Από την έντυπη έκδοση
Του Γιώργου Σακκά
[email protected]
Σύμφωνα με αναλυτές της αγοράς, η στάση των οίκων μεταφράζεται σαν ένα «ναι μεν, αλλά», κοινώς ότι όντως η χώρα βρίσκεται σε καλύτερη φάση σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια, αλλά υπάρχουν προκλήσεις και απαιτούνται περισσότερες εγγυήσεις για να δικαιολογηθεί κάποια καλύτερη αξιολόγηση.
Βιώσιμο το χρέος
Χθες τον κύκλο των σχολίων και αναφορών των ξένων οίκων έκλεισε ο Fitch που υποδέχτηκε χωρίς ιδιαίτερη έκπληξη τις αποφάσεις του πρόσφατου Eurogroup για την Ελλάδα. Σύμφωνα με τη σχετική έκθεση, οι αποφάσεις κάνουν το χρέος βιώσιμο, μια εξέλιξη η οποία είναι σε ευθεία συμφωνία με τη λογική της αναβάθμισης στην οποία είχε προχωρήσει ο οίκος τον Φεβρουάριο (βαθμίδα Β). Ο οίκος, όπως αναφέρει, έχει προγραμματίσει για τις 10 Αυγούστου την επόμενη διαδικασία αναθεώρησης της αξιολόγησης της Ελλάδας και μέσω της έκθεσης διαπιστώνεται μια σχετική διάθεση να μην επιδοθεί σε κάποια «ηχηρή» αναβάθμιση.
Η στάση αυτή, σε συνδυασμό με τη μετριοπαθή αναβάθμιση της S&P, η οποία υποβάθμισε την προοπτική της χώρας, δείχνει ότι οι οίκοι είναι συγκρατημένα αισιόδοξοι και διατηρούν κάποιες επιφυλάξεις. Βέβαια, η S&P έχει τοποθετήσει μόλις 3 βαθμίδες χαμηλότερα από την ελάχιστη «επενδυτική βαθμίδα», ενώ αντίστοιχα ο Fitch 4 βαθμίδες. Πιο μακριά φαίνεται η Moody’s (6 βαθμίδες) και γι’ αυτό εικάζεται και μια αναβάθμιση από τον οίκο κατά 2 βαθμίδες.
Εξυπηρέτηση χρέους
Ο Fitch επισημαίνει ότι δεν περίμενε μείωση στο ονομαστικό ύψος των χρεών που βρίσκεται στα χέρια του επίσημου τομέα και τα οποία παραμένουν ιδιαίτερα υψηλά (148,2% του ΑΕΠ το 2017 από το σύνολο του 178,6%). Ωστόσο, το «μαξιλάρι» ρευστότητας και η παράταση στις ωριμάνσεις περιορίζουν το ρίσκο αναχρηματοδότησης και θα στηρίξουν τη μεταμνημονιακή πρόσβαση στις αγορές και την ικανότητα της χώρας να εξυπηρετεί το χρέος της προς τους ιδιώτες πιστωτές.
Ο οίκος εκτιμά ότι η βιωσιμότητα του δημόσιου χρέους αναμένεται να βελτιωθεί μέσω τέτοιων μέτρων, σε συνδυασμό με διατηρήσιμη αύξηση του ΑΕΠ, μειωμένα πολιτικά ρίσκα, το ιστορικό των πρωτογενών πλεονασμάτων και τα δημοσιονομικά μέτρα που θα υιοθετηθούν ως το 2020.
«Υβριδικά καθαρή έξοδος»
Οι ανακοινώσεις, σημειώνει ο Fitch, συνάδουν με τις προσδοκίες του για «υβριδικά καθαρή έξοδο» της Ελλάδας από το πρόγραμμα, με σημαντικούς όρους. Το Eurogroup επισημαίνει ότι η ελάφρυνση χρέους περιλαμβάνει κίνητρα που διασφαλίζουν τη συνεχιζόμενη υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων και την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων, μεταξύ των οποίων και ένα πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% ως το 2022, καθώς και τις δεσμεύσεις σε ευθυγράμμιση με το ευρωπαϊκό δημοσιονομικό πλαίσιο αμέσως μετά.
