Skip to main content

Τραπεζικός «πυρετός» λόγω πιέσεων SSM και stress tests

Από την έντυπη έκδοση

Της Άννας Δόγα
[email protected]

«Γεμάτο» είναι το καλοκαίρι των ελληνικών τραπεζών οι οποίες αναμορφώνουν τον σχεδιασμό για τα «κόκκινα» δάνεια, ώστε να περιλαμβάνει πιο δραστικές κινήσεις με τη χρήση του εξωδικαστικού μηχανισμού και των πλειστηριασμών, προετοιμάζονται με ειδικές ομάδες για τα stress tests του επόμενου έτους και υποδέχονται κλιμάκια του SSΜ για επιτόπιους ελέγχους πολλών εβδομάδων.

Ο έλεγχος γίνεται προκειμένου να έχει ο SSΜ πλήρη εικόνα των τραπεζικών χαρτοφυλακίων εν όψει της αποτίμησης των στόχων μείωσης των «κόκκινων» δανείων και εν όψει των stress tests του 2018 και θα γίνει κατ’ αρχάς σε Alpha Bank και Τράπεζα Πειραιώς και στη συνέχεια σε Εθνική Τράπεζα και Eurobank. Η διαχείριση των προβληματικών δανείων και η υλοποίηση των στόχων μείωσής τους συνδέονται με τα stress tests που θα γίνουν το 2018 και για τα οποία οι τράπεζες έχουν συστήσει ειδικές ομάδες προετοιμασίας.

Αποκλίσεις και προειδοποιήσεις

Η απόκλιση από τους στόχους στους πρώτους μήνες του 2017 έχει χτυπήσει πολλαπλώς «καμπανάκια» στο σύστημα, με πιο πρόσφατη την παρέμβαση του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννη Στουρνάρα, ο οποίος στην έκθεση νομισματικής πολιτικής, αλλά και κατ’ ιδίαν, έχει επισημάνει στους Έλληνες τραπεζίτες ότι είναι μονόδρομος η πρόσω ολοταχώς αντιμετώπιση του προβλήματος.

Μάλιστα, ειδικά για τα επιχειρηματικά δάνεια ο κ. Στουρνάρας ζήτησε να αποσυνδεθούν από το «οξυγόνο» οι μη βιώσιμες επιχειρήσεις ώστε να τροφοδοτηθούν οι βιώσιμες. Είναι ενδεικτική μελέτη της ΤτΕ στην οποία υπογραμμίζεται ότι σε συνθήκες ύφεσης είναι αναγκαία η διευκόλυνση της ομαλής παύσης της λειτουργίας των μη βιώσιμων επιχειρήσεων, της δημιουργίας νέων και της μετακίνησης πόρων προς τις πιο παραγωγικές.

Σε αυτό το πλαίσιο, οι τράπεζες εντοπίζουν αυτή την περίοδο επιχειρήσεις με προοπτικές βιωσιμότητας για να προχωρήσουν σε μακροχρόνιες αναδιαρθρώσεις, με αλλαγές στη δομή, στον επιχειρησιακό σχεδιασμό και, όπου είναι αναγκαίο, στη διοίκηση των επιχειρήσεων.

Κατά ριπάς αναμένονται επίσης οι καταγγελίες δανείων το επόμενο διάστημα, ενώ η ισχύς του εξωδικαστικού μηχανισμού από τις 3 Αυγούστου και των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών το αργότερο από τον προσεχή Σεπτέμβριο εκτιμάται ότι θα είναι ορόσημα για την έναρξη μιας πιο δυναμικής φάσης για τη διαχείριση των «κόκκινων» δανείων.

Οι πιέσεις από την Τράπεζα της Ελλάδος, από τον SSM, αλλά και από την ανάγκη να κλείνουν μέτωπα, δεν θα επιτρέψουν έτσι και αλλιώς καθυστερήσεις ή αστοχίες, ενώ οι τραπεζίτες θα φιλοξενούν τους επόμενους μήνες κλιμάκια στελεχών του SSM που θα ελέγξουν ενδελεχώς τα δανειακά χαρτοφυλάκια.

