Από την έντυπη έκδοση
Της Άννας Δόγα
[email protected]
«Δείχνει τα δόντια του» στις ελληνικές τράπεζες ο SSM, προκαλώντας αιφνιδιαστικά την αλλαγή διοίκησης στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας στο πλαίσιο των γενικότερων και ριζικών αλλαγών που προωθεί σε διοικήσεις και στελέχη του κλάδου. Η Λούκα Κατσέλη, την οποία αποκλείει ο ισχύων νόμος από τη θέση του προέδρου της Εθνικής, άσκησε χθες έντονη κριτική στο νομοθετικό πλαίσιο που επέβαλαν οι θεσμοί, τονίζοντας ότι ο κλάδος οδηγείται σε ένα σχήμα διοίκησης «μονοδιάστατο, με μέλη δ.σ. που θα προέρχονται και θα διαθέτουν γνώσεις και εμπειρίες από ένα περιορισμένο και στενό τραπεζικό πεδίο».
Τραπεζικά στελέχη βλέπουν στις κινήσεις αυτές -αλλαγές στο ΤΧΣ, «αποψίλωση» των δ.σ. από Έλληνες, παρέμβαση στην εκλογή CEO της Tράπεζας Πειραιώς- να αποτυπώνεται η δυσπιστία των θεσμών έναντι της ελληνικής τραπεζικής αγοράς, της ελληνικής επιχειρηματικότητας, έναντι των δομών που υφίστανται στη χώρα και έχουν λειτουργήσει επί σειρά ετών με επιτυχία, ειδικά στον τραπεζικό κλάδο. Πρόκειται, όπως αναφέρουν στη «Ν» τα ίδια στελέχη, για μια ισοπεδωτική αντίληψη, που καταγράφηκε στον νόμο που περιλαμβάνει τα κριτήρια συμμετοχής στη διοίκηση του κλάδου και εκφράζεται ακόμη και με τρόπο αλλοπρόσαλλο αφού για παράδειγμα, η συγκεκριμένη διοίκηση του Ταμείου έχει περάσει επιτυχώς από τον SSΜ πριν από ένα έτος. Έκτοτε, μάλιστα, το ΤΧΣ έφερε σε πέρας και με επιτυχία μια δύσκολη ανακεφαλαιοποίηση και υλοποίησε ένα προς ένα, εντός χρονοδιαγράμματος, τα προαπαιτούμενα του μνημονίου.
Παρέμβαση για ΤΧΣ και Τράπεζα Πειραιώς
Οι τελευταίες εξελίξεις έδειξαν ότι ο ευρωπαϊκός εποπτικός μηχανισμός αξιοποιεί στο έπακρον τις δυνατότητες που έχει να παρέμβει στην ελληνική τραπεζική αγορά. Μέσω της Επιτροπής Αξιολόγησης που εκτελεί το έργο αυτό για τα όργανα του ΤΧΣ, η οποία είναι τύποις ανεξάρτητη, αλλά τα μέλη της διορίστηκαν από τους θεσμούς, ο SSM ζήτησε την παραίτηση των μελών της Εκτελεστικής Επιτροπής, ενός εκ των βασικών θεσμικών οργάνων του τραπεζικού συστήματος, ενώ επίκεινται αναδιατάξεις στα διοικητικά συμβούλια των τραπεζών με έμφαση στην τοποθέτηση ξένων.
Η παρέμβαση στο ΤΧΣ δημιούργησε έκπληξη στην αγορά, αφού η γενικότερη εντύπωση ήταν ότι η αξιολόγηση των μελών του Tαμείου, κατ’ εξοχήν τεχνοκρατών, θα ήταν θετική ειδικά δε, αφού τα μέλη της Εκτελεστικής Επιτροπής, ο διευθύνων σύμβουλος Αρης Ξενόφος και οι Γιώργος Κουτσός και Αναστάσιος Γάγαλης είχαν πρόσφατα κριθεί κατάλληλοι.
