνεται επιπλέον χρόνος στην ΕΚΤ να παρουσιάσει ένα συνολικό πακέτο μέτρων χαλάρωσης, τονίζουν οι αναλυτές, σε συνδυασμό με την αποτίμηση των οικονομικών προβλέψεων που αναμένεται να δημοσιοποιηθούν τις επόμενες ημέρες.
Οι ειδικοί της τράπεζας UBS εκτιμούν πως η ΕΚΤ θα ανακοινώσει μια μείωση της τάξης του 0,10% τον Σεπτέμβριο, χωρίς να αποκλείουν και το ενδεχόμενο μιας έκπληξης μέσα στον Ιούλιο.
Παράλληλα με την ενδεχόμενη μείωση των επιτοκίων στα σκαριά φαίνεται να βρίσκεται και το ενδεχόμενο μιας νέας ποσοτικής χαλάρωσης (QE). Με δεδομένο ωστόσο ότι η ΕΚΤ έχει αγοράσει από το 2015 περισσότερα από 2 τρισ. ευρώ δημόσιου χρέους, πλησιάζει το όριο που η ίδια έχει θέσει, να μην κατέχει περισσότερο από το ένα τρίτο του χρέους μιας χώρας.
Η συζήτηση για νέα χαλάρωση από την ΕΚΤ έρχεται σε μια στιγμή που γίνεται λόγος για ευρωπαϊκή στασιμότητα αλά… ιαπωνικά. Δέκα χρόνια μετά το ξέσπασμα της διεθνούς χρηματοπιστωτικής κρίσης, η ευρωπαϊκή οικονομία έχει μεν ανακάμψει, αλλά δεν έχει αναζωογονηθεί. Ο χαμηλός πληθωρισμός, τα χαμηλά, αρνητικά πλέον επιτόκια και η χαμηλή ανάπτυξη έχουν γίνει ρουτίνα…
Οι συνθήκες που επικρατούν στην ευρωπαϊκή οικονομία θυμίζουν τη χρόνια ιαπωνική στασιμότητα, που ακολούθησε μετά τη χρηματιστηριακή κατάρρευση στα τέλη του ‘80. Κάποιοι οικονομολόγοι μιλούν ήδη για «ιαπωνοποίηση» της οικονομίας της Ευρωζώνης.
Από τα τέλη του 2018, ο πληθωρισμός βρίσκεται κάτω του στόχου της ΕΚΤ για 2%. Τον Ιούνιο ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη ήταν 1,3%. Η ανάπτυξη κυμάνθηκε πέρυσι στο 1,8%, με πρόβλεψη για μείωση φέτος στο 1,2%.
Η ανεργία έφθασε στο απόγειό της το 2013 στην Ε.Ε., στα 26,5 εκατομμύρια και έκτοτε έχει μειωθεί στα προ της κρίσης επίπεδα, στα 15,7 εκατομμύρια. Η ανεργία σε χώρες όπως η Ελλάδα, η Ισπανία και η Ιταλία παραμένει ιδιαιτέρως υψηλή, υπενθυμίζοντας το χρόνιο χάσμα Βορρά-Νότου εντός της Ευρωζώνης.
Θα καταφέρει από μόνη της η χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής να αντιστρέψει τη χρόνια στασιμότητα;