Ο έλεγχος θα αφορά κατά πόσο επιτυγχάνονται οι στόχοι μείωσης των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων και των δανείων σε καθυστέρηση άνω των 90 ημερών, αλλά και την ποιότητα των ρυθμίσεων που πραγματοποιούν οι τράπεζες. Ζητούμενο είναι εάν οι κινήσεις είναι αποτελεσματικές και βιώσιμες, οδηγώντας έτσι σε αύξηση της ανάκτησης είτε με εισπράξεις από εξυπηρέτηση των δανείων είτε με ρευστοποιήσεις ενεχύρων.

Καθοριστικό το β’ εξάμηνο

Το δεύτερο εξάμηνο του 2017 και ειδικά το τελευταίο τρίμηνο είναι το πιο κρίσιμο για να επιτευχθούν οι στόχοι που δεν πιάστηκαν τους πρώτους μήνες του έτους, ώστε ο κλάδος να ξεκινήσει από μια καλή βάση για τα πιο δύσκολα έτη 2018-2019 και κυρίως να υπάρχουν ικανοποιητικά μεγέθη εν όψει των stress tests. Τα stress tests του 2018 θα γίνουν με βάση τις επιδόσεις του τρέχοντος έτους και οι τράπεζες έχουν ήδη ορίσει ομάδες προετοιμασίας, αλλά το κρίσιμο είναι να έχουν επιτύχει ικανοποιητικά μεγέθη που θα τους επιτρέψουν να περάσουν τον κάβο χωρίς απώλειες. Πλέον οι ξένοι επενδυτές αμφισβητούν την ικανότητα του κλάδου να επιτύχει τους φιλόδοξους στόχους με αποτέλεσμα να προκύπτει πρόσθετη πίεση και από αυτό το πεδίο, αφού από τον ερχόμενο Σεπτέμβριο θα πρέπει να υπάρχουν απτά αποτελέσματα προκειμένου να πειστεί η διεθνής επενδυτική κοινότητα για τις προοπτικές των ελληνικών τραπεζών.

«Πράσινο φως» από την Κομισιόν για 5μηνη παράταση εγγυήσεων

Την παράταση του καθεστώτος εγγυήσεων των ελληνικών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων μέχρι τις 30 Νοεμβρίου 2017 ενέκρινε χθες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή με βάση τους κανόνες περί κρατικών ενισχύσεων. Όπως επισημαίνει η Κομισιόν, αν και η κατάσταση όσον αφορά τη ρευστότητα των ελληνικών τραπεζών βελτιώνεται σταδιακά, εξακολουθούν να υπάρχουν προκλήσεις.
Σύμφωνα με την απόφαση, η πεντάμηνη παράταση του καθεστώτος εγγυήσεων είναι σύμφωνη με τους κοινοτικούς κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις στις τράπεζες κατά τη διάρκεια της κρίσης, επειδή η παράταση του μέτρου είναι στοχευμένη, αναλογική, περιορισμένης χρονικής διάρκειας και περιορισμένου πεδίου εφαρμογής.

Κατά τη διάρκεια της εφαρμογής των κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις των τραπεζών λόγω της κρίσης, η Επιτροπή εγκρίνει τα καθεστώτα εγγυήσεων των υποχρεώσεων των τραπεζών για διαδοχικές περιόδους πέντε ή έξι μηνών, προκειμένου να είναι σε θέση να παρακολουθεί τις εξελίξεις και να προσαρμόζει τις προϋποθέσεις αναλόγως. Το καθεστώς της παράτασης αφορά τράπεζες που δεν έχουν κεφαλαιακό έλλειμμα.

Το ελληνικό καθεστώς εγγυήσεων εγκρίθηκε αρχικά τον Νοέμβριο του 2008, ενώ η ισχύς της έγκρισης του καθεστώτος παρατάθηκε αρκετές φορές, για τελευταία φορά τον Δεκέμβριο του 2016 μέχρι το τέλος Ιουνίου 2017.
Υπενθυμίζεται ότι τον Νοέμβριο του 2008, εν μέσω παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης, οι ελληνικές αρχές είχαν κοινοποιήσει στην Κομισιόν μια δέσμη μέτρων για τη σταθεροποίηση των χρηματοπιστωτικών αγορών, η οποία περιλάμβανε, μεταξύ άλλων, ένα καθεστώς ανακεφαλαιοποίησης βάσει του οποίου δόθηκαν νέα κεφάλαια με την εγγύηση του κράτους σε πιστωτικά ιδρύματα με αντάλλαγμα προνομιούχες μετοχές.