Του Ole s. Hansen
Επικεφαλής Στρατηγικής Εμπορευμάτων
Saxo Bank
Το β’ τρίμηνο παρέχει στήριξη στις επικρατούσες τάσεις από το 2014 – το τρέχον έτος δεν αποτέλεσε εξαίρεση, με το ανοδικό ράλι με επικεφαλής το πετρέλαιο και τον χρυσό να ωθεί σε άνοδο το σύνολο των εμπορευμάτων.
Μετά το 2014, το μόνο τρίμηνο του έτους όπου τα εμπορεύματα σημείωναν κάποια αξιόλογα κέρδη ήταν πάντα το β’ τρίμηνο. Φέτος –το τρίτο β’ τρίμηνο στη σειρά των ετών– δεν αποτέλεσε εξαίρεση, με τον δείκτη εμπορευμάτων Bloomberg να καταγράφει ράλι και να απομακρύνεται περαιτέρω από το χαμηλό 17 ετών του Ιανουαρίου.
Όλα τα κέρδη που έχουν σημειωθεί μέχρι στιγμής φέτος προέκυψαν μέσα στο β’ τρίμηνο. Αυτό οφείλεται κυρίως στην ισχυρή ανάκαμψη του πετρελαίου και του φυσικού αερίου, σε συνδυασμό με τη συνεχιζόμενη ζήτηση για τα πολύτιμα μέταλλα, χρυσό και ασήμι. Οι αντίξοες καιρικές συνθήκες στις αρχές του Ιουνίου στήριξαν μια άνοδο στα αγροτικά εμπορεύματα, ιδιαίτερα τη σόγια και τη ζάχαρη. Τα μέταλλα που εξαρτώνται από την ανάπτυξη, όπως ο χαλκός και το παλλάδιο, αντιμετώπισαν προβλήματα, κυρίως εξαιτίας της συνεχιζόμενης αβεβαιότητας σχετικά με την πορεία της ανάπτυξης στην Κίνα.
Το ισχυρό ράλι που σημειώθηκε στα περισσότερα εμπορεύματα προσέλκυσε νέα ζήτηση από τα hedge fund, τα οποία υπερδιπλασίασαν τις ανοδικές τοποθετήσεις σε 20 βασικά εμπορεύματα περίπου στο 1,5 εκατ. συναλλαγών, αγγίζοντας υψηλό διετίας. Ο χρυσός και το ασήμι συγκέντρωσαν αυξημένη ζήτηση, καθώς η βελτίωση της θεμελιώδους οικονομικής πρόβλεψης συνέχισε να προσελκύει νέους αγοραστές, συμπεριλαμβανομένων επενδυτών βραχυπρόθεσμης δυναμικής, αλλά και επενδυτών σε πραγματικά κεφάλαια που επεδίωκαν να διαφοροποιηθούν.
Οι συγκεκριμένες εξελίξεις ενισχύθηκαν μετά το δημοψήφισμα στο Ηνωμ. Βασίλειο, όπου οι Βρετανοί πολίτες αποφάσισαν την αποχώρηση της χώρας από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Το ελάχιστα αναμενόμενο αποτέλεσμα χτύπησε τις χρηματοπιστωτικές αγορές σαν τσουνάμι και ο απόηχος του σοκ θα επηρεάσει δραστικά τα επόμενα τρίμηνα, σίγουρα και μετά το γ’ τρίμηνο που μόλις ξεκινά.
Δυσκολίες για το πετρέλαιο
Το ράλι του αργού πετρελαίου, το οποίο οδήγησε στον διπλασιασμό, σχεδόν, της τιμής σε σχέση με τα χαμηλά του α’ τριμήνου, εξαντλήθηκε φτάνοντας στα 50 USD/ βαρέλι. Το τελευταίο σκέλος του ράλι υποστηρίχθηκε από τη συνεχιζόμενη αύξηση της ζήτησης, σε συνδυασμό με τις πολλαπλές και σημαντικές διαταραχές που προέκυψαν στην παροχή από τον Μάιο. Ωστόσο, η επιστροφή σε τιμές πάνω από τα 50 USD/βαρέλι αποδείχθηκε σχετικά βραχύβια, λόγω της εκτίμησης ότι οι παραγωγοί υψηλού κόστους θα μπορούσαν να ανακάμψουν συντομότερα από το αναμενόμενο.