Ο οίκος αναφέρει ακόμη ότι η ελληνική οικονομία εξακολουθεί να αντιμετωπίζει προκλήσεις, τις οποίες με πολιτικές δεσμεύσεις με βάση το πλαίσιο της μεταμνημονιακής εποπτείας έχει στόχο να αντιμετωπίσει. Η παρακολούθηση θα είναι ιδιαίτερα εστιασμένη στη χρηματοπιστωτική σταθερότητα και τις ιδιωτικοποιήσεις.
Η αντιμετώπιση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων, που παραμένουν υψηλά, στο 48,5% του ενεργητικού τον Μάρτιο, παραμένει βασική πρόκληση και περαιτέρω προβλέψεις είναι πιθανό να απαιτηθούν πριν διαγραφούν. Οι ιδιωτικοποιήσεις κινήθηκαν πιο αργά απ’ ό,τι σε άλλες χώρες που πέρασαν από πρόγραμμα.
Η προσέλκυση ιδιωτικών επενδύσεων μπορεί να βελτιώσει τη μακροπρόθεσμη δυνητική ανάπτυξη την οποία ο Fitch υπολογίζει σε 1,5%, καταλήγει.
Επιβράβευση
Περισσότερο αισιόδοξη δείχνει η JP Morgan σχετικά με τη συμφωνία για την Ελλάδα, την οποία τοποθετεί στα καλύτερα επίπεδα προσδοκιών της. Όπως επισημαίνει, παρότι οι περισσότερες από τις επιμέρους αποφάσεις ήταν εν πολλοίς αναμενόμενες, η έκταση της ελάφρυνσης χρέους με την οποία επιβραβεύτηκε η χώρα είναι «δίκαια γενναιόδωρη», ειδικά αν λάβει κανείς υπ’ όψιν τη μακρόχρονη αντίσταση της Γερμανίας. Με βάση τις εκτιμήσεις της JP Morgan, ήταν το ελάχιστο μέγεθος που απαιτούνταν ώστε να γίνει εφικτό το χρέος να πέσει κάτω από το 100% του ΑΕΠ το 2060, αν και με βάση αισιόδοξες εκτιμήσεις των Ευρωπαίων για πρωτογενή πλεονάσματα άνω του 2% του ΑΕΠ για σειρά δεκαετιών. «Πιστεύουμε ότι δείχνει την προθυμία των Ευρωπαίων τόσο να δώσουν στην Ελλάδα μια καλή εκκίνηση για ισχυρότερη ανάκαμψη όσο και να επιτρέψουν στο ΔΝΤ να κάνει μια ευνοϊκή εκτίμηση, τουλάχιστον μεσοπρόθεσμα, κάτι που με τη σειρά του μπορεί να είναι ουσιαστικής σημασίας για να επηρεαστεί θετικά το επενδυτικό αίσθημα».
Κατά την JP Morgan, η συμμόρφωση με τη μεταρρυθμιστική ατζέντα και τους δημοσιονομικούς στόχους θα είναι πιθανότατα η βασική παράμετρος για την απόδοση της Ελλάδας στις διεθνείς αγορές.
«Τop trades»
Συνέχεια στην άνοδο των ομολογιακών τιμών βλέπει η UBS μετά την απόφαση του Eurogroup, υποστηρίζοντας ότι τα ελληνικά ομόλογα ήταν ένα από τα καλύτερα στοιχήματα των τελευταίων ετών στη συγκεκριμένη αγορά και ένα από τα «top trades» του οίκου. Όπως, μάλιστα, επισημαίνει ο οίκος η αποσύνδεση από την πρόσφατη αναταραχή στην Ιταλία αποτελεί ένδειξη της υποκείμενης θετικής δυναμικής, ενώ η αναβάθμιση από την S&P προάγγελος περαιτέρω θετικών εξελίξεων στο μέτωπο της αξιολόγησης από τους οίκους. Σε ό,τι αφορά τα ομόλογα, επισημαίνει το γεγονός πως έχουν εκδοθεί σε αγγλικό δίκαιο και χωρίς αμφιβολία προσφέρουν μεγαλύτερη νομική προστασία έναντι όσων εκδίδονται σε τοπικό δίκαιο. Αντιπροσωπεύουν δε μόλις 40 δισ. ή 11% του συνολικού χρέους. Οι δε περιορισμένες εκδόσεις τα επόμενα έτη σημαίνουν ότι θα παραμείνουν περιορισμένα σε όγκο, ενώ το μικρό μέγεθός τους έναντι των επίσημων δανείων ελαχιστοποιεί τον κίνδυνο αναδιάρθρωσής τους.