Τραπεζικές πηγές συνδέουν το συγκεκριμένο μομέντουμ με την έγκριση που είχε δώσει το ΤΧΣ στην επιλογή του Χρήστου Παπαδόπουλου για τη θέση του CEO της Τράπεζας Πειραιώς. Και εκεί παρενέβη αιφνιδιαστικά ο SSM, αίροντας την έγκρισή του με αποτέλεσμα η διαδικασία να ξεκινά εκ νέου για την Πειραιώς, στην οποία χρέη διευθύνοντος συμβούλου εκτελεί ο Γιώργος Πουλόπουλος.
Η εμπλογή στην τοποθέτηση CEO στην Τράπεζα Πειραιώς αποτελεί ένα ακόμη «επεισόδιο» στην αντιπαράθεση που συντηρεί ο μεγαλομέτοχος της τράπεζας Τζον Πόλσον, ο οποίος στρέφεται σταθερά κατά της διοίκησης το τελευταίο εξάμηνο, προωθώντας μια δική του ατζέντα που αφορά την επιθετικότερη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Με τη λογική του hedge fund ο Πόλσον φαίνεται ότι «αξιοποιεί» προς όφελος της στρατηγικής του τη στάση του SSM έναντι των ελληνικών τραπεζών.
Έντονη κριτική από στελέχη της ελληνικής αγοράς
Η πρόεδρος της Εθνικής Τράπεζας Λούκα Κατσέλη επανέλαβε και δημοσίως χθες την κριτική του εγχώριου κλάδου στον νόμο που υποχρεώνει τις τράπεζες να στερηθούν στα δ.σ. τους τη συμμετοχή επιχειρηματιών, εφοπλιστών, τεχνοκρατών που έχουν συνολική εικόνα της ελληνικής οικονομίας και τις αναγκάζει να στελεχώσουν τα συμβούλια με πρόσωπα από το εξωτερικό. Και ο πρόεδρος της Alpha Bank Βασίλης Ράπανος αναφέρθηκε χθες στις αντιρρήσεις που είχε ο κλάδος για τη νομοθεσία.
Η κα Κατσέλη, η οποία προανήγγειλε ότι θα διασφαλίσει την έγκαιρη και ομαλή εφαρμογή των αλλαγών στο διοικητικό συμβούλιο της Εθνικής, τόνισε ότι η σύνθεση του δ.σ. της τράπεζας οφείλει και πρέπει να αντικατοπτρίζει την αναγκαία ποικιλομορφία ικανοτήτων, δεξιοτήτων, εμπειριών, γνώσεων και προσόντων που έχει ανάγκη ένας μεγάλος χρηματοπιστωτικός οργανισμός, όπως η Εθνική, που είναι εκτεθειμένος σε πολλαπλούς, σύνθετους κινδύνους και που συνδέεται με όλους τους τομείς και κλάδους της οικονομίας.
Η επιτυχημένη διεθνής πρακτική που ακολουθούν όλες οι προηγμένες χώρες και υιοθετούν όλοι οι μεγάλοι τραπεζικοί όμιλοι διεθνώς έχει γίνει απαγορευτική για τον τραπεζικό κλάδο της χώρας μας, είπε η κα Κατσέλη. Ο νόμος 4346/2015 διαμορφώνει ένα νέο πλαίσιο εταιρικής διακυβέρνησης, το οποίο ναι μεν και πολύ σωστά προάγει και αναβαθμίζει τις τραπεζικές δεξιότητες που πρέπει να έχει ένα δ.σ. και την ανεξαρτησία του ως προς το πολιτικό σύστημα, αλλά από την άλλη «ακρωτηριάζει» την αναγκαία σύνδεση του με την πραγματική οικονομία και στερεί απολύτως αναγκαίες δεξιότητες και εμπειρίες που θα πρέπει να διαθέτει το δ.σ. ως συλλογικό όργανο για να αντεπεξέλθει στις νέες προκλήσεις.
Η κατεύθυνση προς ένα τέτοιο μοντέλο εταιρικής διακυβέρνησης -μονοδιάστατο και συγκεντρωτικό- θέτει σοβαρούς κινδύνους ως προς την απρόσκοπτη και αποτελεσματική υλοποίηση των προκλήσεων που έχουν μπροστά τους οι τράπεζες και διακυβεύει την ανταγωνιστική τους τοποθέτηση στο διεθνές ανταγωνιστικό τραπεζικό τοπίο, υπογράμμισε η πρόεδρος της Εθνικής.