Οι πρώτες τρεις συνεχόμενες εβδομαδιαίες αυξήσεις στον αριθμό των αμερικανικών εξεδρών άντλησης από τον περασμένο Αύγουστο στήριξε αυτή την άποψη και δημιούργησε ανησυχίες ότι η διαδικασία εξισορρόπησης ενδέχεται να χάσει τη δυναμική της αφού η επιβράδυνση της παραγωγής υψηλού κόστους θα έφτανε στο τέλος της.
Η ψήφος υπέρ του Brexit προκάλεσε έντονο κύμα διάθεσης αποφυγής κινδύνου σε όλα τα παγκόσμια αξιόγραφα. Δεδομένου ότι το Ηνωμ. Βασίλειο αποτελεί παράγοντα μικρής σημασίας σε ό,τι αφορά τη ζήτηση πετρελαίου, οι μαζικές πωλήσεις καθοδηγήθηκαν κατά κύριο λόγο από τον κίνδυνο ευρύτερων πολιτικών μακροοικονομικών συνεπειών. Οι προοπτικές ανάπτυξης σε ορισμένες από τις μεγαλύτερες οικονομίες παγκοσμίως, μεταξύ των οποίων οι ΗΠΑ και η Κίνα, βρίσκονται υπό διαρκή αμφισβήτηση και τα προβλήματα στην Ευρώπη θα μπορούσαν να έχουν έμμεσες επιπτώσεις στην παγκόσμια αγορά.
Μια χαμηλότερη τιμή στο πετρέλαιο θα στηρίξει τη διαδικασία εξισορρόπησης αφού θα καθυστερήσει τα επενδυτικά πλάνα των παραγωγών υψηλού κόστους, ειδικά στις ΗΠΑ. Από την άλλη πλευρά, υπάρχει κίνδυνος η αύξηση της ζήτησης για το προϊόν να επηρεαστεί αρνητικά και το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με μια μη ευνοϊκή για τις αναδυόμενες αγορές ενίσχυση του δολαρίου, θα άφηνε τις αγορές πετρελαίου εκτεθειμένες στο ενδεχόμενο περαιτέρω αδυναμίας κατά το γ’ τρίμηνο.
Σε αυτούς τους συλλογισμούς έρχεται να προστεθούν οι συνεχιζόμενα αυξημένες ανοδικές τοποθετήσεις των hedge fund στο πετρέλαιο. Η συνδυαστική καθαρή θέση αγοράς στο Brent και το WTI τον Απρίλιο άγγιξε το ρεκόρ των 650 εκατ. βαρελιών και έκτοτε έχει μειωθεί μόλις κατά 10%. Οποιαδήποτε μείωση μεγάλου μεγέθους θα μπορούσε να έχει σημαντική αρνητική επίδραση στο πετρέλαιο.
Κρίνουμε ότι οι παράγοντες αυτοί αποτελούν εξωτερικούς κινδύνους στην επίμονη εκτίμησή μας ότι τους επόμενους μήνες το πετρέλαιο θα παραμείνει μεταξύ 45 USD και 50-54 USD ανά βαρέλι. Ωστόσο, λαμβάνοντας υπόψη την αβεβαιότητα που προκάλεσε η ψήφος υπέρ του Brexit και το ενδεχόμενο περαιτέρω ενδυνάμωσης του USD, θεωρούμε ότι ο κίνδυνος είναι κυρίως πτωτικός, με περιορισμένη την προοπτική ανόδου πέραν των 50 USD/βαρέλι κατά το τρέχον τρίμηνο.
Ο χρυσός κοιτά ψηλά
Ο χρυσός κατέγραψε άλμα μετά την απόφαση του Brexit, και με τα κέρδη για το τρέχον έτος να αγγίζουν το 25%, οι επενδυτές, επαγγελματίες και μη, θα αρχίσουν να αναρωτιούνται ολοένα και περισσότερο αν τα κέρδη αυτά μπορούν να διατηρηθούν και στο υπόλοιπο του 2016.
Η στήριξη στον χρυσό ήταν ισχυρή ακόμα και πριν από την ψηφοφορία για το Brexit, και η επί μακράν καθυστερημένη διόρθωση που σημειώθηκε τον Μάιο σταμάτησε λίγο πριν διασπαστεί το σημαντικό όριο στήριξης στα 1.200 USD/ουγγιά. Ενώ οι επενδυτές τακτικής όπως τα hedge fund και οι commodity trading advisor (CTA) αντέδρασαν μειώνοντας την ανοδική τους έκθεση κατά τη μαζική πώληση του Μαΐου, οι επενδυτές σε διαπραγματεύσιμα κεφάλαια (ETF) που υποστηρίζονται από τον χρυσό συνέχισαν να αυξάνουν τις συμμετοχές τους.
Τα ETF αποτελούν το προτιμώμενο επενδυτικό εργαλείο για τους επενδυτές με πιο μακροπρόθεσμο ορίζοντα – από τους ιδιώτες επενδυτές μέχρι τα HNW και τους θεσμικούς επενδυτές. Η συνεχιζόμενη συγκέντρωση χρυσού από τη συγκεκριμένη ομάδα επενδυτών οφείλεται ολοένα και περισσότερο στην ανάγκη για διαφοροποίηση των χαρτοφυλακίων τους.
Η μεταστροφή της ακολουθούμενης πολιτικής προς πιο ήπιους τόνους από τις κεντρικές τράπεζες –από την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ και την Τράπεζα της Αγγλίας μέχρι την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και την Τράπεζα της Ιαπωνίας– συνεχίζει να στηρίζει την τρέχουσα συμπίεση των αποδόσεων στα παγκόσμια ομόλογα. Ένας αυξημένος αριθμός κρατικών και κυβερνητικών ομολόγων έχουν περάσει σε περιβάλλον αρνητικών επιτοκίων, αφαιρώντας με τον τρόπο αυτό το κόστος ευκαιρίας από τον χρυσό ως εναλλακτικό προϊόν.
Στις ΗΠΑ, μέσα στους τελευταίους έξι μήνες η Ομοσπονδιακή Επιτροπή Ανοιχτής Αγοράς μετακινήθηκε από τους επιθετικούς στους ήπιους τόνους. Μετά την έκρηξη της βόμβας του Brexit, οι πιθανότητες να υπάρξει μια μείωση επιτοκίων πριν από το τέλος του έτους αποτιμώνται σχεδόν στα ίδια επίπεδα κινδύνου με μια αύξηση επιτοκίων.
Η αυξημένη αβεβαιότητα της ψήφου για το Brexit βοήθησε να οδηγηθεί ο χρυσός σημαντικά υψηλότερα. Ως αποτέλεσμα, το κατώτατο όριο τιμής αυξήθηκε, και μετά από μια περίοδο σταθεροποίησης κατά την οποία τα hedge fund, με ρεκόρ καθαρής θέσης αγοράς, θα αισθανθούν άνετα, κρίνουμε ρεαλιστική την προοπτική συνέχισης του ράλι στον χρυσό, προς το υψηλό του 2014 στα 1.400 USD/ουγγιά.
Εξακολουθούμε να διατηρούμε μια θετική οπτική στον χρυσό καθ’ όλη τη διάρκεια της περιόδου και με τις πρόσφατες εξελίξεις, αυξάνουμε την πρόβλεψή μας για το τέλος του έτους στα 1.350 USD/ουγγιά. Όσοι ανησυχούν ότι το δολάριο θα συνεχίσει να ενισχύεται εν μέσω της ευρωπαϊκής κρίσης, θα ήταν καλό να εκφράσουν μια ανοδική προσδοκία στον χρυσό έναντι του ευρώ.
Όσοι ανησυχούν για μια διόρθωση στην αγορά, αλλά δεν είναι έτοιμοι να υιοθετήσουν θέση πώλησης στον χρυσό, αξίζει να εξετάσουν το ενδεχόμενο ενός spread μεταξύ θέσης αγοράς στην πλατίνα και θέσης πώλησης στον χρυσό.
Η πλατίνα και το παλλάδιο παρουσίασαν υποαποδόσεις έναντι του χρυσού το β’ τρίμηνο και με δεδομένο το ιδιαίτερα έντονο κερδοσκοπικό ενδιαφέρον που συγκεντρώνει ο χρυσός σε αυτό το στάδιο, αναμένουμε ότι η πλατίνα θα ξεκινήσει να προσφέρει ξανά αποδόσεις από την τρέχουσα έκπτωση των 340 USD/ουγγιά, τη μεγαλύτερη έκπτωση εδώ και τουλάχιστον 30 χρόνια.
Το δημοψήφισμα του Ηνωμ. Βασιλείου σχετικά με την παραμονή ή όχι της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στις 23 Ιουνίου, ενείχε ούτως ή άλλως μεγάλο ποσοστό αβεβαιότητας, αλλά τα Options στον χρυσό αποτελούν έναν αποδοτικό τρόπο αξιοποίησης της μεταβλητότητας στην αγορά, η οποία οδήγησε τον χρυσό σε επίπεδα πάνω από τα 1.300 USD/ουγγιά.
